Rechtbank Amsterdam, 15-07-2015, ECLI:NL:RBAMS:2015:4761, C-13-532537 - HA ZA 12-1524 (EV)
Rechtbank Amsterdam, 15-07-2015, ECLI:NL:RBAMS:2015:4761, C-13-532537 - HA ZA 12-1524 (EV)
Gegevens
- Instantie
- Rechtbank Amsterdam
- Datum uitspraak
- 15 juli 2015
- Datum publicatie
- 27 juli 2015
- ECLI
- ECLI:NL:RBAMS:2015:4761
- Zaaknummer
- C-13-532537 - HA ZA 12-1524 (EV)
- Relevante informatie
- Burgerlijk Wetboek Boek 3 [Tekst geldig vanaf 25-06-2023], Burgerlijk Wetboek Boek 3 [Tekst geldig vanaf 25-06-2023] art. 4, Burgerlijk Wetboek Boek 3 [Tekst geldig vanaf 25-06-2023] art. 13, Burgerlijk Wetboek Boek 6 [Tekst geldig vanaf 01-07-2023 tot 01-01-2024], Burgerlijk Wetboek Boek 6 [Tekst geldig vanaf 01-07-2023 tot 01-01-2024] art. 162, Faillissementswet [Tekst geldig vanaf 01-07-2023], Faillissementswet [Tekst geldig vanaf 01-07-2023] art. 58
Inhoudsindicatie
faillissement, positie pandhouder na verstrijken van een door de curator gestelde termijn ex artikel 58 Fw, gestold aluminium in elektrolyseovens geen bestanddeel geworden van het elektrolysefabrieksgebouw gelet op omstandigheden van dit geval (3:4 lid 2 BW), onrechtmatig daad (6:162 BW) door te (doen) verhinderen dat pandhouder haar toekomende recht van parate executie kon uitoefenen; schadeberekening.
Uitspraak
vonnis
Afdeling privaatrecht
zaaknummer / rolnummer: C/13/532537 / HA ZA 12-1524
Vonnis van 15 juli 2015
in de zaak van
de vennootschap naar buitenlands recht
GLENCORE AG,
gevestigd te Zug (Zwitserland),
eiseres,
advocaat mr. D.A.M.H.W. Strik en mr. P. Kuipers.
tegen
1. de naamloze vennootschap
N.V. NATIONALE BORG-MAATSCHAPPIJ,
gevestigd te Amsterdam,
gedaagde,
advocaat mr. P.F. Hopman, mr. S.A. Gijsbertsen,
2. de naamloze vennootschap
N.V. ZEELAND SEAPORTS,
gevestigd te Terneuzen,
gedaagde,
advocaat mr. P.F. Hopman, mr. S.A. Gijsbertsen en mr. A. van Hees,
3. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
UTB HOLDING B.V.,
gevestigd te Utrecht,
gedaagde,
advocaat mr. M.A.J. Kemps,
4. de besloten vennootschap met beperkte aansprakelijkheid
UTB INDUSTRY B.V.,
gevestigd te Utrecht,
gedaagde,
advocaat mr. M.A.J. Kemps,
5. [curator 1]
in hoedanigheid van curator in het faillissement van de naamloze vennootschap Zeeland Aluminium Company N.V.,
kantoorhoudend te [plaats] ,
gedaagde,
advocaat mr. M.A.J.G. Janssen en mr. L. Krieckaert,
6. [curator 2]
in hoedanigheid van curator in het faillissement van de naamloze vennootschap Zeeland Aluminium Company N.V.,
kantoorhoudend te [plaats] ,
gedaagde,
advocaat mr. M.A.J.G. Janssen en mr. L. Krieckaert.
Eiseres zal hierna Glencore genoemd worden. Gedaagden in de hoofdzaak sub 1 en 2, sub 3 en 4, sub 5 en 6 zullen hierna achtereenvolgens tezamen worden aangeduid als NB/ZSP, UTB en de curatoren.
