Hoge Raad, 02-10-2015, ECLI:NL:HR:2015:2898, 14/06024

Het Hof heeft geoordeeld dat de hiervoor in 2.1 bedoelde termijnoverschrijding niet op de voet van artikel 6:11 Awb verschoonbaar is. Aan dit oordeel heeft het Hof onder meer ten grondslag gelegd dat aan de heffing van bpm bij wege van voldoening op aangifte geen besluit van een bestuursorgaan als bedoeld in artikel 3:45 Awb ten grondslag ligt en daarom geen wettelijke verplichting bestaat tot rechtsmiddelverwijzing, en dat bovendien in de toelichting bij het aangiftebiljet uitdrukkelijk wordt gewezen op de mogelijkheid van bezwaar en de daarvoor geldende termijn en in het aangiftebiljet naar die toelichting wordt verwezen.

Klacht I richt zich tegen het hiervoor in 2.2.1 omschreven oordeel van het Hof. Gelet op de arresten van de Hoge Raad van 5 december 2014, nr. 13/05778, ECLI:NL:HR:2014:3441, BNB 2015/41, en nr. 13/05801, ECLI:NL:HR:2014:3510, BNB 2015/42, worden de door het Hof gebezigde gronden door klacht I terecht bestreden. Uit de hiervoor vermelde arresten volgt dat het ontbreken van een rechtsmiddelenclausule bij voldoening van belasting op aangifte geen grond oplevert om de overschrijding van de bezwaartermijn verschoonbaar te oordelen in gevallen waarin op grond van de gegeven omstandigheden redelijkerwijs kan worden aangenomen dat de belanghebbende wist dat hij binnen een bepaalde termijn bezwaar moest maken. Daarbij verdient opmerking dat de omstandigheid dat in het aangiftebiljet naar een daarbij gevoegde toelichting wordt verwezen, waarin uitdrukkelijk wordt gewezen op de mogelijkheid van bezwaar en de daarvoor geldende termijn, op zichzelf niet maakt dat de termijnoverschrijding niet verschoonbaar is. Uit 's Hofs uitspraak blijkt niet van een onderzoek of op grond van de gegeven omstandigheden redelijkerwijs kan worden aangenomen dat belanghebbende wist dan wel geacht moet worden te hebben geweten dat zij binnen zes weken na 3 juni 2010 bezwaar moest maken. Het hiervoor in 2.2.1 vermelde oordeel berust derhalve op een onjuiste rechtsopvatting ofwel het behoefde nadere motivering, die ontbreekt. Klacht I slaagt.

De klachten II, III en IV richten zich tegen het oordeel van het Hof dat geen sprake is geweest van schending van de in artikel 7:2 Awb neergelegde verplichting van de Inspecteur om belanghebbende in de gelegenheid te stellen te worden gehoord voordat hij op het bezwaar besliste. Aan dat oordeel heeft het Hof ten grondslag gelegd dat ter zake van het door belanghebbende gemaakte bezwaar op 4 mei 2012 en 15 juni 2012 hoorgesprekken hebben plaatsgehad.

Klacht IV, die zich richt tegen het oordeel van het Hof dat ter zake van het hiervoor in 2.1 bedoelde bezwaar hoorgesprekken hebben plaatsgehad op 4 mei 2012 en 15 juni 2012, slaagt. De Inspecteur heeft op 26 mei 2012 uitspraak op het bezwaar gedaan. In het licht van de verklaring van de Inspecteur ter zitting van de Rechtbank dat het op 4 mei 2012 gehouden hoorgesprek niet betrekking had op dat bezwaar, is zonder nadere motivering, die ontbreekt, niet begrijpelijk het oordeel dat belanghebbende is gehoord alvorens de Inspecteur op 26 mei 2012 uitspraak op dat bezwaar deed.

De klachten II en III richten zich tegen het oordeel van het Hof dat de Inspecteur op grond van het bepaalde in artikel 7:3 Awb ook niet was gehouden om belanghebbende te horen omdat het bezwaar kennelijk niet-ontvankelijk was. Aangezien het Hof aan dit oordeel de redengeving ten grondslag heeft gelegd als hiervoor in 2.2.1 vermeld, brengt het hiervoor in 2.2.2 overwogene mee dat de grond aan dit oordeel ontvalt. De klachten II en III slagen in zoverre.