Rechtbank Gelderland, 05-07-2016, ECLI:NL:RBGEL:2016:3587, AWB - 13 _ 7536

1. Eiser is sinds de oprichting op 7 maart 2006 voorzitter van de Stichting [C] (hierna: de Stichting). De Stichting heeft als doel het leveren van een bijdrage aan de verbetering van de participatie, emancipatie, integratie en interculturalisatie van de gemeenschappen in Nederland. Zij wil haar doelstelling realiseren door het organiseren van evenementen op het gebied van muziek, dans en kleinkunst. Zij organiseert jaarlijks het Nederlands kampioenschap Turks volksdansen in [Z] . Eiser vervult een leidende rol binnen de stichting. Hij treedt naar buiten op als woordvoerder, sluit namens de stichting overeenkomsten af, heeft de beschikkingsmacht over de bankrekeningen van de stichting en doet daarvan betalingen.

2. Over de jaren 2007, 2008, 2009 en 2010 heeft eiser de volgende inkomens uit werk en woning aangegeven:

3. In oktober 2011 is verweerder een boekenonderzoek gestart bij de Stichting. Tevens is de aanvaardbaarheid van de aangiften IB/PVV van eiser en zijn echtgenote [D] over de jaren 2007 tot en met 2011 onderzocht.

4. De bevindingen van het boekenonderzoek zijn vastgelegd in een controlerapport van 9 juli 2013. Hierin is – kort samengevat – vastgesteld dat de Stichting niet aan haar administratieve verplichtingen heeft voldaan.

5. Ten aanzien van de belastingaanslagen IB/PVV van eiser vermeldt het controlerapport het volgende:

6. In de vermogensvergelijking is zoals genoemd onder 5. hiervoor, voor zover thans van belang, het volgende opgenomen (in € ):

7. Uit de bankrekeningen van de Stichting en eiser volgt dat in de jaren 2007, 2008, 2009 en 2010 bedragen van respectievelijk € 5.599, € 16.816, € 3.750 en € 9.117 zijn overgeboekt van de bankrekening van de Stichting naar de bankrekening van eiser. Deze bedragen zijn in de hiervoor opgenomen vermogensvergelijking verwerkt.

8. Naar aanleiding van het boekenonderzoek zijn de belastingaanslagen als volgt gecorrigeerd.

9. Verweerder heeft in de bezwaarfase bij brief van 1 juli 2013 kenbaar gemaakt dat de extra inkomsten uit werk en woning worden verminderd (zie hierna onder 10.) en tevens dat het boetepercentage wordt gehalveerd naar 25%. In deze brief is - voor zover thans van belang - het volgende vermeld:

10. Bij afzonderlijke uitspraken op bezwaar van 18 oktober 2013 zijn de extra inkomsten van € 10.000 over de jaren 2007, 2008 en 2009 verminderd naar € 5.000 (2007) en € 7.500 (2008 en 2009). Door een omissie bedraagt de vermindering over 2008 uiteindelijk € 5.000. De vergrijpboete over 2007 is vervallen en de boetes over 2008 en 2009 zijn verlaagd tot respectievelijk € 473 en € 1.502.

11. Bij uitspraak op bezwaar van 13 maart 2015 is het verzamelinkomen over het jaar 2010 vastgesteld op € 62.340, bestaande uit belastbaar inkomen uit werk en woning € 55.588 en belastbaar inkomen uit sparen en beleggen € 6.752.

12. In de beroepsfase heeft verweerder geconstateerd dat de correctie ter zake het inkomen uit werk en woning over 2007 (€ 5.000) niet in stand had mogen blijven. Verweerder heeft daarom de navorderingsaanslag over 2007 op 4 april 2014 alsnog vernietigd. Verweerder heeft tijdens het tweede onderzoek ter zitting medegedeeld dat de navorderingsaanslag over 2007 vanwege procesmatige redenen nog niet was vernietigd. Verweerder heeft aangegeven dat er desondanks van mag worden uitgegaan dat deze navorderingsaanslag over 2007 is vernietigd.

13. Verweerder heeft in de beroepsfase ook opgemerkt dat de vergrijpboete over 2009 niet juist is berekend. De vergrijpboete is ambtshalve verminderd naar een bedrag van € 262.

14. In geschil is het antwoord op de volgende vragen:

- is het beroep met betrekking tot de uitspraak op bezwaar inzake de aanslag IB/PVV 2010 voldoende gemotiveerd?

- kan over het jaar 2008 worden nagevorderd?

- zijn de in geschil zijnde aanslagen over de jaren 2008, 2009 en 2010 tot de juiste bedragen opgelegd?

- zijn de vergrijpboetes terecht opgelegd?

