Gerechtshof 's-Hertogenbosch, 10-11-2017, ECLI:NL:GHSHE:2017:4837, 15/00968-GHK tot en met 15/00997-GHK

Om daarover een oordeel te kunnen geven heeft de geheimhoudingskamer kennis genomen van de gehele procesdossiers.

De geheimhoudingskamer stelt voorop dat de Inspecteur op grond van artikel 8:42, eerste lid, van de Awb is gehouden de op de zaak betrekking hebbende stukken aan het Hof te zenden. Uit de arresten van de Hoge Raad van 25 april 2008, nrs. 43448 en 43791, ECLI:NL:HR:2008:BA3823 en ECLI:NL:HR:2008:BB5868 en van 15 november 2013, nr. 12/0606, ECLI:NL:HR:2013:1129, volgt dat dit stukken zijn die in belanghebbendes zaak van enig belang kunnen zijn geweest voor de besluitvorming door de Inspecteur dan wel die van enig belang kunnen zijn voor de besluitvorming door de belastingrechter (Hof ’s-Hertogenbosch 9 oktober 2014, 13/00842-GHK, ECLI:NL:GHSHE:2014:4205).

De omstandigheid dat stukken behoren tot op de zaak betrekking hebbende stukken in de zin van artikel 8:42 van de Awb, brengt echter niet automatisch mee dat die stukken volledig (dat wil zeggen zonder dat daarin delen onleesbaar zijn gemaakt) aan de andere partij ter kennis moeten worden gebracht. Het bepaalde in artikel 8:29 van de Awb biedt aan partijen, indien daarvoor gewichtige redenen zijn, de mogelijkheid het overleggen van stukken te weigeren (geheimhouding) of het Hof mede te delen dat uitsluitend de Kamer (van het Hof) die in de hoofdzaak beslist kennis zal mogen nemen van deze stukken (beperkte kennisneming).

Het verschil tussen het honoreren van een verzoek om beperking van kennisneming en het honoreren van een verzoek om geheimhouding is als volgt:

a. Geheimhouding: (delen van de) stukken mogen door de Inspecteur worden onthouden aan de rechter die in de hoofdzaak beslist en aan de wederpartij; zowel de rechter die in de hoofdzaak beslist als de wederpartij nemen geen kennis van deze (delen van) stukken en deze blijven bij de beslissing van de hoofdzaak geheel buiten beschouwing (geheimhouding). (Weigering als bedoeld in lid 1 van art. 8:29 van de Awb door de Inspecteur om (delen van de) stukken aan zowel de rechter die in de hoofdzaak beslist als de wederpartij over te leggen is gerechtvaardigd.)

b. Beperking kennisneming: de (delen van de) stukken komen wel ter beschikking van de rechter die de hoofdzaak beslist, maar de wederpartij kan geen kennis nemen van deze (delen van) stukken: de kennisneming is beperkt tot de rechter die in de hoofdzaak beslist (beperkte kennisneming).

Uit het verzoek van de Inspecteur aan de geheimhoudingskamer (zie 1.6), in combinatie gelezen met hetgeen belanghebbende in zijn stukken heeft opgemerkt (zie 1.8), maakt de geheimhoudingskamer op dat het verzoek van de Inspecteur in dit geval opgevat dient te worden als een verzoek om geheimhouding en niet als een verzoek om beperkte kennisneming.

Beslissend bij de vraag of de Inspecteur zich terecht op deze geheimhouding beroept is niet of op de zaak betrekking hebbende stukken of onleesbaar gemaakte delen daarvan en/of bekendmaking van de identiteit van personen, voor de verdediging van belanghebbendes standpunt noodzakelijk of essentieel zijn en ook niet of kennisneming door belanghebbende voor de verdediging van zijn standpunt van belang zou kunnen zijn (Hoge Raad 23 mei 2014, 12/01827, ECLI:NL:HR:2014:1182, r.o. 3.3.3). Slechts indien de door de Inspecteur voor geheimhouding aangevoerde redenen aanzienlijk zwaarder wegen dan het belang van belanghebbende bij onbeperkte kennisneming van (delen van) de op de zaak betrekking hebbende stukken - dat houdt in: het belang van belanghebbende bij kennisneming van alle op de zaak betrekking hebbende stukken in ongeschoonde vorm - is sprake van gewichtige redenen die geheimhouding rechtvaardigen.

De geheimhoudingskamer wijst er voorts nog op dat indien de belangenafweging ertoe leidt dat bepaalde gegevens voor belanghebbende geheim dienen te blijven, hieruit voortvloeiende problemen voor belanghebbende in de door de belastingrechter (in de hoofdzaak) toegepaste procedure moeten worden gecompenseerd. Dit kan bijvoorbeeld en onder omstandigheden tot uitdrukking komen in de bewijslastverdeling.

