Beschikking van het Hof (Vijfde kamer) van 4 juni 2009.

Gemeenschapsregeling

3 Volgens de derde overweging van de considerans van richtlijn 90/435 beoogt deze richtlijn inzonderheid de fiscale nadelen op te heffen die groepen van vennootschappen uit verschillende lidstaten ondervinden ten opzichte van groepen van vennootschappen uit dezelfde lidstaat.

4 Overeenkomstig artikel 3, lid 1, sub a, van richtlijn 90/435 wordt de hoedanigheid van moedervennootschap ten minste toegekend aan iedere vennootschap van een lidstaat die aan de voorwaarden van artikel 2 van deze richtlijn voldoet en die een deelneming van ten minste 25% bezit in het kapitaal van een vennootschap uit een andere lidstaat die aan dezelfde voorwaarden voldoet.

5 Artikel 4, leden 1 en 2, van deze richtlijn luidt als volgt:

„1.

Wanneer een moedermaatschappij als deelgerechtigde van haar dochteronderneming uitgekeerde winst ontvangt, anders dan bij de liquidatie van de dochteronderneming, moet de lidstaat van de moedermaatschappij:

• ofwel zich onthouden van het belasten van deze winst;

• ofwel de winst belasten, maar in dat geval de moedermaatschappij toestaan dat gedeelte van de belasting van de dochteronderneming dat op deze winst betrekking heeft van haar eigen belasting af te trekken en, in voorkomend geval, het bedrag dat, ingevolge de uitzonderingsbepalingen van artikel 5, door de lidstaat waar de dochteronderneming gevestigd is aan de bron is ingehouden, zulks binnen de grenzen van het bedrag van de overeenstemmende nationale belasting.

2.

Iedere lidstaat blijft evenwel bevoegd om te bepalen dat lasten die betrekking hebben op de deelneming en waardeverminderingen die voortvloeien uit de uitkering van de winst van de dochteronderneming, niet aftrekbaar zijn van de belastbare winst van de moedermaatschappij. Indien in dit geval de kosten van beheer met betrekking tot de deelneming forfaitair worden vastgesteld, mag het forfaitaire bedrag niet meer dan 5% bedragen van de door de dochteronderneming uitgekeerde winst.”

Nationale regeling

6 Richtlijn 90/435 is in Belgisch recht omgezet bij wet van 23 oktober 1991 (Belgisch Staatsblad, 15 november 1991, blz. 25619), waarbij de bestaande regeling van definitief belaste inkomsten (hierna: „DBI-stelsel”) is gewijzigd en het bedrag van de ontvangen dividenden dat van de belastinggrondslag van de moedervennootschap kunnen worden afgetrokken, is vastgesteld op 95%.

7 Bij de codificatie in 1992 zijn de relevante bepalingen van het DBI-stelsel samengebracht in de artikelen 202, 204 en 205 van het Wetboek van de inkomstenbelastingen, gecoördineerd bij koninklijk besluit van 10 april 1992 en bekrachtigd bij wet van 12 juni 1992 (bijvoegsel bij het Belgisch Staatsblad, 30 juli 1992; hierna: „WIB 1992”), zoals uitgevoerd bij het koninklijk besluit van 27 augustus 1993 tot uitvoering van het Wetboek van de inkomstenbelastingen 1992 (Belgisch Staatsblad, 13 september 1993; hierna: „KB/WIB 1992”).

8 Volgens deze bepalingen kan een vennootschap 95% van de dividenden die zij van haar dochterondernemingen in de zin van richtlijn 90/435 heeft ontvangen, van haar resultaat aftrekken als definitief belaste inkomsten (hierna: „DBI-aftrek”).

9 Kort gezegd werkt het DBI-stelsel als volgt. Eerst moeten de door een dochteronderneming uitgekeerde dividenden in de belastinggrondslag van de moedervennootschap worden opgenomen. Vervolgens worden deze dividenden van deze belastinggrondslag afgetrokken, doch enkel voor zover er voor het betrokken belastbare tijdperk na aftrek van de andere vrijgestelde winsten een positief winstsaldo overblijft.

10 Aldus bepaalt artikel 202 WIB 1992:

„§ 1.

Van de winst van het belastbare tijdperk worden mede afgetrokken, in zover zij erin voorkomen:

• dividenden met uitzondering van inkomsten die zijn verkregen naar aanleiding van de afstand aan een vennootschap van haar eigen aandelen of naar aanleiding van de gehele of gedeeltelijke verdeling van het vermogen van een vennootschap;

[…]

§ 2.

