Arrest van het Hof (Derde kamer) van 6 oktober 2015

Toepasselijke bepalingen

Hoofdgeding en prejudiciële vraag

10 Uit het dossier waarover het Hof beschikt, blijkt dat Base Company de operator is van een openbaar telecommunicatienetwerk en in die hoedanigheid op het grondgebied van de stad Bergen een netwerk van pylonen waarop telecommunicatieantennes voor mobiele telefonie zijn geplaatst, bezit en exploiteert.

11 Op grond van het belastingreglement hebben de autoriteiten van de stad Bergen aan Base Company drie aanslagen verstuurd in de belasting die in het hoofdgeding aan de orde is. Die aanslagen betroffen alle drie het aanslagjaar 2008 en vertegenwoordigden een bedrag van in totaal 7 500 EUR. Base Company heeft tegen deze aanslagen bezwaar gemaakt bij het college van burgemeester en schepenen van de stad Bergen, dat dit bezwaar heeft afgewezen. Vervolgens heeft Base Company beroep ingesteld bij het tribunal de première instance de Mons (rechtbank van eerste aanleg te Bergen), dat de litigieuze aanslagen nietig heeft verklaard. De stad Bergen heeft bij de verwijzende rechter hoger beroep ingesteld tegen dit vonnis. De verwijzende rechter betwijfelt of artikel 13 van de machtigingsrichtlijn toepasselijk is op het hoofdgeding.

12 In die omstandigheden heeft de verwijzende rechter de behandeling van de zaak geschorst en het Hof verzocht om een prejudiciële beslissing over de volgende vraag:

„Verbiedt artikel 13 van de [machtigingsrichtlijn] de territoriale lichamen om de economische activiteit van telecomoperatoren, en meer concreet de aanwezigheid op hun grondgebied van pylonen, masten of antennes [voor mobiele telefonie] ten behoeve van die activiteit, te belasten om budgettaire of andere redenen?”

Beantwoording van de prejudiciële vraag

13 Met zijn vraag wenst de verwijzende rechter in wezen te vernemen of artikel 13 van de machtigingsrichtlijn aldus moet worden uitgelegd dat het zich verzet tegen een belasting als die welke in het hoofdgeding aan de orde is, te weten een belasting die wordt opgelegd aan de eigenaar van structuren zoals zendpylonen of zendmasten die verankerd zijn op een specifiek daartoe bestemde locatie en bestemd zijn om de antennes te dragen die nodig zijn om de goede werking van het mobieletelecommunicatienetwerk te verzekeren en die niet op een bestaande constructie konden worden geïnstalleerd.

14 Om te beginnen moet in herinnering worden geroepen dat de machtigingsrichtlijn krachtens artikel 1, lid 2, ervan van toepassing is op machtigingen in verband met het aanbieden van elektronischecommunicatienetwerken en ‑diensten (arrest Belgacom en Mobistar, C‑256/13 en C‑264/13, EU:C:2014:2149, punt 35 ).

15 Deze richtlijn stelt niet enkel regels vast betreffende de procedures voor het verlenen van algemene machtigingen of rechten voor het gebruik van radiofrequenties of nummers en betreffende de inhoud van deze machtigingen, maar ook regels met betrekking tot de aard, en zelfs de omvang, van de financiële lasten die de lidstaten in verband met deze procedures kunnen opleggen aan ondernemingen in de sector van de elektronischecommunicatiediensten (arrest Belgacom en Mobistar, C‑256/13 en C‑264/13, EU:C:2014:2149, punt 29 en aldaar aangehaalde rechtspraak).

16 Zoals uit vaste rechtspraak van het Hof voortvloeit, kunnen de lidstaten in het kader van de toepassing van de machtigingsrichtlijn geen andere heffingen of vergoedingen voor het aanbieden van elektronischecommunicatienetwerken en ‑diensten opleggen dan die waarin deze richtlijn voorziet (zie in die zin arresten Vodafone España en France Telecom España, C‑55/11, C‑57/11 en C‑58/11, EU:C:2012:446, punten 28 en 29 , en Belgacom en Mobistar, C‑256/13 en C‑264/13, EU:C:2014:2149, punt 30 en aldaar aangehaalde rechtspraak).

17 Zoals de advocaat-generaal in de punten 33 tot en met 36 van zijn conclusie in wezen heeft opgemerkt, volgt hieruit dat de voorschriften van de machtigingsrichtlijn slechts van toepassing zijn op een belasting als die welke in het hoofdgeding aan de orde is, indien het belastbare feit van deze belasting verband houdt met de algemene machtigingsprocedure, die volgens artikel 2, lid 2, onder a), van deze richtlijn het recht verleent om elektronischecommunicatienetwerken of ‑diensten aan te bieden (zie in die zin arresten Commissie/Frankrijk, C‑485/11, EU:C:2013:427, punten 30, 31 en 34 ; Vodafone Malta en Mobisle Communications, C‑71/12, EU:C:2013:431, punten 24 en 25 , en Fratelli De Pra en SAIV, C‑416/14, EU:C:2015:617, punt 41 ).