1 De procedure
Het verloop van de procedure blijkt uit:
- de dagvaarding van 10 december 2012;
- de akte houdende overlegging producties van de zijde van Glencore;
- -
-
de incidentele conclusie ex artikel 843a Rv zijdens Glencore;
- -
-
het tegen NB/ZSP en UTB verleende verstek;
- -
-
de conclusie van antwoord in het incident zijdens de curatoren;
- -
-
het betekeningsexploot van 11 januari 2013 van de zijde van Glencore waarbij de incidentele conclusie ex artikel 843a Rv is betekend aan NB/ZSP en UTB;
- -
-
de incidentele conclusie van antwoord met producties zijdens NB/ZSP;
- -
-
de incidentele conclusie van antwoord zijdens UTB;
- het incidentele vonnis van 3 april 2013;
- de conclusie van antwoord met producties van de zijde van NB/ZSP;
- de incidentele conclusie houdende het instellen van een voorlopige voorziening ex artikel 223 Rv van de zijde van UTB;
- de conclusie van de zijde van Glencore tevens houdende conclusie van antwoord in het incident met producties;
- de conclusie van antwoord in de hoofdzaak van de zijde van de curatoren met producties.
- het vonnis van 17 juli 2013 in het door UTB opgeworpen incident ex artikel 223 Rv;
- de conclusie van antwoord met producties van de zijde van UTB;
- het ambtshalve gewezen tussenvonnis van 11 september 2013 waarbij een comparitie van partijen is gelast;
- de incidentele conclusie houdende het instellen van een provisionele vordering ex artikel 223 Rv met producties van de zijde van Glencore;
- de incidentele conclusie houdende de vordering ex artikel 843a Rv met producties van de zijde van Glencore;
- het proces-verbaal van de op 23 januari 2014 gehouden comparitie en de daarin genoemde processtukken en proceshandelingen;
- de incidentele conclusie tot tussenkomst en tot voeging in het door Glencore opgeworpen 843a Rv incident van de zijde van NB/ZSP;
- de rolbeslissing van 21 februari 2014 waarbij een plaatsopneming is gelast;
- het proces-verbaal van de op 21 februari 2014 gehouden descente en de daarin genoemde processtukken en proceshandelingen;
- de conclusie van antwoord van de zijde van Glencore in het door NB/ZSP opgeworpen incident tot tussenkomst en voeging;
- de conclusie van antwoord met producties van de zijde van de curatoren in het door Glencore opgeworpen incident ex artikel 223 Rv;
- de conclusie van antwoord met producties van de zijde van de curatoren in het door Glencore opgeworpen incident ex artikel 843a Rv;
- de conclusie van antwoord met een productie van de zijde van de curatoren in het door NB/ZSP opgeworpen incident tot tussenkomst en voeging;
- de rolbeslissing van 12 maart 2014 waarbij de door NB/ZSP gevorderde tussenkomst en voeging door de rolrechter is toegestaan;
- de akte uitlating gerechtelijke plaatsopneming tevens houdende aanvulling conclusie van antwoord in de hoofdzaak en overlegging producties van de zijde van NB/ZSP;
- de akte uitlating gerechtelijke plaatsopneming tevens houdende akte aanvulling conclusie van antwoord in de hoofdzaak met producties van de zijde van UTB;
- de conclusie van eis in tussenkomst en antwoord als gevoegde partij van de zijde van NB/ZSP in het door Glencore opgeworpen incident ex artikel 843a Rv;
- de akte aanvulling conclusie van antwoord in de hoofdzaak tevens akte uitlating na descente met producties van de zijde van de curatoren;
- de akte na descente met producties van de zijde van Glencore;
- de conclusie van antwoord met een productie van de zijde van de curatoren betreffende de eis in (voorwaardelijke) tussenkomst van de zijde van NB/ZSP;
- de conclusie van antwoord met een productie van de zijde van Glencore betreffende de eis in tussenkomst van de zijde van NB/ZSP tevens houdende eis in reconventie jegens NB/ZSP in het door Glencore opgeworpen incident ex artikel 843a Rv;
- de incidentele conclusie houdende verzoek tot bevel op grond van artikel 22 Rv met producties van de zijde van Glencore;
- de conclusie van antwoord in reconventie in tussenkomst van de zijde van NB/ZSP met producties;
- de conclusie van antwoord in het incident ex artikel 22 Rv met producties van de zijde van UTB en de curatoren;
- de conclusie van antwoord in het incident ex artikel 22 Rv van de zijde van NB/ZSP;
- het proces-verbaal van het op 3 juni 2014 gehouden pleidooi in de incidenten ex artikel 843a Rv en 223 Rv en de daarin genoemde processtukken en proceshandelingen.
