Gerechtshof Amsterdam, 08-07-2025, ECLI:NL:GHAMS:2025:2357, 23/720
Gerechtshof Amsterdam, 08-07-2025, ECLI:NL:GHAMS:2025:2357, 23/720
Gegevens
- Instantie
- Gerechtshof Amsterdam
- Datum uitspraak
- 8 juli 2025
- Datum publicatie
- 18 september 2025
- Zaaknummer
- 23/720
- Relevante informatie
- Art. 1 SW, Art. 4 AWR
Inhoudsindicatie
Art. 4 AWR: fiscale woonplaats erflater.
Uitspraak
kenmerk 23/720
8 juli 2025
uitspraak van de eerste meervoudige belastingkamer
op het hoger beroep van
[A] , wonende te [B] , belanghebbende,
tegen de uitspraak van 26 juni 2023 in de zaak met kenmerk HAA 22/4665 van de rechtbank Noord-Holland (hierna: de rechtbank) in het geding tussen
belanghebbende
en
de inspecteur van de Belastingdienst, de inspecteur.
1 Ontstaan en loop van het geding
De inspecteur heeft met dagtekening 28 april 2021 aan belanghebbende een aanslag erfbelasting opgelegd ten bedrage van € 85.046, berekend naar een belaste verkrijging van € 292.511.
Bij uitspraak op bezwaar van 12 juli 2022 heeft de inspecteur het daartegen gemaakte bezwaar ongegrond verklaard.
Tegen de uitspraak op bezwaar heeft belanghebbende beroep ingesteld bij de rechtbank. Bij uitspraak van 26 juni 2023 heeft de rechtbank het beroep ongegrond verklaard.
Het tegen de uitspraak van de rechtbank door belanghebbende ingestelde hoger beroep is bij het Hof ingekomen op 3 augustus 2023. De inspecteur heeft een verweerschrift ingediend.
Het onderzoek ter zitting heeft plaatsgevonden op 16 april 2025. Van het verhandelde ter zitting is een proces-verbaal opgemaakt dat met deze uitspraak wordt meegezonden.
2 Feiten
De rechtbank heeft de volgende feiten vastgesteld (belanghebbende en de inspecteur zijn in de uitspraak van de rechtbank aangeduid als ‘eiseres’ respectievelijk ‘verweerder’):
“Feiten
1. [D] (erflater) is overleden op 1 april 2019. Eiseres is de zus van erflater en is samen met [E] (ook zus van erflater) erfgenaam van erflater. Zij wonen allebei in Nederland.
2. Erflater heeft de Nederlandse nationaliteit en heeft aan de Academie voor Beeldende Kunst in Arnhem gestudeerd. In augustus 1975 is erflater op 24-jarige leeftijd verhuisd naar het Verenigd Koninkrijk (VK). Erflater had een eigen woning in Londen en was daar werkzaam. Kort na zijn verhuizing naar Londen werd bij erflater de diagnose multiple sclerose ( MS ) vastgesteld. Aanvankelijk had de ziekte een geleidelijk verloop. Ook toen later de ziekte verergerde, is erflater in Londen onder behandeling geweest, maar na verloop van tijd werd duidelijk dat in het VK onvoldoende gespecialiseerde kennis in huis was en de zorg tekortschoot. Na enige tijd heeft erflater daarom voor een behandeling in het MS -expertisecentrum van Nieuw Unicum in Zandvoort gekozen. Hij is daar op 1 mei 2014 opgenomen en is in juli 2014 teruggekeerd naar Londen .
3. Omdat zijn gezondheid na terugkeer naar het VK weer achteruitging en de juiste verzorging in Londen niet voorhanden was, besloot erflater nogmaals een behandeling in het MS -expertisecentrum van Nieuw Unicum te ondergaan. Hij is daar op 5 januari 2015 weer opgenomen. Tijdens zijn behandeling verbleef erflater in een nieuwbouwcomplex van Nieuw Unicum aan de Flemingstraat in Zandvoort . Vanaf 5 januari 2015 tot 1 juni 2016 verbleef hij op de Flemingstraat nummer 13 en vanaf 1 juni 2016 op de Flemingstraat 21 in Zandvoort . Per 30 juli 2015 was erflater ook ingeschreven in de Gemeentelijke basisadministratie persoonsgegevens (GBA) van de gemeente Zandvoort . Erflater heeft in 2015 een Nederlandse zorgverzekering afgesloten.