De in § 1, 1^o […] vermelde inkomsten zijn slechts aftrekbaar in zoverre op de datum van toekenning of betaalbaarstelling van deze inkomsten, de vennootschap die de inkomsten verkrijgt in het kapitaal van de vennootschap die ze uitkeert, een deelneming bezit van ten minste 5 [%] of met een aanschaffingswaarde van ten minste 1 200 000 [EUR].”

11 Artikel 204, eerste alinea, WIB 1992 bepaalt:

„De ingevolge artikel 202, § 1, 1^o, […] aftrekbare inkomsten worden geacht in de winst van het belastbare tijdperk voor te komen tot 95 [%] van het geïnde of verkregen bedrag eventueel vermeerderd met de roerende voorheffing of de fictieve roerende voorheffing […].”

12 Artikel 205, § 2, WIB 1992 bepaalt:

„De aftrek ingevolge artikel 202 wordt beperkt tot het bedrag van de winst van het belastbare tijdperk dat overblijft na toepassing van artikel 199, verminderd met:

• de niet als beroepskosten aftrekbare giften, met uitzondering van de giften die in toepassing van de artikelen 199 en 200 van de winst worden afgetrokken;

[…]

• de taksen als bedoeld in artikel 198, eerste lid, 4^o, 8^o en 9^o.”

13 Artikel 77 KB/WIB 1992 luidt als volgt:

„De in de artikelen 202 tot [en met] 205 van het [WIB] 1992 omschreven bedragen die als definitief belaste inkomsten […] aftrekbaar zijn, worden, tot het bedrag van de restwinst na toepassing van artikel 76 afgetrokken; die aftrek gebeurt met inachtneming van de oorsprong van de winst en bij voorrang van de winst waarin die bedragen voorkomen.”

Zaak C-439/07

14 KBC, een vennootschap met zetel in België, heeft voor aanslagjaar 2000 een totaalbedrag van 261 571 848,56 EUR aan dividenden ontvangen op haar deelnemingen in vennootschappen die zijn gevestigd in België, in andere lidstaten en in Zwitserland. Volgens KBC is voor een dividendbedrag van 254 225 662,61 EUR voldaan aan de in de artikelen 202 en 203 WIB 1992 gestelde voorwaarden voor aftrekbaarheid en kan op dit bedrag het DBI-stelsel worden toegepast. Dit bedrag omvat dividenden ontvangen van dochterondernemingen van KBC die gevestigd zijn in België (157 024 873,74 EUR), in andere lidstaten (96 887 457,38 EUR) en in Zwitserland (313 331,49 EUR).

15 KBC was van mening dat krachtens artikel 204 WIB 1992 een bedrag van 241 514 379,48 EUR, dit is 95% van de dividenden die voor de DBI-regeling in aanmerking komen, moest worden afgetrokken van haar winst voor het betrokken aanslagjaar.

16 Overeenkomstig artikel 205, § 2, WIB 1992 en artikel 77 KB/WIB 1992 werd de DBI-aftrek beperkt tot de restwinst vóór toepassing ervan, zijnde een bedrag van 156 116 633,08 EUR, waarvan nog een bedrag van 13 137 553,78 EUR aan verworpen uitgaven in mindering werd gebracht overeenkomstig artikel 205, § 2, 1^o en 8^o, WIB 1992.

17 Bijgevolg kon, op een bedrag van 241 514 379,48 EUR aan ontvangen dividenden die voor de DBI-aftrek in aanmerking kwamen, slechts een bedrag van 142 979 079,30 EUR worden afgetrokken van de belastbare winst van KBC.

18 Aangezien KBC van mening was dat een overdraagbaar verlies gelijk aan dit niet als DBI aftrekbare bedrag van 98 535 300,18 EUR in haar nadeel verloren was gegaan, heeft zij in haar aangifte van 28 september 2000 voor aanslagjaar 2000 een voorbehoud geformuleerd betreffende de verenigbaarheid van artikel 205, § 2, WIB 1992 en van artikel 77 KB/WIB 1992 met richtlijn 90/435 en met de vrijheid van vestiging.

19 Nadat de belastingadministratie het standpunt van KBC had afgewezen, heeft deze vennootschap bezwaar gemaakt tegen de aanslag voor aanslagjaar 2000. Nadat dit bezwaar was afgewezen, heeft KBC de zaak aanhangig gemaakt bij de Rechtbank van eerste aanleg te Brussel.

