Parket bij de Hoge Raad, 28-09-2021, ECLI:NL:PHR:2021:1220, 21/01832

Het begin van de hier van belang zijnde procedures is geweest dat verzoekster beroep in cassatie heeft ingesteld in twee belastingzaken die bij de Hoge Raad zijn ingeschreven onder de zaaknummers 19/01921 en 19/01924. In deze zaken (hierna ook: de belastingzaken) ging het inhoudelijk om een naheffingsaanslag motorrijtuigenbelasting en een daarbij opgelegde verzuimboete (19/01924) en aanmaningskosten van € 7 (19/01921).

In de zaak over de naheffingsaanslag motorrijtuigenbelasting en de daarbij opgelegde verzuimboete (19/01924) heeft het Hof het oordeel van de Rechtbank, inhoudende dat de naheffingsaanslag motorrijtuigenbelasting en de verzuimboete terecht zijn opgelegd en dat geen recht bestaat op een dwangsom wegens niet tijdig beslissen, overgenomen en het hoger beroep ongegrond verklaard.³

In de zaak over de aanmaningskosten van € 7 (19/01921) heeft het Hof overwogen dat de Ontvanger de aanmaningskosten van € 7 heeft verlaagd tot nihil op 5 maart 2018. Daaruit heeft het Hof geconcludeerd dat het belang bij de zaak is komen te vervallen. Het Hof heeft daarom het hoger beroep niet-ontvankelijk verklaard.⁴

In twee brieven van 6 februari 2020 is namens de Hoge Raad aan verzoekster meegedeeld dat op 14 februari 2020 ter terechtzitting de beslissingen in de belastingzaken in het openbaar zullen worden uitgesproken door de raadsheren R.J. Koopman, P.M.F. van Loon en L.F. van Kalmthout.

Bij op 13 februari 2020 ter griffie van de Hoge Raad ingekomen brieven heeft verzoekster in de belastingzaken de wraking verzocht van die fiscale raadsheren. Deze wrakingsverzoeken zijn bij de Hoge Raad ingeschreven onder de zaaknummers 20/00518 en 20/00519 en ter openbare zitting van de vierde kamer op 14 september 2020 behandeld.

Het wrakingsverzoek van verzoekster is gebaseerd op de klacht dat deze drie raadsheren systematisch nalaten om ervoor te zorgen dat belastingplichtigen zonder financiële middelen op dezelfde voet als de Belastingdienst toegang hebben tot de rechter. In dat verband heeft zij ook bezwaren naar voren gebracht over de rol van de griffier. Verder heeft verzoekster aangevoerd dat in haar zaken steeds door dezelfde drie raadsheren wordt beslist en dat haar zaken vaak niet-ontvankelijk worden verklaard, al dan niet met toepassing van artikel 80a van de Wet op de rechterlijke organisatie (hierna: Wet RO).

Bij in het openbaar uitgesproken beslissing van 20 november 2020 heeft de Hoge Raad (vierde kamer) de verzoeken tot wraking van de drie fiscale raadsheren afgewezen (hierna ook: de eerste wrakingsbeslissingen), met name omdat de enkele omstandigheid dat een bepaald soort zaken wordt beoordeeld en beslist door een vaste combinatie van raadsheren niet de daaruit door verzoekster getrokken conclusie rechtvaardigt dat de betrokken raadsheren (ten aanzien van haar) vooringenomen zijn. Andere omstandigheden heeft verzoekster niet gesteld. De beslissingen zijn uitgesproken door de raadsheren V. van den Brink, T.H. Tanja-van den Broek en F.J.P. Lock.⁵

Daarop is in twee brieven van 3 december 2020 aan verzoekster meegedeeld dat op 11 december 2020 de beslissingen in de belastingzaken in het openbaar zullen worden uitgesproken door de voornoemde raadsheren R.J. Koopman, P.M.F. van Loon en L.F. van Kalmthout.

Bij op 11 december 2020 ter griffie per fax ingekomen brief heeft verzoekster in de belastingzaken nogmaals de wraking verzocht van de fiscale raadsheren. De nieuwe wrakingsverzoeken zijn bij de Hoge Raad ingeschreven onder de zaaknummers 20/04108 en 20/04109. Verzoekster stelt dat zij de aankondigingen van uitspraken in de belastingzaken eerder heeft ontvangen dan de beslissing in de wrakingszaak. Verder heeft verzoekster aangevoerd dat de beslissing tot afwijzing van de eerste wrakingsverzoeken niet ingaat op de door haar aangevoerde gronden en omstandigheden en niet overeenstemt met wat tijdens de zitting op 14 september 2020 is aangevoerd en besproken. Ten slotte wordt geklaagd over de waarnemend griffier en dat nog geen proces-verbaal is ontvangen van de zitting van 14 september 2020.

Op 15 januari 2021 heeft de Hoge Raad (vierde kamer) de nieuwe verzoeken tot wraking afgewezen en heeft bepaald dat toekomstige wrakingsverzoeken buiten behandeling worden gelaten. Deze beslissingen zijn uitgesproken door de raadsheren C.A. Streefkerk, A.L.J. van Strien en A.E.M. Röttgering.⁶

Bij brief van 22 januari 2021 is aan verzoekster meegedeeld dat in verband met het defungeren van raadsheer L.F. van Kalmthout per 1 januari 2021, de samenstelling van de zetel van de belastingkamer is gewijzigd.

Bij arrest van 9 april 2021 heeft de Hoge Raad de beroepen in cassatie in de belastingzaken als kennelijk ongegrond niet-ontvankelijk verklaard met toepassing van artikel 80a van de Wet op de rechterlijke organisatie. De arresten zijn gewezen door de raadsheren R.J. Koopman, P.M.F. van Loon en J.A.R. van Eijsden.⁷

In de periode van januari 2021 tot mei 2021 heeft verzoekster bij de President van de Hoge Raad geklaagd over (onder meer) de uitgesproken wrakingsbeslissingen. De klachten zijn door de President van de Hoge Raad buiten behandeling gelaten of afgewezen. Daarop heeft verzoekster verder gecorrespondeerd met de Hoge Raad.

Bij op 8 april 2021 per fax ingekomen brief heeft verzoekster verzocht om herziening van de eerste wrakingsbeslissingen. In reactie is bij brief van 20 april 2021 namens de President van de Hoge Raad aan verzoekster meegedeeld dat de wet, onder verwijzing naar artikel 8:18, vijfde lid, van de Awb, geen rechtsmiddel openstelt tegen wrakingsbeslissingen.

Bij op 22 april 2021 ter griffie per fax ingekomen brief heeft verzoekster zich erop beroepen dat het rechtsmiddelenverbod van artikel 8:18, vijfde lid, van de Awb in een aantal gevallen doorbroken kan worden, onder verwijzing naar rechtspraak van de (burgerlijke kamer van de) Hoge Raad en de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (hierna: ABRvS).

Naar aanleiding van de brief van 22 april 2021 is het verzoek om herziening van de eerste wrakingsbeslissingen in behandeling genomen en ingedeeld bij de vierde kamer van de Hoge Raad.

Op 22 juni 2021 heeft de zitting plaatsgevonden. Verzoekster is samen met haar moeder verschenen. Van de zitting is een proces-verbaal opgemaakt, waarvan een afschrift is gestuurd aan verzoekster.