18 In dit verband heeft het Hof met betrekking tot artikel 13 van de machtigingsrichtlijn, dat het voorwerp van de onderhavige prejudiciële vraag uitmaakt, in herinnering gebracht dat dit artikel niet op alle vergoedingen ziet die verschuldigd zijn voor de infrastructuur die het aanbieden van elektronischecommunicatienetwerken en ‑diensten mogelijk maakt (arrest Belgacom en Mobistar, C‑256/13 en C‑264/13, EU:C:2014:2149, punt 34 ).

19 Dit artikel heeft immers betrekking op de wijzen waarop vergoedingen kunnen worden opgelegd voor de gebruiksrechten voor radiofrequenties of nummers of voor rechten om faciliteiten te installeren op, boven of onder openbare of particuliere eigendom (arrest Belgacom en Mobistar, C‑256/13 en C‑264/13, EU:C:2014:2149, punt 31 en aldaar aangehaalde rechtspraak).

20 In casu blijkt uit de verwijzingsbeslissing dat de in het hoofdgeding aan de orde zijnde belasting „verschuldigd is door elke natuurlijke of rechtspersoon die eigenaar is van een goed”, te weten „zendpylonen of ‑masten van een bepaalde omvang die verankerd zijn op een specifiek daartoe bestemde locatie [...] en bestemd zijn om de verschillende types antennes te dragen die nodig zijn om de goede werking van het mobieletelecommunicatienetwerk te verzekeren en die niet op een bestaande constructie (dak, kerk, ...) konden worden geïnstalleerd”.

21 Volgens de rechtspraak van het Hof verwijzen de in artikel 13 van de machtigingsrichtlijn gebruikte termen „faciliteiten” en „installeren” respectievelijk naar de fysieke infrastructuur die het aanbieden van elektronischecommunicatienetwerken en ‑diensten mogelijk maakt, en naar de fysieke plaatsing ervan op de betrokken openbare of particuliere eigendommen (arrest Belgacom en Mobistar, C‑256/13 en C‑264/13, EU:C:2014:2149, punt 33 en aldaar aangehaalde rechtspraak).

22 Hoewel de in het hoofdgeding aan de orde zijnde belasting wordt opgelegd aan de eigenaars van zendpylonen en ‑masten die bestemd zijn om de antennes te dragen die nodig zijn om de goede werking van het mobieletelecommunicatienetwerk te verzekeren, met andere woorden fysieke infrastructuur die het mogelijk maakt om elektronischecommunicatienetwerken en ‑diensten aan te bieden, blijkt niet dat deze belasting de kenmerken heeft van een vergoeding die aan aanbieders van elektronischecommunicatienetwerken en ‑diensten wordt opgelegd in ruil voor het recht om faciliteiten te installeren.

23 Zoals voorts uit de bij het Hof ingediende opmerkingen volgt, lijkt het belastbare feit van deze belasting – die wordt opgelegd aan iedere eigenaar van zendpylonen en ‑masten, ongeacht of deze beschikt over een krachtens de machtigingsrichtlijn verleende machtiging – geen verband te houden met de algemene machtigingsprocedure, op grond waarvan de ondernemingen het recht wordt verleend om elektronischecommunicatienetwerken en ‑diensten aan te bieden. Het staat evenwel aan de verwijzende rechter om dit na te gaan.

24 Gelet op een en ander moet op de gestelde vraag worden geantwoord dat artikel 13 van de machtigingsrichtlijn aldus moet worden uitgelegd dat het zich niet verzet tegen een belasting als die welke in het hoofdgeding aan de orde is, te weten een belasting die wordt opgelegd aan de eigenaar van structuren zoals zendpylonen of zendmasten die verankerd zijn op een specifiek daartoe bestemde locatie en bestemd zijn om de antennes te dragen die nodig zijn om de goede werking van het mobieletelecommunicatienetwerk te verzekeren en die niet op een bestaande constructie konden worden geïnstalleerd.

Kosten

25 Ten aanzien van de partijen in het hoofdgeding is de procedure als een aldaar gerezen incident te beschouwen, zodat de verwijzende rechterlijke instantie over de kosten heeft te beslissen. De door anderen wegens indiening van hun opmerkingen bij het Hof gemaakte kosten komen niet voor vergoeding in aanmerking.