20 In haar aangifte van 27 juli 2001 voor aanslagjaar 2001 heeft KBC hetzelfde voorbehoud geformuleerd als dat vermeld in punt 18 van de onderhavige beschikking.

21 KBC heeft met name gevraagd om de winst voor aanslagjaar 2001 te kunnen compenseren met het verlies van 98 535 300,18 EUR dat voor het vorige aanslagjaar was geleden en dat, volgens haar, overdraagbaar moest zijn. Volgens haar werd haar belastbare winst voor aanslagjaar 2001 volledig opgeslorpt door het overgedragen verlies en zij heeft gevraagd dat het restverlies, een bedrag van 53 219 495,46 EUR, zou worden beschouwd als een naar aanslagjaar 2002 overdraagbaar verlies.

22 Nadat de belastingadministratie deze redenering van de hand had gewezen, heeft KBC bezwaar gemaakt tegen de aanslag voor aanslagjaar 2001. Na afwijzing van dit bezwaar heeft KBC opnieuw de zaak aanhangig gemaakt bij de Rechtbank van eerste aanleg te Brussel.

23 Bij vonnis van 25 april 2003 heeft deze rechterlijke instantie de vorderingen van KBC toegewezen en de bestreden aanslagen nietig verklaard.

24 Omdat de Belgische Staat meende dat KBC voor aanslagjaar 2000 noch voor aanslagjaar 2001 een overdraagbaar verlies had en de belastingadministratie in overeenstemming met het Belgische recht alsmede met het gemeenschapsrecht had gehandeld, heeft de Belgische Staat tegen dit vonnis beroep ingesteld bij het Hof van Beroep te Brussel, dat de behandeling van de zaak heeft geschorst en het Hof de volgende prejudiciële vragen heeft gesteld:

1. Moet richtlijn [90/435], inzonderheid artikel 4, lid 1, eerste streepje, van deze richtlijn, aldus worden uitgelegd, dat zij zich verzet tegen het feit dat een lidstaat de vrijstelling van de uitgekeerde winst, die door een vennootschap van deze staat ontvangen werd van haar dochteronderneming uit een andere lidstaat, anders dan bij de liquidatie van de dochteronderneming, toepast door eerst de uitgekeerde winst volledig in de belastbare basis op te nemen om die daarna ten belope van 95% van de belastbare basis af te trekken maar deze aftrek echter beperkt tot het bedrag van de winst van het belastbaar tijdperk waarin de winstuitkering heeft plaatsgehad (na aftrek van bepaalde wettelijk opgesomde bestanddelen) (art. 205, § 2, WIB jo. art. 77 KB/WIB), nu een dergelijke beperking van de aftrek van winstuitkeringen als resultaat heeft dat de moedervennootschap in een later belastbaar tijdperk zal belast worden op de ontvangen winstuitkeringen wanneer zij geen of onvoldoende belastbare winst had tijdens het belastbaar tijdperk waarin de winstuitkeringen worden ontvangen, minstens dat de verliezen van dat belastbaar tijdperk worden gecompenseerd met winstuitkeringen die ingevolge artikel 4, lid 1, eerste streepje, jo. artikel 4, lid 2, van genoemde richtlijn ten belope van 95% onbelast moeten blijven en dat deze verliezen bijgevolg niet meer overdraagbaar zijn naar een volgend belastbaar tijdperk ten belope van het bedrag van de ontvangen winstuitkeringen?

2. Wanneer voormelde richtlijn [90/435] zo moet geïnterpreteerd worden dat de Belgische regeling strijdig is met artikel 4, lid 1, eerste streepje, van de richtlijn, voor winstuitkeringen ontvangen door de Belgische moedervennootschap vanwege een in de EU gevestigde dochteronderneming, moet er dan besloten worden dat genoemde bepaling van de richtlijn zich ook verzet tegen de toepassing van de Belgische regeling op winstuitkeringen ontvangen door een Belgische moedervennootschap van een Belgische dochteronderneming wanneer, zoals in casu, de Belgische wetgever bij de omzetting van de richtlijn in het Belgische recht besloten heeft zuiver interne situaties op dezelfde wijze te behandelen als door de richtlijn geregelde situaties en hij de Belgische wetgeving dus ook voor zuiver interne situaties aan de richtlijn heeft aangepast?

