Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden, 15-01-2019, ECLI:NL:GHARL:2019:191, 17/00443
Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden, 15-01-2019, ECLI:NL:GHARL:2019:191, 17/00443
Gegevens
- Instantie
- Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden
- Datum uitspraak
- 15 januari 2019
- Datum publicatie
- 25 januari 2019
- ECLI
- ECLI:NL:GHARL:2019:191
- Formele relaties
- Eerste aanleg: ECLI:NL:RBGEL:2017:1703, (Gedeeltelijke) vernietiging en zelf afgedaan
- Zaaknummer
- 17/00443
Inhoudsindicatie
Vpb. Omkering en verzwaring van de bewijslast. Redelijke schatting.
Uitspraak
locatie Arnhem
nummer 17/00443
uitspraakdatum: 15 januari 2019
Uitspraak van de vijfde meervoudige belastingkamer
op het hoger beroep van
[X] B.V. te [Z] (hierna: belanghebbende)
en het incidentele hoger beroep van
de inspecteur van de Belastingdienst/Kantoor Utrecht (hierna: de Inspecteur)
tegen de uitspraak van de rechtbank Gelderland van 30 maart 2017, nummers AWB 14/8791 tot en met 14/8796 en 14/8813, in het geding tussen belanghebbende en de Inspecteur
1 Ontstaan en loop van het geding
Aan belanghebbende is voor het jaar 2010 een navorderingsaanslag in de vennootschapsbelasting (hierna: Vpb) opgelegd, berekend naar een belastbare winst en tevens belastbaar bedrag van € 421.030. Bij beschikking is heffingsrente berekend.
De Inspecteur heeft bij uitspraken op bezwaar het bezwaar ongegrond verklaard.
Belanghebbende is tegen die uitspraken in beroep gekomen bij de rechtbank Gelderland (hierna: de Rechtbank). De Rechtbank heeft het beroep gegrond verklaard, de uitspraken op bezwaar vernietigd, de navorderingsaanslag Vpb 2010 verminderd tot een berekend naar een belastbare winst van € 146.030 en de beschikking heffingsrente dienovereenkomstig verminderd.
Belanghebbende heeft tegen de uitspraak van de Rechtbank hoger beroep ingesteld. De Inspecteur heeft incidenteel hoger beroep ingesteld.
Het onderzoek ter zitting heeft plaatsgevonden op 21 september 2018. Van de zitting is een proces-verbaal opgemaakt, dat aan deze uitspraak is gehecht.
Het (incidenteel) hoger beroep is gelijktijdig behandeld met de hoger beroepen in de zaken van belanghebbende met nummers 17/00438 tot en met 17/00442 en 17/00444, met de zaken van [A] B.V. (nummers 17/00433 tot en met 17/00437) en [B] B.V. (nummers 17/00445 tot en met 17/00449).
2 Vaststaande feiten
Belanghebbende maakt lichtbakken. Zij zet daartoe frames en lampen in elkaar. Haar afnemers bedrukken de lichtbakken met lichtreclame en leveren de bakken af bij de eindgebruiker.
De aandelen in belanghebbende worden voor 50 percent gehouden door [C] , voor 46 percent door [B] B.V. en voor 4 percent door [D] . De aandelen in [B] B.V. worden gehouden door [E] .
Tot 2010 werd belanghebbende bestuurd door [C] en [E] . [C] is de vader van [E] en de broer van [D] . Vanaf 1 januari 2010 is [B] B.V. bestuurder van belanghebbende.
[A] B.V. is op 6 mei 2002 door [F] B.V. opgericht onder de naam [G] B.V.
Belanghebbende heeft op 1 november 2006 een contract gesloten met [H] Ltd (hierna: [H] ), een Chinese leverancier van ledverlichting. In dit contract is vastgelegd dat belanghebbende de exclusieve rechten verwerft om ledverlichting van [H] te mogen verkopen in Nederland en België.
[F] B.V. heeft tot 8 juni 2007 een 100%- aandelenbelang in [G] B.V. gehad. Op 8 juni 2007 heeft [B] B.V. alle aandelen van [G] B.V. gekocht. Per 1 augustus 2007 is de naam [G] B.V. gewijzigd in [A] B.V.
Belanghebbende, [B] B.V. en [A] B.V. vormen geen fiscale eenheid voor de Vpb.
[A] B.V. ontvangt op 27 maart 2009, via het mailadres info@ [X] .nl, van [I] , werkzaam voor [H] , het volgende bericht:
“Dear Sir,
How are you today? wish everything goes all right with you work and life!
We obtained your company information from the LED & Sign exhibition before and got to know you are dealing with LED materials, as one of the biggest LED manufacturers specialized in making LED modules, LED strips and LED display for sign and decoration in China, we sincerely hope to establish a happy and firm business cooperation with your company.