- -
-
de conclusie van repliek tevens vermeerdering van eis met producties van de zijde van Glencore;
- -
-
de rolbeslissing van 2 juli 2014;
- het vonnis in de incidenten ex artikel 843a Rv, 223 Rv en 22 Rv van 16 juli 2014;
- de incidentele conclusie houdende verzoek tot een beslissing omtrent de vertaling van producties van de zijde van Glencore;
- de wijziging van eis in het incident houdende verzoek tot een beslissing omtrent de vertaling van producties van de zijde van Glencore;
- de conclusie van dupliek tevens houdende antwoordakte wijziging van eis en conclusie van antwoord in het incident met producties van NB/ZSP van 8 oktober 2014;
- de conclusie van dupliek, tevens antwoord in het incident tevens antwoordakte vermeerdering van eis met producties van UTB van 8 oktober 2014;
- de conclusie van dupliek, tevens antwoord in het incident van de curatoren van 8 oktober 2014.
- het vonnis in het incident tot vertaling van producties van 29 oktober 2014;
- de akte uitlating producties met producties van de zijde van Glencore;
- de akte uitlating producties aan de zijde van NB/ZSP;
- de akte uitlating producties aan de zijde van UTB;
- de akte uitlating producties aan de zijde van de curatoren;
- het proces-verbaal van de op 9 juni 2015 gehouden pleidooizitting en de daarin vermelde proceshandelingen en processtukken.
Ten slotte is vonnis bepaald.
2 De feiten
Op 13 december 2011 is bij vonnis van de rechtbank Middelburg de naamloze vennootschap Zeeland Aluminium Company N.V. (hierna: Zalco) in staat van faillissement verklaard, met benoeming van [curator 1] en [curator 2] als curatoren.
Zalco hield zich bezig met de productie van aluminium en exploiteerde daartoe in de haven van Vlissingen een aluminiumsmelterij (hierna: elektrolysefabriek), een aluminiumgieterij en een anodefabriek.
Zalco maakte onderdeel uit van de zogenaamde Klesch Group, een investeerder die via haar dochtervennootschappen actief is in aan de grondstoffenindustrie gerelateerde ondernemingen. De activiteiten in de aluminiumindustrie en de grondstoffenhandel verliepen via Basemet B.V. (hierna: Basemet) respectievelijk Panther Trading AG (hierna: Panther Trading). Schematisch en voor zover hier van belang ziet de vennootschapsstructuur er als volgt uit:
De grond waarop de elektrolysefabriek van Zalco is gebouwd was eigendom van ZSP. NB en ZSP hadden een eerste respectievelijk tweede hypotheekrecht op Zalco’s opstalrecht en erfpachtrecht dat het fabrieksgebouw omvatte waarin het in geschil zijnde aluminium zich bevond.
Zalco heeft met een onderhandse pandakte van 21 november 2011, geregistreerd op 23 november 2011, een derdenpandrecht ten gunste van Glencore gevestigd op, kort gezegd, het aluminium waarvan Zalco eigenaar is of zal worden (hierna: het pandrecht). Het pandrecht strekt tot zekerheid van al hetgeen Glencore te vorderen heeft van Basemet en Panther Trading, mede in verband met door Glencore aan hen geleverde aluinaarde en een op 18 november 2011 verstrekte concernfinanciering ad € 6.000.000,=. Van dit bedrag heeft Basemet een bedrag van € 3.000.000,= in een cashdepot gestort, waarop NB een pandrecht had verkregen tot zekerheid van de door haar op 10 november 2011 aan Zalco, Basemet en Panther verstrekte garantiefaciliteit (hierna: het cashdepot). NB heeft dit bedrag na het faillissement van Zalco behouden.
Ten tijde van de faillietverklaring van Zalco bevond een belangrijk deel van het aluminium zich in vloeibare toestand in de ovens van de elektrolysefabriek. Kort na het uitspreken van het faillissement, in de periode van 16 tot en met 19 december 2011, is het productieproces bij Zalco door de curatoren stilgelegd. Als gevolg daarvan is het vloeibare aluminium dat zich in de ovens bevond, gestold. Het gestolde aluminium zal hierna ook ‘het aluminium’ worden genoemd.