3. Wanneer voormelde richtlijn [90/435] zo moet geïnterpreteerd worden dat de Belgische regeling strijdig is met artikel 4, lid 1, eerste streepje, van de richtlijn voor winstuitkeringen ontvangen door een Belgische moedervennootschap vanwege een in de EU gevestigde dochteronderneming en, bij uitbreiding onder het [arrest van het Hof van 17 juli 1997, Leur-Bloem, C-28/95, Jurispr. blz. I-4161] voor winstuitkeringen vanwege een in België gevestigde dochteronderneming, is het dan strijdig met artikel 56, lid 1, [EG] dat België de kwestieuze regeling ongewijzigd blijft toepassen op dividenden afkomstig van dochterondernemingen gevestigd in derde landen omdat laatstgenoemde dividenden dan minder voordelig behandeld worden dan binnenlandse dividenden en EU-dividenden?

4. Verzet artikel 43 [EG] zich tegen een wettelijke regeling van een lidstaat volgens welke, voor de aanslagen in de vennootschapsbelasting, de vrijstelling van de door een vennootschap in een belastbaar tijdperk ontvangen winstuitkeringen van haar dochteronderneming, gevestigd in een andere lidstaat, in de eerste lidstaat beperkt wordt tot het bedrag van de winst van het belastbaar tijdperk waarin de winstuitkering heeft plaatsgehad (na aftrek van bepaalde wettelijk opgesomde bestanddelen), terwijl een volledige vrijstelling van de winstuitkering mogelijk zou zijn indien deze vennootschap een vaste inrichting in de andere lidstaat had opgericht?”

Zaak C-499/07

25 Voor aanslagjaar 2003 heeft BRB, een vennootschap met zetel in België, van een vennootschap die ook haar zetel in België heeft, een dividend van 445 000 EUR ontvangen, waarvan overeenkomstig artikel 204 WIB 1992422 750 EUR in aanmerking kwam voor de DBI-aftrek.

26 De belastbare winst van BRB voor aanslagjaar 2003 was niet hoog genoeg om de ontvangen dividenden geheel af te trekken. Daarop heeft deze vennootschap in haar aangifte voor dat aanslagjaar een over te dragen verlies van 123 300,86 EUR ingevuld, bestaande uit een verlies van het belastbare tijdperk van 103 194,38 EUR, zijnde het bedrag van de niet als DBI aftrekbare dividenden, en een overdraagbaar verlies van 20 106,48 EUR voor aanslagjaar 2002.

27 Met een bericht van wijziging van 20 april 2004 heeft de belastingadministratie geweigerd het over te dragen verlies te aanvaarden, aangezien de definitief belaste inkomsten nooit aanleiding kunnen geven tot een overdraagbaar verlies. Volgens de belastingadministratie moesten de DBI worden beperkt tot het resultaat van het belastbare tijdperk, zijnde 319 555,62 EUR, verminderd met de verworpen uitgaven (187,50 EUR). Bijgevolg moesten de DBI beperkt worden tot 319 368,12 EUR en bedroeg het belastbare resultaat van BRB dus 187,50 EUR, zonder dat er een overdraagbaar verlies was. Deze vennootschap heeft deze wijzigingen niet aanvaard.

28 In haar belastingaangifte voor aanslagjaar 2004 heeft BRB een verlies van 123 300,86 EUR overgedragen en met een bericht van wijziging van 11 februari 2005 heeft de belastingadministratie geweigerd daarmee rekening te houden. Ook deze wijziging heeft deze vennootschap niet aanvaard.

29 Aangezien de belastingadministratie de aanslagen voor de aanslagjaren 2003 en 2004 overeenkomstig de aangekondigde wijzigingen heeft gevestigd, heeft BRB tegen deze aanslagen bezwaar gemaakt. Deze administratie heeft deze bezwaren afgewezen.

30 BRB heeft dus de zaak aanhangig gemaakt bij de Rechtbank van eerste aanleg te Brugge, die de behandeling van de zaak heeft geschorst en het Hof de volgende prejudiciële vragen heeft gesteld:

1. Moet [richtlijn 90/435], inzonderheid artikel 4, lid 1, van deze richtlijn, aldus worden uitgelegd dat zij zich verzet tegen het feit dat een lidstaat de vrijstelling van de uitgekeerde winst, die door een vennootschap van deze staat werd ontvangen van haar dochteronderneming in een andere lidstaat, anders dan bij de liquidatie van de dochteronderneming, toepast door eerst de uitgekeerde winst volledig in de belastbare basis op te nemen om die daarna ten belope van 95% van de belastbare basis af te trekken maar deze aftrek echter beperkt tot het bedrag van de winst van het belastbaar tijdperk waarin de winstuitkering heeft plaatsgehad (na aftrek van bepaalde wettelijk opgesomde bestanddelen) (artikel 205, § 2, WIB 1992 io. artikel 77 KB/WIB 1992) waardoor, indien de winst van het belastbaar tijdperk kleiner is dan het bedrag van de vermelde uitgekeerde winst, er geen overdraagbaar verlies ontstaat?