15. De rechtbank is van oordeel dat eiseres met hetgeen zij in het beroepschrift betreffende IB/PVV 2010 heeft gesteld, haar beroep voldoende heeft gemotiveerd zoals is bepaald in artikel 6:5, eerste lid, van de Algemene wet bestuursrecht (hierna: Awb). De rechtbank neemt hierbij in aanmerking dat het beroep weliswaar summier is gemotiveerd, maar dit niet onvoldoende is, gelet op het arrest van de Hoge Raad van 5 oktober 2007, nr. 43328, ECLI:NL:HR:2007:BB4749. Gemachtigde van eiser heeft verzocht om de beroepsgronden later aan te vullen. De rechtbank heeft gemachtigde daarvoor in de gelegenheid gesteld, maar hiervan is geen gebruik gemaakt. Dit doet echter niet af aan het feit dat het beroep voldoende is gemotiveerd.

16. Verweerder heeft in de beroepsfase de navorderingsaanslag IB/PVV 2007 alsnog vernietigd en de boete over 2009 verminderd, zie onder 12. en 13. hiervoor vermeld. De rechtbank zal in de beslissing neerleggen dat de navorderingsaanslag IB/PVV 2007 dient te worden vernietigd. De beroepen zijn derhalve in zoverre gegrond.

17. Eiser heeft ten aanzien van de navorderingsaanslag IB/PVV 2008 aangevoerd dat niet kan worden nagevorderd. Verweerder heeft zich zowel op het standpunt gesteld dat eiser te kwader trouw is geweest en dat verweerder daarom bevoegd is de navorderingsaanslag over dit belastingjaar op te leggen alsook het standpunt ingenomen dat sprake is van een nieuw feit omdat de redenen voor de navordering pas duidelijk zijn geworden bij het instellen van het boekenonderzoek. Hieruit volgt volgens verweerder dat eiser te weinig inkomsten heeft aangegeven.

18. De rechtbank stelt vast dat de aanslag IB/PVV 2008 op 10 augustus 2010 is opgelegd, dat verweerder op 10 oktober 2011 het boekenonderzoek heeft ingesteld bij de Stichting en naar aanleiding van dat boekenonderzoek redenen heeft gezien om de aanvaardbaarheid van de aangiften van eiser en zijn echtgenote te onderzoeken. Aangezien is gesteld noch gebleken dat verweerder aanleiding had om op een eerder moment (vóór het boekenonderzoek bij de Stichting) te twijfelen aan de juistheid van de aangiften van eiser, is de uitkomst van het boekenonderzoek een nieuw feit in de zin van artikel 16, eerste lid, van de Algemene wet inzake rijksbelastingen (hierna: AWR). De vraag of eiser bij het doen van aangifte te kwader trouw is geweest, behoeft daarom geen beantwoording.

19. Het standpunt van verweerder komt erop neer dat eiser zich onrechtmatig aan de Stichting toebehorende gelden heeft toegeëigend, welke gelden eiser als voorzitter onder zich had. Uit vaste jurisprudentie volgt dat door verduistering verkregen gelden moeten worden aangemerkt als resultaat uit overige werkzaamheden in de zin van artikel 3.91 van de Wet IB 2001 (tot 1 januari 2001 aangeduid als andere inkomsten uit arbeid; zie Hoge Raad 24 juni 1992, ECLI:NL:HR:1992:ZC5026).

22. Verweerder heeft blijkens de vermogensvergelijking ook geconstateerd dat eiser een zeer laag dan wel negatief netto privé heeft als de overboekingen en opnames van de rekening van de Stichting niet in aanmerking worden genomen in het eigen vermogen van eiser. Daartoe heeft verweerder opgemerkt:

23. Eiser heeft aangevoerd dat geen sprake is van een laag netto privé omdat hij geld heeft geleend van de Stichting. Daartoe heeft hij geldleningsovereenkomsten overgelegd aan de rechtbank die zijn opgesteld in de jaren 2010, 2011 en 2012. Uit de benaming van de overeenkomsten volgt dat het gaat om geldleningen voor de Stichting. Gelet hierop komt de rechtbank tot het oordeel dat de geldleningsovereenkomsten geen inkomsten voor eiser opleveren, maar voor de Stichting. Deze geldleningsovereenkomsten hebben bovendien geen betrekking op de jaren 2008 en 2009. Indien voor het jaar 2010 rekening zou worden gehouden met de verklaring van eiser dat hij de ontvangen gelden heeft doorbetaald aan derden zou het netto privé nog lager zijn dan verweerder nu heeft aangenomen.

24. De rechtbank komt op basis van het voorgaande tot de conclusie dat verweerder aannemelijk heeft gemaakt dat eiser als voorzitter de beschikkingsmacht heeft over de bankrekeningen van de Stichting en ten gunste van zichzelf bedragen heeft onttrokken aan het vermogen van de Stichting. Daarbij heeft de rechtbank naast de opnames bij verschillende casino’s tevens acht geslagen op de overboekingen van de rekening van de Stichting naar de rekening van eiser (bijvoorbeeld de reiskosten van € 761,13 die op 7 juli 2008 zijn overgemaakt naar de rekening van eiser) en de omstandigheid dat eiser geen plausibele verklaring heeft gegeven waarom zonder die overboekingen en opnames geen sprake is van een negatief netto privé. Verweerder heeft wegens het ontbreken van een (deugdelijke) administratie met de vermogensvergelijking en de daaraan ten grondslag liggende gegevens aannemelijk gemaakt dat eiser ten minste de door verweerder gecorrigeerde bedragen aan het vermogen van de Stichting heeft onttrokken. Hetgeen eiser bij brief van 24 juni 2014 heeft aangevoerd over enkele (volgens eiser te hoge) bedragen aan de uitgavenkant in de vermogensvergelijking, is van onvoldoende gewicht om tot een andersluidend oordeel te komen. Het overzicht van eiser van de bij- en afschrijvingen van bankrekeningen over het jaar 2010 dat is overgelegd bij brief van 29 februari 2016 is onvoldoende controleerbaar om anders te oordelen.