Op 23 december 2011 hebben de curatoren met Glencore een overeenkomst gesloten. In deze overeenkomst is onder meer het navolgende opgenomen:
“II. Pledged goods
Liquidators are recognizing and will not challenge/nullify the right of pledge securing the claims Glencore has on the secured obligations by Basemet/Panther as described in the NON-POSSESSORY DEED OF PLEDGE OF MOVEABLE ASSETS of 15 November 2011. Liquidators are not recognizing Glencore’s pledge on finished goods made after bankruptcy date and Glencore agrees to this.
Glencore and liquidators are in agreement that work in progress (aluminium in the
pots and ovens) will be removed by Glencore as Pledgee and proceeds will be kept in
escrow until a possible dispute between mortgagees Zeeland Seaports and/or N.V.
Nationale Borg Maatschappij. On liquidators’ side, this agreement is subject to
confirmation by mortgagees.
(..)
Both parties will take all reasonable efforts to enable Glencore to bring the pledged
goods including work in progress under control of Glencore in the manner set forth in
Article 3:237 of the Dutch Civil Code in the course of December 2011 and January
2012.
III. 752 mt Aluminium
Liquidators recognize Glencore’s right of Ownership on the arrested approximately 752 mt Aluminium as arrested on Thursday 22 December 2011. The goods will be brought under control of Glencore as set out in Article II.”
De curatoren hebben Glencore op 26 april 2012 op de voet van artikel 58 Faillissementswet (Fw) een termijn gesteld voor het executeren van haar pandrecht. Glencore diende voor 15 juni 2012 haar pandrecht te executeren. Glencore heeft de rechter-commissaris van de rechtbank Breda verzocht de gestelde termijn te verlengen tot 15 juni 2014. De rechter-commissaris heeft de termijn verlengd tot 10 september 2012.
Op 11 juni 2012 is tussen de curatoren, ZSP, NB, UTB en een derde (Century) een overeenkomst tot stand gekomen ter zake de verkoop van een aantal bedrijfsonderdelen van Zalco. In het kader van deze verkoopovereenkomst zijn de aluminiumgieterij en de anodefabriek overgedragen aan respectievelijk UTB en Century. Voorts is in deze overeenkomst geregeld dat UTB de elektrolysefabriek – waar het aluminium zich bevindt – sloopt.
Met daartoe verkregen verlof van de voorzieningenrechter van de rechtbank Middelburg heeft Glencore op 30 juni 2012 pandhoudersbeslag (derdenbeslag tot afgifte) gelegd op het aluminium in de ovens op het (voormalige) terrein van Zalco.
Glencore heeft op 17 augustus 2012 UTB, ZSP en de curatoren in kort geding gedagvaard en in conventie gevorderd (verkort weergegeven) UTB te verbieden het aluminium uit de ovens te halen (althans niet zonder dat voldaan is aan een aantal voorwaarden), om te smelten, te verkopen en/of er anderszins over te beschikken, alsmede te gehengen en te gedogen dat Glencore het aluminium uit de ovens laat verwijderen. In reconventie hebben UTB en ZSP onder meer opheffing van het pandhoudersbeslag gevorderd.
Basemet en Panther Trading zijn respectievelijk op 21 augustus 2012 en
13 september 2012 in staat van faillissement verklaard.
Bij brief van 5 september 2012 heeft Glencore aangekondigd het aluminium op 10 september 2012 te gaan veilen. Glencore schrijft: “The estimated amount of the solidified aluminium is 5,500Mt.”
NB en ZSP hebben Glencore en de curatoren vervolgens in kort geding gedagvaard en gevorderd Glencore te verbieden om de executie van het aluminium voort te zetten. Bij vonnis van 10 september 2012 heeft de voorzieningenrechter van de rechtbank Middelburg de vordering van NB en ZSP toegewezen en Glencore verboden de executie van (haar pandrecht op) het aluminium voort te zetten, op grond van onder meer de overweging:
“4.3 (…) dat naar voorlopig oordeel van de voorzieningenrechter het aluminium op grond van artikel 3:4 lid 2 BW door de ovens is nagetrokken, en dat, nu de ovens als onroerend kwalificeren, het zich daarin bevindende aluminium ook als onroerend moet worden aangemerkt. Omdat een pandrecht op onroerende zaken niet bestaanbaar is, moet het er voorshands voor gehouden worden dat Glencore geen pandrecht op het aluminium heeft en derhalve de verkoop daarvan ongeoorloofd is.”