2. Zo ja, moet [richtlijn 90/435], inzonderheid artikel 4, lid 1, van deze richtlijn, dan zo worden uitgelegd dat ze deze lidstaat verplicht de uitkering van winst, die een vennootschap van deze staat ontvangt van haar dochteronderneming uit een andere lidstaat, volledig aftrekbaar te stellen van het bedrag van de winst van het belastbaar tijdperk en het daaruit voortvloeiende verlies overdraagbaar te stellen naar een volgend belastbaar tijdperk?

3. Wanneer voormelde richtlijn [90/435] zo moet geïnterpreteerd worden dat de Belgische regeling strijdig is met artikel 4, lid 1, voor winstuitkeringen ontvangen door de Belgische moedervennootschap vanwege een in de EU gevestigde dochteronderneming, moet er dan besloten worden dat genoemde bepaling van de richtlijn zich ook verzet tegen de toepassing van de Belgische regeling op winstuitkeringen ontvangen door een Belgische moedervennootschap van een Belgische dochteronderneming wanneer, zoals in casu, de Belgische wetgever bij de omzetting van de richtlijn in het Belgische recht besloten heeft zuiver interne situaties op dezelfde wijze te behandelen als door de richtlijn geregelde situaties en hij de Belgische wetgeving dus ook voor zuiver interne situaties aan de richtlijn heeft aangepast?

4. Verzet artikel 43 [EG] zich tegen een wettelijke regeling van een lidstaat volgens welke, voor de aanslagen in de vennootschapsbelasting, de vrijstelling van de door een vennootschap in een belastbaar tijdperk ontvangen winstuitkeringen van haar dochteronderneming, gevestigd in een andere lidstaat, in de eerste lidstaat beperkt wordt tot het bedrag van de winst van het belastbare tijdperk waarin de winstuitkering heeft plaatsgehad (na aftrek van bepaalde wettelijk opgesomde bestanddelen), terwijl een volledige vrijstelling van de winstuitkering mogelijk zou zijn indien deze vennootschap een vaste inrichting in de andere lidstaat had opgericht?”

31 Bij beschikking van de president van het Hof van 15 april 2008 zijn de zaken C-439/07 en C-499/07 gevoegd voor de mondelinge behandeling en voor het arrest.

Artikel 4, lid 1, van richtlijn 90/435

Artikel 56 EG (derde vraag in zaak C-439/07)

61 Met zijn derde vraag in zaak C-439/07 wenst de verwijzende rechter te vernemen of, ingeval artikel 4, lid 1, eerste streepje, van richtlijn 90/435 zich verzet tegen de toepassing van een nationale regeling als die aan de orde in de hoofdgedingen, op situaties waarin de moedervennootschappen en de dochterondernemingen in verschillende lidstaten zijn gevestigd alsmede op situaties waarin de zetel van deze vennootschappen in dezelfde lidstaat is gelegen, artikel 56, lid 1, EG zich tevens verzet tegen de toepassing van deze nationale regeling op dividenden die worden uitgekeerd door in derde landen gevestigde dochterondernemingen.

62 Zoals eraan is herinnerd zowel in punt 20 van het reeds aangehaalde arrest Cobelfret als in punt 56 van de onderhavige beschikking, ziet richtlijn 90/435 volgens artikel 1 ervan op winstuitkeringen die vennootschappen van een lidstaat ontvangen van hun dochterondernemingen met zetel in andere lidstaten.

63 Bijgevolg regelt artikel 4, lid 1, eerste streepje, van richtlijn 90/435 niet de situaties waarin niet is voldaan aan deze voorwaarden, en met name niet de situatie waarin de zetel van de uitkerende vennootschap gelegen is in dezelfde lidstaat als die waarin de zetel van de ontvangende vennootschap is gelegen (zie punt 57 van de onderhavige beschikking) of de situatie waarin de zetel van de uitkerende vennootschap in een derde land is gelegen.