For your understanding of our LED, below are some popular products for sign and decoration for your reference:
(…)”
Op 27 maart 2009 stuurt [E] namens belanghebbende de volgende reactie:
“Dear [I] ,
We already are buying many led modules from you throught Stone, maybe i even met you when you visited Amsterdam.
Met vriendelijke groet / Best regards,
[E]
[X] bv”
Op 28 maart 2009 ontvangt [E] de volgende reactie:
“Dear Rob,
Thanks for your reply and nice to know you are have business with our company, I am fresh people here, and I am sorry if my email disturbed you somewhat,
Thanks also for your invitation to Amsterdam, 1 wish I could be that beautiful city sometime, as well, we also invite you to Shenzhen and our company next time when you come to China again,
Any inquiry about LED, please just contact our manager Mr [J] , he will offer you always most competitive prices.
Cheers,
[I] ”
Op 31 maart 2010 hebben belanghebbende, [B] B.V. en [A] B.V. een overeenkomst ondertekend. In deze overeenkomst is, voor zover van belang, het volgende opgenomen:
" Artikel 1: overdrach t
[B] neemt over van [X] de rechten en plichten zoals bepaald in de overeenkomst tussen [X] en [H] Ltd, (…) (hierna te noemen: het contract);
De onder sub 1. genoemde rechten en plichten worden overgedragen om niet (...).
Artikel 2: Royaltie s
[B] draagt de exploitatie van het contract over aan [A] , welke zorg zal dragen voor de in- en verkoop van de "LED" producten;
[A] betaalt aan [B] een fee in verband met het exclusieve recht tot exploitatie van het contract ter grootte van 25% van de bruto marge van de "LED" producten;
(...)
Artikel 4: ondersteunin g
[X] zal [A] tijdelijk ondersteunen bij de exploitatie van het contract door zorg te dragen voor opslag en handling;
Gedurende de onder sub 1. genoemde periode betaalt [A] aan [X] een handling fee voor de door [X] ten behoeve van [A] gemaakte kosten;
(…)
Artikel 6: looptij d
Deze overeenkomst is met ingang van 1 november 2006 aangegaan voor onbepaalde tijd;
(...)
ALDUS MONDELING OVEREENGEKOMEN OP 1 NOVEMBER 2006 EN IN DRIEVOUD OPGEMAAKT EN ONDERTEKEND TE [Z] OP 31/3 2010"
Op 26 mei 2010 mailt [E] het volgende aan [J] :
“I have got more info from customer, they tell me [H] has mailed them and are offering them a 3 year warranty on smd modules.
i can hardly compete then with [H] ofcourse, but how about our agency agreement we have with [H] , because this is not correct business from [H] , we are supplier of led modules in our country and we do have a signed contract for the netherlands. If [H] will deliver and i will know, i will look at the options.
I get many offers from other factories every week who promise me the countries we deliver now as our area, since we have made it quite a succes now, but i prefer the business and contract we have and have done already, i do not mind you or [H] earn a bit more, but i expect from [H] not to deliver at least in our own country.”
[J] reageert op 27 mei 2010 als volgt:
“Forget [H] in the future. Just [K] .
[H] signed many contracts on exclusive agency in many different countries. But [H] still sold to other customers in the same country. They even sold to the customers' customers directly. The customers in Italy and France complained a lot for that reason. [H] 's salesman even promised 5 years' warranty and they told me that they absolutely know that they already left [H] 3 or 5 years later.
Let's work together to fight any competitors in the market.”
[J] heeft op 13 juni 2017 het volgende verklaard:
“ [A] signed a contract with [H] for the Netherlands and Belgium market. After a short period I noticed that [H] sold to more customers in this area and I was powerless to prevent that happening. So I started a new production company of led modules with high quality called [K] . Since the end of 2009 [A] is the customer of [K] and there is no continuation of any contract with [H] . [A] even stopped buying at [H] and we started to focus on quality together. [A] and [K] Lighting have been partners for 8 years.”
De grootboekkaarten van belanghebbende over 2010 en 2011 vermelden de inkoop van onder andere [K] materiaal (hierna: [K] ), [L] import led en import china led tl. De naam [H] komt op de grootboekkaarten over deze jaren niet voor.
