Hoge Raad, 10-02-2006, AV1383, 40972

gewezen op het beroep in cassatie van de Staatssecretaris van Financiën tegen de uitspraak van het Gerechtshof te 's-Hertogenbosch van 17 maart 2004, nr. 02/02842, betreffende na te melden aan X te Z opgelegde aanslag in de inkomstenbelasting/premie volksverzekeringen.

1. Aanslag, bezwaar en geding voor het Hof

2. Geding in cassatie

3. Beoordeling van het middel

3.1. In cassatie kan van het volgende worden uitgegaan. Belanghebbendes dochter, geboren in 1975, volgde het gehele onderhavige jaar (2000) een universitaire studie. Per 1 september 1999 was haar recht op een basisbeurs vervallen als gevolg van de overschrijding van de in artikel 17a, lid 2, van de Wet op de studiefinanciering (tekst 1999) vermelde termijn van vier jaren. Haar ingevolge dat artikellid toekomende aanspraak op studiefinanciering in de vorm van een rentedragende lening heeft belanghebbendes dochter niet geldend gemaakt. Belanghebbende heeft in het onderhavige jaar uitgaven tot voorziening in het levensonderhoud van zijn dochter gedaan.

3.2. Voor het Hof was in geschil of evenbedoelde aanspraak op studiefinanciering in de vorm van een rentedragende lening bij belanghebbende buitengewonelastenaftrek wegens uitgaven voor levensonderhoud van zijn dochter verhindert. Het Hof heeft geoordeeld dat zulks niet het geval is.

3.3. Het middel mist feitelijke grondslag voorzover het betoogt dat het Hof geen beslissing heeft gegeven over de door de Inspecteur opgeworpen stelling dat belanghebbende zich niet redelijkerwijs gedrongen heeft kunnen voelen in het levensonderhoud van zijn dochter te voorzien, gelet op haar aanspraak op studiefinanciering in de vorm van een rentedragende lening. De verwerping van die stelling ligt immers besloten in 's Hofs oordeel dat de omstandigheid dat belanghebbendes dochter een lening had kunnen afsluiten bij de Informatie Beheer Groep (hierna: de IBG), er niet aan in de weg staat dat de lasten op belanghebbende drukten.

3.4. Het middel faalt ook voorzover het betoogt dat het Hof de mogelijkheid van zodanige lening in dit kader ten onrechte niet van belang heeft geacht. De enkele mogelijkheid dat iemand een lening kan aangaan, is niet voldoende om aan te nemen dat hij in eigen levensonderhoud kan voorzien (HR 20 december 1995, nr. 30777, BNB 1996/75). Uitsluitend een toekomstverwachting, gebaseerd op het volgen van een studie, is niet voldoende om op grond van de mogelijkheid van een lening geen aftrek te verlenen voor kosten tot voorziening in het levensonderhoud (HR 6 december 1995, nr. 30884, BNB 1996/60); dit is niet anders indien de leningsvoorwaarden "ruimhartig" zijn, zoals de Inspecteur heeft gesteld met betrekking tot de rentedragende lening van de IBG. De mogelijkheid voor een student zodanige lening aan te gaan, staat dan ook - behoudens bijzondere omstandigheden - niet eraan in de weg dat de belastingplichtige zich redelijkerwijs gedrongen heeft kunnen voelen in het levensonderhoud van zijn studerend kind te voorzien. Uit 's Hofs uitspraak of de stukken van het geding blijkt niet dat dergelijke bijzondere omstandigheden door het Hof zijn vastgesteld of door de Inspecteur zijn aangevoerd.

4. Proceskosten

De Staatssecretaris van Financiën zal worden veroordeeld in de kosten van het geding in cassatie.

5. Beslissing

Dit arrest is gewezen door de raadsheer L. Monné als voorzitter, en de raadsheren P.J. van Amersfoort en A.R. Leemreis, in tegenwoordigheid van de waarnemend griffier A.I. Boussak-Leeksma, en in het openbaar uitgesproken op 10 februari 2006.

Van de Staat wordt ter zake van het door de Staatssecretaris van Financiën ingestelde beroep in cassatie een griffierecht geheven van € 422.