64 Overigens zij eraan herinnerd dat de maatregelen die ingevolge artikel 56, lid 1, EG verboden zijn op grond dat zij het kapitaalverkeer beperken, mede de maatregelen omvatten die niet-ingezetenen ervan doen afzien, in een lidstaat investeringen te doen, of ingezetenen van deze lidstaat ontmoedigen in andere staten investeringen te doen (arresten van 23 februari 2006, Van Hilten-Van der Heijden, C-513/03, Jurispr. blz. I-1957, punt 44; 25 januari 2007, Festersen, C-370/05, Jurispr. blz. I-1129, punt 24, en 18 december 2007, A, C-101/05, Jurispr. blz. I-11531, punt 40, en beschikking van 23 april 2008, Test Claimants in the CFC and Dividend Group Litigation, C-201/05, Jurispr. blz. I-2875, punt 53).

65 Artikel 56, lid 1, EG heeft het kapitaalverkeer tussen de lidstaten onderling en tussen de lidstaten en derde landen geliberaliseerd. Daartoe bepaalt het dat in het kader van het hoofdstuk van het EG-verdrag „Kapitaal en betalingsverkeer” alle beperkingen van het kapitaalverkeer tussen de lidstaten onderling en tussen de lidstaten en derde landen verboden zijn (arrest van 14 december 1995, Sanz de Lera e.a., C-163/94, C-165/94 en C-250/94, Jurispr. blz. I-4821, punt 19; arresten Van Hilten-Van der Heijden, reeds aangehaald, punt 37, en A, reeds aangehaald, punt 20, en beschikking Test Claimants in the CFC and Dividend Group Litigation, reeds aangehaald, punt 90).

66 Bovendien heeft het Hof reeds geoordeeld dat, wat het kapitaalverkeer tussen de lidstaten en derde landen betreft, artikel 56, lid 1, EG junctis de artikelen 57 EG en 58 EG, voor de nationale rechter kan worden ingeroepen en tot gevolg kan hebben dat de daarmee strijdige nationale bepalingen buiten toepassing worden gelaten, ongeacht om welke categorie van kapitaalverkeer het gaat (arrest A, reeds aangehaald, punt 27, en beschikking Test Claimants in the CFC and Dividend Group Litigation, reeds aangehaald, punt 91).

67 Indien volgens de nationale regeling dividenden afkomstig van een in een derde land gevestigde vennootschap minder gunstig worden behandeld dan dividenden afkomstig van een vennootschap met zetel in België, is het de taak van de nationale rechter om vooraf te onderzoeken of artikel 56 EG van toepassing is.

68 In dit verband zij eraan herinnerd dat met betrekking tot de vraag of een nationale wettelijke regeling onder de ene of de andere vrijheid van verkeer valt, uit ondertussen vaste rechtspraak blijkt dat rekening dient te worden gehouden met het voorwerp van de wettelijke regeling in kwestie (zie arrest van 24 mei 2007, Holböck, C-157/05, Jurispr. blz. I-4051, punt 22 en aldaar aangehaalde rechtspraak).

69 Het Hof heeft eveneens geoordeeld dat een nationale wettelijke regeling waarvan de toepassing niet afhankelijk is van de omvang van de deelneming die de ontvangende vennootschap in de uitkerende vennootschap heeft, zowel onder artikel 43 EG betreffende de vrijheid van vestiging als onder artikel 56 EG betreffende het vrije verkeer van kapitaal kan vallen (zie in die zin arrest Test Claimants in the FII Group Litigation, reeds aangehaald, punt 36, en arrest van 26 juni 2008, Burda, C-284/06, Jurispr. blz. I-4571, punt 71).

70 Voor zover het echter gaat om deelnemingen die de houder ervan een zodanige invloed op de besluiten van de betrokken vennootschappen verlenen dat hij de activiteiten ervan kan bepalen, zijn de verdragsbepalingen betreffende de vrijheid van vestiging van toepassing (arrest Test Claimants in the FII Group Litigation, reeds aangehaald, punt 81).

71 Het is dus in het licht van het voorwerp van de nationale regeling en rekening houdend met de feiten van de bij hem aanhangige zaak dat de verwijzende rechter moet uitmaken of artikel 56 EG kan worden ingeroepen. In voorkomend geval moet hij onderzoeken of dit artikel zich verzet tegen een verschil in behandeling tussen dividenden die afkomstig zijn van een in een derde land gevestigde dochteronderneming, en dividenden die afkomstig zijn van een dochteronderneming met zetel in België.