Bij beschikking van 10 september 2012 heeft de rechter-commissaris een verzoek van Glencore om verdere verlenging van de termijn voor het executeren van de zekerheidsrechten afgewezen. Glencore heeft tegen die beschikking cassatieberoep ingesteld bij de Hoge Raad.
Bij vonnis van 11 september 2012 heeft de voorzieningenrechter van de rechtbank Middelburg in het onder 2.11 vermelde kort geding de vorderingen van Glencore afgewezen en in reconventie het pandhoudersbeslag opgeheven en Glencore verboden om op de voet van haar vermeende pandrecht tot sloop van de in de aluminiumsmelterij aanwezige ovens over te gaan en het daarin aanwezige aluminium te laten omsmelten en/of te (doen) verkopen, voor zover er niet in een bodemprocedure een onherroepelijk voor Glencore positief vonnis zou zijn gewezen. Dit vonnis bevat onder meer de volgende overweging:
“ 6.5. De voorzieningenrechter is voorshands van oordeel dat onvoldoende aannemelijk is gemaakt dat het aluminium zonder beschadiging van betekenis uit de oven kan worden verwijderd. Dat voor het verwijderen van het aluminium uit de ovens gebroken moet worden en de inzet van zware machines (pneumatische hamers) vereist is, volgt niet alleen uit de eigen stellingen van Glencore, maar is ook de overtuiging die de voorzieningenrechter naar aanleiding van de plaatsopneming is toegedaan. Bij die gelegenheid is de voorzieningenrechter voldoende gebleken dat het niet mogelijk is het aluminium uit de ovens te halen zonder het binnenwerk van en de ovens zelf ernstig te beschadigen. Dat mogelijkerwijs, zoals Glencore nog heeft aangevoerd, de schade die door het verbreken van de zaak wordt veroorzaakt niet opweegt tegen de waarde van het aluminium, doet daar niet aan af. Voor de toepassing van artikel 3:4 lid 2 BW is immers niet van belang of er bij de scheiding economische schade optreedt. Het gaat er om of er sprake is van “fysieke” schade. Weliswaar is door Glencore ter zitting nog de suggestie gewekt dat er een alternatief is waarbij het aluminium snel en zonder beschadiging uit de ovens kan worden gehaald, maar zonder nadere onderbouwing zal de voorzieningenrechter aan dit punt voorbij hebben te gaan. Ook aan de stelling van Glencore dat door het aluminium in de ovens weer vloeibaar te maken het aluminium zonder schade zal kunnen worden verwijderd, zal worden voorbijgegaan. Dat laatste vereist immers een heropstarten van het productieproces en dat moet, mede in het licht van de ophanden zijnde sloop van de aluminiumsmelterij, voorshands uitgesloten worden geacht.”
UTB heeft bij overeenkomst van 19 oktober 2012 het aluminium gekocht althans het recht verworven om dit uit de ovens te verwijderen en de opbrengst te behouden tegen betaling van een bedrag van € 5.125.000,= aan NB/ZSP.
Op 14 en 15 oktober 2013 heeft Glencore opnieuw conservatoir (derden)beslag gelegd op het aluminium.
Glencore heeft tegen de op 10 en 11 september 2012 gewezen vonnissen hoger beroep aangetekend bij het gerechtshof te ’s-Hertogenbosch. Het hof heeft bij arrest van 5 november 2013 voornoemde vonnissen bekrachtigd onder aanvulling van gronden.
In een door Glencore bij de Voorzieningenrechter van deze rechtbank bij dagvaarding van 11 oktober 2013 aangespannen kort-geding tegen NB/ZSP, UTB en de curatoren, heeft Glencore onder meer gevorderd dat het NB/ZSP en UTB op straffe van een dwangsom werd verboden voorafgaand aan het wijzen van het kortgeding vonnis te beschikken over het aluminium. De voorzieningenrechter heeft bij vonnis van 5 november 2013 de gevraagde voorziening afgewezen en heeft onder meer het navolgende overwogen:
“5.7. (..)