Op 11 januari 2011 is de Inspecteur bij belanghebbende een boekenonderzoek gestart naar, in eerste instantie, de aanvaardbaarheid van de aangiften Vpb, omzetbelasting en loonbelasting over het jaar 2008. De onderzoeksbevindingen hebben ook gevolgen gehad voor de aanvaardbaarheid van de aangiften Vpb 2007, 2009 en 2010 en de aangifte omzetbelasting over het tijdvak 1 januari 2010 tot en met 31 december 2011. In het rapport boekenonderzoek is onder meer het navolgende opgenomen:
“4 Contract inzake verkoop led-verlichting
In dit hoofdstuk behandelen we het contract inzake verkoop led-verlichting. Met dit contract wordt een groot deel van de omzet behaald. Tevens heeft het merendeel van de posten in de winst- en verliesrekening betrekking op dit contract.
(…)
Algemeen
[X] BV heeft op 1 november 2006 een contract (hierna: het contract) gesloten met een Chinese leverancier van led-verlichting, te weten: [H] Ltd (hierna: [H] ). In het contract is vastgelegd dat [X] BV de exclusieve rechten verwerft om led-verlichting van [H] te mogen verkopen in Nederland en België. De toepassing van led-verlichting in de lichtbakkenindustrie stond op dat moment nog in de kinderschoenen. Al snel blijkt de verkoop van led-verlichting een groot succes te zijn. De omzet en winsten die uit het contract voortvloeien stijgen vanaf 2006 sterk.
Op 31 maart 2010 hebben [X] BV, [B] BV en [A] BV een overeenkomst (hierna: de overeenkomst) ondertekend. De overeenkomst is als bijlage 3 bij dit rapport gevoegd.
In de overeenkomst is vastgelegd dat [X] BV de rechten op verkoop van led-verlichting overdraagt aan [B] BV. Deze overdracht geschiedt om niet.
In de overeenkomst is eveneens vastgelegd dat [B] BV deze verkooprechten niet zelfstandig gaat exploiteren, maar de exploitatierechten overdraagt aan [A] BV. [A] BV betaalt voor de exploitatierechten een fee ter grootte van 25% van de brutomarge die zij met de verkoop van led-verlichting realiseert.
In de overeenkomst is tot slot opgenomen dat [X] BV aan [A] BV ondersteuning biedt bij het exploiteren van de verkooprechten. Deze ondersteuning ziet op de in- en verkoop van de led-verlichting. [X] BV ontvangt voor deze opslag- en handlingswerkzaamheden een fee ter grootte van 33% van de, in de overeenkomst opgesomde, vaste lasten.
Onder de overeenkomst staat vermeld dat deze op 1 november 2006 mondeling is overeengekomen.
(…)
Overdracht verkooprechten led-verlichting
[X] BV draagt, volgens de schriftelijke overeenkomst van 31 maart 2010, de rechten op verkoop van de led-verlichting over aan [B] BV. [B] BV verstrekt in dezelfde overeenkomst aan [A] BV de rechten om het contract te exploiteren. Bij deze overeenkomst staat vermeld; "Aldus mondeling overeengekomen op 1 november 2006".
In de overeenkomst wordt vermeld dat het van meet af aan de bedoeling is geweest dat [B] BV de contractspartner van [H] zou zijn. [H] wilde echter geen contract met [B] BV sluiten vanwege het feit dat in [B] BV geen activiteiten plaatsvonden en er sprake was van een negatief eigen vermogen.
In de overeenkomst wordt eveneens vermeld dat [B] BV [H] op de hoogte zal stellen van de wijziging van de contractspartner, tenzij dit “op enigerlei wijze een risico oplevert voor [X] , [B] of [A] op economisch of juridisch gebied”. [H] is niet van de wijziging op de hoogte gebracht.
Onder de overeenkomst staat vermeld dat de overeenkomst op 1 november 2006 mondeling is overeengekomen tussen [X] BV, [B] BV en [A] BV. Het is echter onmogelijk dat [A] BV op 1 november 2006 de bovengenoemde overeenkomst mondeling is overeengekomen. [A] BV maakt namelijk pas sinds 8 juni 2007 deel uit van het concern.
(…)
Uitoefening verkooprechten led-verlichting
[X] BV heeft vanaf 1 november 2006 tenminste tot aan dit boekenonderzoek de in- en verkoop van de led-verlichting verzorgd.1 Ze bestelt de verlichting bij [H] en verkoopt de ledverlichting aan haar afnemers. Daarnaast zorgt [X] BV voor de opslag en handling van de producten. Tot slot verzorgt ze alle ondersteunende processen, zoals de administratie, de facturatie en de inning. Alle activiteiten vinden plaats op naam van [X] BV.