De onder 3.6 verwoorde belangenafweging moet plaatsvinden in de concrete aan de geheimhoudingskamer voorgelegde zaak en na kennisneming door de geheimhoudingskamer, die de afweging moet maken, van het gehele dossier.

In de onderhavige procedures zijn de navorderingsaanslagen IB/PVV 1991 tot en met 1997 en de navorderingsaanslagen VB 1992 tot en met 1998 met toepassing van de verlengde navorderingstermijn aan belanghebbende opgelegd. Belanghebbende stelt in hoger beroep dat de Inspecteur ter zake van deze navorderingsaanslagen niet voortvarend genoeg heeft gehandeld. De Inspecteur betwist dat en heeft zich op het standpunt gesteld dat hij in de periode tussen 24 juli 2002 en 29 januari 2003 voldoende voortvarend heeft gehandeld. Bij zijn brief van 12 april 2017 heeft de Inspecteur in dat kader de verslaglegging (van de werkzaamheden) van 21 november 2002 tot en met 15 april 2004 overgelegd. In zijn begeleidende brief heeft de Inspecteur aangegeven dat enkel de verslaglegging tot 10 september 2003 van belang is, omdat op 11 september 2003 een vragenbrief aan belanghebbende is gestuurd en de voortvarendheid volgens hem vanaf dan niet meer in geding is. Naar de geheimhoudingskamer begrijpt acht de Inspecteur de verslaglegging van 21 november 2002 tot en met 10 september 2003 een op de zaak betrekking hebbend stuk.

Belanghebbende heeft ten aanzien van de gehele verslaglegging gesteld dat deze geen op de zaak betrekking hebbend stuk is.

Nu in de onderhavige procedures in geschil is of de Inspecteur ter zake van de navorderingsaanslagen voldoende voortvarend heeft gehandeld, is de verslaglegging tot 10 september 2003 van belang voor de besluitvorming door de belastingrechter in onderhavige procedures en daarmee een op de zaak van belanghebbende betrekking hebbend stuk als bedoeld in artikel 8:42 van de Awb. De stelling van belanghebbende dat de verslaglegging niet tot de gedingstukken mag worden gerekend, faalt gelet op het voorgaande, hetgeen tevens met zich brengt dat de verslaglegging tot 10 september 2003 in beginsel ongeschoond door de Inspecteur aan belanghebbende dient te worden geopenbaard.

Vervolgens komt de vraag aan de orde of sprake is van gewichtige redenen als bedoeld in artikel 8:29 van de Awb, die rechtvaardigen dat de Inspecteur weigert de verslaglegging tot 10 september 2003 ongeschoond in het geding te brengen.

De Inspecteur heeft in de verslaglegging tot 10 september 2003

a. a) namen en persoonsgegevens van derden geschoond; alsmede

b) namen en gegevens van belastingambtenaren/FIOD-ambtenaren/invorderingsambtenaren;

c) namen van douane- en politieambtenaren en deurwaarders;

d) namen van Officieren van Justitie (betrokken bij het strafrechtelijk onderzoek naar belanghebbende);

e) namen en gegevens van (derde) bedrijven;

f) het woord ‘i…’ op pagina 10, 12 en 15 van de verslaglegging;

g) de naam van een project;

h) de naam van belanghebbende zelf (een aantal malen).

In zijn brief van 12 april 2017 heeft de Inspecteur als volgt aangevoerd voor wat betreft zijn verzoek om geheimhouding:

Belanghebbende heeft verzocht om het vrijgeven van de in de verslaglegging geschoonde (persoons)gegevens.

De Inspecteur acht de bescherming van persoonsgegevens een gerechtvaardigd belang voor het geheimhouden van (delen van) de verslaglegging.

Belanghebbende is - zo begrijpt de geheimhoudingskamer - van mening, dat hij kennis moet kunnen nemen van de ongeschoonde verslaglegging.

De Inspecteur heeft per abuis bij de geschoonde versie van de verslaglegging een ongeschoonde pagina 2 (ongenummerd) overgelegd, die aan belanghebbende is gezonden. In zoverre ontbeert het verzoek van de Inspecteur om geheimhouding belang.