72 Uit de rechtspraak van het Hof volgt dat de mate waarin de lidstaten bevoegd zijn om bepaalde beperkende maatregelen op het kapitaalverkeer toe te passen, niet kan worden bepaald zonder rekening te houden met de omstandigheid dat het kapitaalverkeer naar of uit derde landen in een andere juridische context plaatsvindt dan het kapitaalverkeer binnen de Europese Gemeenschap. Wegens de mate van juridische integratie van de lidstaten van de Gemeenschap, met name het bestaan van communautaire wetgeving die strekt tot samenwerking tussen nationale belastingdiensten, zoals richtlijn 77/799/EEG van de Raad van 19 december 1977 betreffende de wederzijdse bijstand van de bevoegde autoriteiten van de lidstaten op het gebied van de directe belastingen (PB L 336, blz. 15), is de belastingheffing door een lidstaat op economische activiteiten met grensoverschrijdende aspecten binnen de Gemeenschap dus niet altijd vergelijkbaar met die op economische activiteiten die zich afspelen tussen lidstaten en derde landen (arrest Test Claimants in the FII Group Litigation, reeds aangehaald, punt 170, en beschikking Test Claimants in the CFC and Dividend Group Litigation, reeds aangehaald, punt 92).

73 Bovendien kan evenmin worden uitgesloten dat een lidstaat in staat is aan te tonen dat een beperking van het kapitaalverkeer naar of uit derde landen om een bepaalde reden gerechtvaardigd is, in omstandigheden waarin die reden geen geldige rechtvaardiging zou opleveren voor een beperking van het kapitaalverkeer tussen lidstaten (arrest A, reeds aangehaald, punten 36 en 37, en beschikking Test Claimants in the CFC and Dividend Group Litigation, reeds aangehaald, punt 93).

74 Gelet op het voorgaande dient op de derde vraag in zaak C-439/07 te worden geantwoord dat, indien volgens de nationale regeling van een lidstaat dividenden afkomstig van een in een derde land gevestigde vennootschap minder gunstig worden behandeld dan dividenden afkomstig van een vennootschap met zetel in deze lidstaat, de nationale rechter, in het licht van het voorwerp van de nationale regeling en rekening houdend met de feiten van de bij hem aanhangige zaak, moet onderzoeken of artikel 56 EG van toepassing is en, in voorkomend geval, of het zich verzet tegen dit verschil in behandeling.

Artikel 43 EG (vierde vraag in de zaken C-439/07 en C-499/07)

75 Met hun vierde vraag in de zaken C-439/07 en C-499/07 wensen de verwijzende rechters in wezen te vernemen of artikel 43 EG zich verzet tegen een wettelijke regeling van een lidstaat als die aan de orde in de hoofdgedingen, volgens welke een in een lidstaat gevestigde moedervennootschap die winstuitkeringen ontvangt van haar dochteronderneming met zetel in een andere lidstaat, deze slechts ten belope van de winst van het belastbare tijdperk waarin de winst werd uitgekeerd, kan aftrekken van haar belastbare inkomsten, terwijl deze winstuitkeringen volledig zouden zijn vrijgesteld indien deze vennootschap een vaste inrichting in deze andere lidstaat had opgericht.

76 Volgens vaste rechtspraak omvat de vrijheid van vestiging voor onderdanen van een lidstaat op het grondgebied van een andere lidstaat de toegang tot en de uitoefening van werkzaamheden anders dan in loondienst, alsmede de oprichting en het beheer van ondernemingen overeenkomstig de bepalingen welke door de wetgeving van het land van vestiging voor de eigen onderdanen zijn vastgesteld. De opheffing van de beperkingen op de vrijheid van vestiging heeft eveneens betrekking op beperkingen betreffende de oprichting van agentschappen, filialen of dochterondernemingen door de onderdanen van een lidstaat die op het grondgebied van een andere lidstaat zijn gevestigd (zie met name arresten van 28 januari 1986, Commissie/Frankrijk, 270/83, Jurispr. blz. 273, punt 13; 29 april 1999, Royal Bank of Scotland, C-311/97, Jurispr. blz. I-2651, punt 22, en 23 februari 2006, CLT-UFA, C-253/03, Jurispr. blz. I-1831, punt 13).