4. Eind 2018 werd bij erflater ook de diagnose alvleesklierkanker geconstateerd. Hierdoor was hij niet meer in staat om terug te keren naar Londen en is hij uiteindelijk op 1 april 2019 overleden.
5. In de periode dat erflater de MS -behandeling in Nederland onderging, heeft hij zijn woning in Londen aangehouden, betaalde hij voor het gas, water en licht van de woning in Londen en behield hij zijn vaste telefoonlijn en TV-abonnement. In de periode dat erflater in Nederland verbleef, is de woning in Londen niet verhuurd of bewoond geweest. Ook heeft hij in die periode in het VK gemeentelijke belastingen voldaan en stond hij ingeschreven bij het North End Medical Centre in Londen en bij de gemeentelijke zorglijn. Verder beschikte erflater over een National Insurance number (vergelijkbaar met het Nederlandse Burgerservicenummer) en heeft hij in het VK State Pension opgebouwd. Vanaf 1 mei 2014 tot en met maart 2016 heeft erflater in Nederland AOW opgebouwd. Erflater beschikte zowel over Nederlandse als over Engelse bankrekeningen.
6. Door eiseres is een verklaring van een medewerker van het MS -expertisecentrum overgelegd. Hierin is, voor zover belang, het volgende in opgenomen:
“Goedemorgen [E] en [A] ,
De heer [D] is in 2015 voor behandeling van de ziekte MS binnen Nieuw Unicum
opgenomen. Ik heb - als zorgcoördinator destijds - met [D] veel gesprekken gevoerd, met name tijdens de zorgmomenten. Dhr vertelde dan veelal verhalen uit zijn tijd als modeontwerper en hoe hij over de hele wereld heeft gereisd en over zijn woning in Londen . Hij miste het appartement en het wonen in Londen erg en hoopte dat hij weer snel terug kon naar huis. In Zandvoort kon hij ook echt zijn plek niet vinden. Hij had veel last van de geluiden die de meeuwen veroorzaakte en van de autoraces op het circuit.
In de gesprekken die wij voerden hebben we het ook gehad over zijn wens en doelen. Hij wilde, in navolging van zijn verblijf in 2014, werken aan zijn fysieke herstel (zoals een betere fysieke conditie) en het behoud van zijn eigen regie was voor hem zeer belangrijk. Ook sprak hij vaak de wens uit om, zoals dat ook in 2014 was gebeurd, terug te keren naar zijn appartement in Londen . Ons behandelplan was daarop ook gericht: de doelen die hij heeft gesteld waren voor hem de stappen om daarnaartoe te werken.
Met vriendelijke groet,
[C]
Praktijkopleider
Stichting Nieuw Unicum
Zandvoortselaan 165
2042 XK Zandvoort ”
7. Tot de stukken van het geding behoort ook een Engelse aangifte erfbelasting (‘Inheritance Tax account’). Hierin is, voor zover van belang, het volgende aangegeven:
“6. Where was the deceased domiciled at the date of death?
Go to IHT400 , ‘Notes’ for information about domicile
(…)
THE NETHERLANDS
If the deceased wasn’t domiciled in the UK, fill in IHT401 now, and then the rest of this form.
(…)
11. Deceased’s last known permanent address
Postcode
2041 VW
(…)
Rest of address, including house name or flat number
ZANDVOORT
FLEMINGSTRAAT 21
NETHERLANDS
12. Was the property in box 11 owned or part-owned by the deceased or did the deceased have a right to live in the property
Yes Go to box 13
No X Give details below. For example ‘deceased lived with daughter’ of ‘address was a nursing home’
THE DECEASED WAS IN RESIDENTIAL CARE IN THE NETHERLANDS HAVING RETURNED ONLY FOR MEDICAL TREATMENT.”
Nu de hiervoor vermelde feiten door partijen op zichzelf niet zijn betwist zal ook het Hof daarvan uitgaan.
3 Geschil in hoger beroep
In hoger beroep is in geschil of de aanslag erfbelasting terecht is opgelegd. Meer specifiek is in geschil of de erflater ten tijde van zijn overlijden op grond van artikel 4 van de Algemene wet inzake rijksbelastingen (AWR) zijn woonplaats in Nederland had.
Subsidiair is in geschil of belanghebbende een succesvol beroep op het vertrouwensbeginsel toekomt.