De geheimhoudingskamer is met betrekking tot de hiervóór omschreven belangenafweging, na kennisneming van het gehele dossier, van oordeel dat de in dit kader door de Inspecteur geschoonde gegevens voor de beslissing van de hoofdzaak niet direct van belang zijn. Gelet hierop, mede gelet op het in het algemeen zwaarwegende belang van de eerbiediging van de persoonlijke levenssfeer en mede gelet op de uit de Wet bescherming persoonsgegevens en uit de Richtlijn van 24 oktober 1995 betreffende de bescherming van natuurlijke personen in verband met de verwerking van persoonsgegevens en betreffende het vrije verkeer van die gegevens, 95/46/EG, PB L 281 van 23.11.1995, blz. 31 voortvloeiende verregaande bescherming van persoonsgegevens van natuurlijke personen, is de geheimhoudingskamer van oordeel dat het belang van de Inspecteur bij bescherming van de persoonsgegevens aanzienlijk zwaarder weegt dan het belang van belanghebbende bij kennisneming van die gegevens. Hierbij heeft de geheimhoudingskamer in aanmerking genomen dat duidelijk is op welke plek namen en overige gegevens zijn geschoond, zodat belanghebbende er niet in wordt gehinderd bij de behandeling van de hoofdzaak door de Kamer, die in de hoofdzaak beslist, alsnog gericht haar (processuele) standpunt te bepalen.

Hieruit volgt dat de Inspecteur de onder a tot en met d genoemde persoonsgegevens van natuurlijke personen op grond van gewichtige redenen heeft mogen schonen, zoals hij heeft gedaan.

De geheimhoudingskamer stelt voorop, dat aan de bescherming van persoonsgegevens van niet-natuurlijke personen weliswaar een minder vergaande bescherming toekomt dan aan de bescherming van persoonsgegevens van natuurlijke personen, maar de bescherming van persoonsgegevens van niet-natuurlijke personen, waaronder bedrijfsgegevens, zoals bedrijfsnamen en contactgegevens e.d., is ook zeer zwaarwegend. De geheimhoudingskamer is met betrekking tot de te maken belangenafweging, na kennisneming van de gehele dossiers, van oordeel dat de door de Inspecteur geschoonde gegevens voor de beslissing van de hoofdzaak niet direct van belang zijn. Gelet hierop is de geheimhoudingskamer van oordeel dat het belang van de Inspecteur bij bescherming van de persoonsgegevens van niet-natuurlijke personen aanzienlijk zwaarder weegt dan het belang van belanghebbende bij kennisneming van die gegevens. Hierbij heeft de geheimhoudingskamer in aanmerking genomen dat duidelijk is op welke plek namen en overige gegevens zijn geschoond, zodat belanghebbende er niet in wordt gehinderd bij de behandeling van de hoofdzaak door de Kamer, die in de hoofdzaak beslist, alsnog gericht zijn (processuele) standpunt te bepalen.

Hieruit volgt, dat de Inspecteur de onder e genoemde persoonsgegevens van niet-natuurlijke personen op grond van gewichtige redenen heeft mogen schonen, zoals hij heeft gedaan.

Voor wat betreft het geschoonde woord ‘i…’ (f) overweegt de geheimhoudingskamer als volgt. Het woord ‘i…’ is in de reeds aan belanghebbende overgelegde geschoonde versie van de verslaglegging niet consequent geschoond, zie pagina 16 van deze versie (ongenummerd), waarin het woord een aantal malen volledig is vermeld. Het verzoek om geheimhouding van dit woord ontbeert dan ook belang en wordt afgewezen.

Voor wat betreft de naam van het project (g) overweegt de geheimhoudingskamer als volgt. De naam van het project is in de reeds aan belanghebbende overgelegde geschoonde versie van de verslaglegging niet consequent geschoond, zie pagina 16 van deze versie (ongenummerd), waarin het project volledig is vermeld. Het verzoek om geheimhouding van dit project ontbeert dan ook belang en wordt afgewezen.

Voor wat betreft de geschoonde gegevens (naam) van belanghebbende zelf op pagina 25, 27 en 28 van de verslaglegging (ongenummerd) is de geheimhoudingskamer van oordeel dat deze geopenbaard moet(en) worden.

Nu de onderhavige beslissing voor de Inspecteur de verplichting meebrengt, de onder 3.25 tot en met 3.27 genoemde gegevens op de pagina’s waarop deze gegevens geschoond zijn, alsnog te verstrekken, wordt de Inspecteur in de gelegenheid gesteld schriftelijk mede te delen welke consequenties hij aan de beslissing van de geheimhoudingskamer verbindt. De geheimhoudingskamer wijst hierbij op het bepaalde in artikel 8:31 van de Awb, dat, voor zover te dezen van belang, als volgt luidt:

Het voorgaande leidt tot de hierna volgende beslissing.