77 Met betrekking tot de behandeling in de lidstaat van ontvangst heeft het Hof geoordeeld dat, aangezien artikel 43, eerste alinea, tweede volzin, EG de economische subjecten uitdrukkelijk de mogelijkheid biedt om vrijelijk de rechtsvorm te kiezen die bij de uitoefening van hun werkzaamheden in een andere lidstaat past, deze vrije keuze niet mag worden beperkt door discriminerende fiscale bepalingen (zie arresten Commissie/Frankrijk, reeds aangehaald, punt 22, en CLT-UFA, reeds aangehaald, punt 14, en arrest van 18 juli 2007, Oy AA, C-231/05, Jurispr. blz. I-6373, punt 40).

78 De vrijheid om de rechtsvorm te kiezen die bij de uitoefening van werkzaamheden in een andere lidstaat past, heeft aldus met name tot doel, vennootschappen waarvan de zetel zich in een andere lidstaat bevindt, de mogelijkheid te bieden, een filiaal te openen in een andere lidstaat om er hun werkzaamheden uit te oefenen onder dezelfde voorwaarden als die welke gelden voor dochterondernemingen (arrest CLT-UFA, reeds aangehaald, punt 15).

79 Het is tevens vaste rechtspraak dat, hoewel de verdragsbepalingen betreffende de vrijheid van vestiging volgens de bewoordingen ervan beogen te garanderen dat buitenlandse burgers en ondernemingen in de lidstaat van ontvangst op dezelfde wijze worden behandeld als de ingezetenen daarvan, zij de lidstaat van oorsprong ook verbieden de vestiging van een van zijn onderdanen of van een naar zijn nationaal recht opgerichte vennootschap in een andere lidstaat te bemoeilijken (zie met name arresten van 16 juli 1998, ICI, C-264/96, Jurispr. blz. I-4695, punt 21; 12 september 2006, Cadbury Schweppes en Cadbury Schweppes Overseas, C-196/04, Jurispr. blz. I-7995, punt 42; 6 december 2007, Columbus Container Services, C-298/05, Jurispr. blz. I-10451, punt 33, en 15 mei 2008, Lidl Belgium, C-414/06, Jurispr. blz. I-3601, punt 19).

80 Zo heeft het Hof met betrekking tot de verplichtingen van de lidstaat van oorsprong opgemerkt dat de fiscale autonomie die de lidstaten bij de huidige stand van het gemeenschapsrecht genieten, inhoudt dat zij vrij zijn om te bepalen onder welke voorwaarden en op welk niveau de verschillende vestigingsvormen van nationale vennootschappen die in het buitenland opereren, zullen worden belast, mits deze vestigingsvormen daardoor niet worden gediscrimineerd ten opzichte van vergelijkbare nationale vestigingen (arrest Columbus Container Services, reeds aangehaald, punten 51 en 53).

81 In de hoofdgedingen blijkt echter uit geen enkel stuk van de door de verwijzende rechters aan het Hof overgelegde dossiers dat een in België gevestigde moedervennootschap minder gunstig wordt behandeld wanneer de ontvangen winst is uitgekeerd door een dochteronderneming met zetel in een andere lidstaat, dan wanneer deze winst is uitgekeerd door een vergelijkbare dochteronderneming die eveneens in België is gevestigd. Evenmin wordt aangevoerd dat een dergelijke moedervennootschap minder gunstig wordt behandeld wanneer zij inkomsten ontvangt van een in een andere lidstaat gevestigde vaste inrichting, dan wanneer zij inkomsten ontvangt van een in België gevestigde vergelijkbare vaste inrichting.

82 Derhalve dient op de vierde vraag in de zaken C-439/07 en C-499/07 te worden geantwoord dat artikel 43 EG zich niet verzet tegen een wettelijke regeling van een lidstaat volgens welke een in een lidstaat gevestigde moedervennootschap die winstuitkeringen ontvangt van haar dochteronderneming met zetel in een andere lidstaat, deze winstuitkeringen slechts ten belope van de winst van het belastbare tijdperk waarin deze winstuitkeringen hebben plaatsgevonden, kan aftrekken van haar belastbare inkomsten, terwijl deze winstuitkeringen volledig zouden zijn vrijgesteld wanneer deze vennootschap een vaste inrichting in deze andere lidstaat had opgericht, op voorwaarde dat de winst afkomstig van in een andere lidstaat opgerichte entiteiten daardoor niet discriminerend wordt behandeld vergeleken met de winst afkomstig van vergelijkbare nationale entiteiten.