(…)
1 Sinds 2009 doet [X] BV zaken met [K] , een verkoopkantoor van [H] .
(…)
Waardering contract
In de schriftelijke overeenkomst van 31 maart 2010 is vastgelegd dat [X] BV de rechten op verkoop van led-verlichting om niet overdraagt aan [B] BV. Een onafhankelijke derde zou, gelet op de opbrengsten die het contract genereert, het contract niet gratis overdragen. Op basis van artikel 8b van de Wet op de vennootschapsbelasting 1969 moet de winst bepaald worden alsof er wel zakelijke voorwaarden zijn overeengekomen. In paragraaf 4.5 is aangegeven dat de overdracht van het contract op 31 maart 2010 ertoe zal leiden dat het contract op dat moment voor de waarde in het economisch verkeer wordt overgedragen aan [B] BV. Voor de waardering van het contract hebben we ondersteuning gevraagd aan de waarderingsgroep binnen de Belastingdienst. In bijlage 6 is de wijze van waardering aangegeven en toegelicht.”
De waarderingsgroep heeft vastgesteld dat de waarde in het economisch verkeer van de overgedragen rechten zich bevind in de range van € 194.000 tot € 644.000. We hebben de waarde van het contract vastgesteld in het midden van deze range, op € 419.000.
Correctie 2010, meer fiscale winst € 419.000
Bijlage 6 bij het boekenonderzoek vermeldt het volgende ten aanzien van de waardebepaling van het contract [H] :
“Kenmerken rechten
De rechten die [X] BV aan [B] BV overdraagt hebben de volgende kenmerken:
- [H] verleent de rechten voor een periode van tenminste vijf jaar aan [X] BV. Deze periode wordt, indien een van de partijen het contract niet opzegt, stilzwijgend voor een periode van 5 jaar verlengd. De opzegtermijn bedraagt drie maanden voor de afloop van het contract. Op 31 maart 2010 heeft het contract dus een resterende looptijd van tenminste 19 maanden.
- [X] BV onderhoudt in de periode 2006 tot 2010 een goede relatie met [H] . Er zijn geen indicaties dat het contract niet verlengd zal worden.
- Het contract met [H] BV bevat geen boete- of sanctiebepalingen. Ook de overeenkomst waarin [X] BV de verkooprechten levert aan [B] BV bevat geen sanctiebepalingen.
- Er is geen (minimale) afnameverplichting overeengekomen.
(…)
Berekening waarde rechten
De bovengenoemde rechten zijn slechts zeer beperkt verhandelbaar. Er is geen openbare markt waarop aanbieders en vragers de waarde van vergelijkbare rechten bepalen. Dit leidt er mede toe dat een exacte marktwaarde van het contract niet vast te stellen is. De prijsbepaling is sterk afhankelijk van de waarde die marktpartijen aan deze specifieke rechten toekennen. Daardoor kan de waarderingsgroep hierna slechts een brede range aangeven waarbinnen een zakelijk prijs tot stand kan komen.
In de volgende berekening is een inschatting gemaakt van de winsten die de rechten na 31 maart 2010 genereren. De inschatting is onder andere gebaseerd op:
o gerealiseerde winsten in 2009 en het eerste kwartaal 2010,
o de hierboven beschreven SWOT-analyse,
o de verwachte marktontwikkelingen,
o de verwachting dat [B] BV de goede relatie met [H] voortzet.
In het kader van voorzichtigheid zijn de resultaten uit het verleden (2006-2008) niet meegenomen. Immers vanaf 2009 maar zeker in 2010 stijgt de omzet voor led-verlichting bij het [X] -concern waarmee ook een trendbreuk met het verleden ontstaat.
(…)
Conclusie
Uit de bijgevoegde berekening blijkt dat een zakelijke prijs voor deze rechten zich zal bevinden tussen € 194.000 en € 644.000.”
De belastbare winst 2010 is als volgt door de Inspecteur gecorrigeerd:
Correctie omzet en inkoopwaarde led-verlichting € 69.094
Correctie opslag- en handelingsfee -/- € 31.061
Correctie loonkosten -/- € 13.675
Correctie waardering contract [H] € 419.000
Correctie lening € 4.640
Correctie rekening-courant -/- € 25
3 Geschil
In geschil is of de navorderingsaanslag Vpb 2010 terecht en tot het juiste bedrag is vastgesteld. Hierbij is specifiek in geschil:
- -
-
of de bewijslast omgekeerd en verzwaard moet worden;
- -
-
of sprake is van een redelijke schatting, en in dat kader,
- -
-
welke waarde aan het contract met [H] dient te worden toegerekend.
Het incidenteel hoger beroep ziet alleen op de vraag welke waarde aan het contract [H] kan worden toegekend.
Beide partijen hebben voor hun standpunt aangevoerd wat is vermeld in de van hen afkomstige stukken. Daaraan hebben zij ter zitting toegevoegd hetgeen is vermeld in het aan deze uitspraak gehechte proces-verbaal van de zitting.