25. Hetgeen eiser hier overigens nog tegen heeft aangevoerd kan niet tot een ander oordeel leiden. Eiser heeft enerzijds slechts stellingen betrokken, maar deze stellingen niet nader met (schriftelijke) bescheiden onderbouwd. Anderzijds leiden de door hem betrokken stellingen tot een nog lager netto privé en kunnen hem om die reden niet baten.

26. Verweerders standpunt dat eiser niet de vereiste aangifte heeft gedaan en dat op grond daarvan de bewijslast moet worden omgekeerd, behoeft geen behandeling. De rechtbank is gelet op het vorenstaande van oordeel dat verweerder reeds op grond van de gebruikelijke regels van de verdeling van de bewijslast aannemelijk heeft gemaakt dat de (navorderings)aanslagen terecht en tot de juiste bedragen zijn vastgesteld.

27. Verweerder heeft ten aanzien van de niet aangegeven inkomsten vergrijpboetes opgelegd op grond van artikel 67d (ter zake van de aanslag 2009) en 67e (ter zake van de navorderingsaanslag 2008) van de AWR en de paragrafen 25, 26 en 27 van het Besluit Bestuurlijke Boeten Belastingdienst 1998. De vergrijpboetes bedragen 25 percent.

28. Verweerder heeft het standpunt ingenomen dat de boetes zijn opgelegd omdat eiser opzettelijk te weinig inkomsten heeft aangegeven. Daarvan is alleen sprake - en verweerder heeft op dit punt de bewijslast - indien in rechte komt vast te staan dat eiser ten minste bewust de aanmerkelijke kans heeft aanvaard dat als gevolg van een met de wettelijke bepalingen strijdige handeling zijnerzijds te weinig belasting zou worden geheven. Daartoe heeft verweerder zich op het standpunt gesteld dat eiser een leidende positie inneemt in de Stichting en dat hij in de periode oktober 2011 tot juli 2013 niet of nauwelijks medewerking heeft verleend aan het verstrekken van informatie.

29. Naar het oordeel van de rechtbank is verweerder geslaagd in het bewijs dat in dit geval sprake is van opzet. Uit de gedingstukken is de rechtbank gebleken dat eiser in de jaren 2008, 2009 en 2010 zelfstandig - zonder tussenkomst van een derde - aangifte heeft gedaan. Gelet op hetgeen hiervoor is overwogen omtrent de aannemelijkheid van de onttrekkingen aan het vermogen van de Stichting, heeft eiser door genoemde bedragen niet in zijn aangiften te verantwoorden bewust de aanmerkelijke kans aanvaard dat te weinig belasting zou worden geheven. Daarnaast acht de rechtbank de opgelegde boetes passend en geboden.

30. De rechtbank dient voorts ambtshalve te toetsen of de boetes dienen te worden verminderd vanwege overschrijding van de redelijke termijn. In beginsel is van een dergelijke overschrijding sprake indien de rechtbank niet binnen twee jaar nadat de boetes aan eiser zijn aangekondigd, te weten 1 juli 2013, uitspraak heeft gedaan. In dit geval ziet de rechtbank aanleiding de redelijke termijn te verlengen tot het moment waarop zij uitspraak doet gelet op de invloed van eiser op het procesverloop zoals hiervoor opgenomen (vergelijk Hoge Raad 22 april 2005, ECLI:NL:HR:2005:AO9006). Gelet hierop is de redelijke termijn niet overschreden.

31. De beroepen dienen, gelet op hetgeen is overwogen onder 16., gegrond te worden verklaard voor de jaren 2007 en 2009. De beroepen voor de jaren 2008 en 2010 zijn ongegrond.

32. De rechtbank vindt aanleiding verweerder te veroordelen in de kosten die eiser in verband met de behandeling van het bezwaar en het beroep redelijkerwijs heeft moeten maken. Deze kosten zijn op de voet van het Besluit proceskosten bestuursrecht voor de door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand ter zake twee samenhangende zaken vastgesteld op € 1.484 (1 punt voor het indienen van het bezwaarschrift, 1 punt voor het verschijnen ter hoorzitting in bezwaar met een waarde per punt van € 246 en 1 punt voor het indienen van het beroepschrift, 1 punt voor het verschijnen ter zitting met een waarde per punt van € 496). Van overige voor vergoeding in aanmerking komende kosten is de rechtbank niet gebleken.