Aangenomen moet worden dat de pandhouder na het verstrijken van de genoemde termijn [van artikel 58 Fw, rb] zijn positie als separatist verliest, ook als de curator de goederen (nog) niet heeft opgeëist. Ook de advocaat-generaal bij de Hoge Raad is dat standpunt toegedaan, zo volgt uit zijn onder 2.7 aangehaalde conclusie. Glencore kan daarom niet worden gevolgd in haar betoog dat zij als pandhouder belang heeft bij afgifte van het Aluminium. Als al geoordeeld zou worden dat zij pandhouder is, kan zij haar voorrecht immers alleen nog uitoefenen op de opbrengst van het Aluminium (en pas nadat zij heeft meegedeeld in de omslag van de faillissementskosten). Het recht van parate executie heeft zij niet meer.”
Glencore heeft tegen het onder 2.20 genoemde vonnis hoger beroep ingesteld bij het Gerechtshof Amsterdam en tegen het onder 2.19 genoemde arrest cassatieberoep ingesteld.
De Hoge Raad heeft bij arrest van 20 december 2013 het onder 2.15 genoemde cassatieberoep van Glencore afgewezen en daartoe onder meer het navolgende overwogen:
“4.6.2 Bij de beoordeling van de klacht wordt het volgende vooropgesteld. De bevoegdheid van de curator om op de voet van art. 58 Fw de pand- en hypotheekhouders een redelijke termijn te stellen om tot uitoefening van hun rechten over te gaan, strekt tot een voortvarende afwikkeling van de boedel (HR 11 april 2008,
, NJ 2008/222, rov. 3.6). In een geval waarin de uitoefening van een pand- of hypotheekrecht binnen de door de curator gestelde termijn (in redelijkheid) niet mogelijk blijkt, of waarin een pand- of hypotheekhouder van het niet tijdig uitoefenen van zijn recht anderszins geen verwijt kan worden gemaakt, is de curator bevoegd de termijn voor het uitoefenen van het pand- of hypotheekrecht te verlengen, maar is hij daartoe niet verplicht. Ook in dergelijke gevallen dient hij immers het belang van de pand- of hypotheekhouder bij verlenging van die termijn af te wegen tegen het belang van een voortvarende afwikkeling van de boedel, en kan hij op grond van die belangenafweging het verzoek afwijzen. De klacht stuit daarop af.”De Hoge Raad heeft bij arrest van 20 december 2013 het cassatieberoep van NB tegen de curatoren in een procedure over de hiervoor onder 2.7 weergegeven vaststellingsovereenkomst, afgewezen en heeft daartoe onder meer het navolgende overwogen:
“3.4 Volgens onderdeel 1.1 van het middel heeft de rechtbank, met haar oordeel dat de curatoren niet meer kunnen terugkomen van hun bij vaststellingsovereenkomst gedane erkenning van het pandrecht van Glencore, blijk gegeven van een onjuiste rechtsopvatting, althans haar oordeel onvoldoende gemotiveerd.
Het onderdeel faalt. Ingevolge art. 104 Fw waren de curatoren bevoegd om, met goedkeuring van de rechter-commissaris, een vaststellingsovereenkomst met Glencore te sluiten, onder meer inhoudende dat zij het derdenpandrecht van Glencore erkennen. Die overeenkomst bindt de curatoren. Die binding kan niet ongedaan gemaakt worden langs de weg van een op art. 69 Fw gebaseerd bevel van de rechter-commissaris aan de curatoren, strekkende tot een (her)beoordeling van het paulianeuze karakter van de derdenverpanding en zo nodig tot het inroepen van de nietigheid daarvan. In zoverre ondervinden derhalve ook de (overige) schuldeisers van de gefailleerde de gevolgen van de door de curatoren rechtsgeldig gesloten vaststellingsovereenkomst. Anders dan Nationale Borg aanvoert, doet daaraan niet af dat die schuldeisers in voorkomend geval wel op de voet van art. 119 Fw voorlopig erkende schuldvorderingen en de beweerde voorrang daarvan kunnen betwisten. Opmerking verdient overigens dat in het onderhavige geval geen sprake is van een schuldvordering als bedoeld in art. 119 Fw, nu het niet om een (te verifiëren) vordering van Glencore op Zalco gaat.”
3 De vordering in de hoofdzaak
Glencore vordert - samengevat na eiswijziging - dat de rechtbank bij uitvoerbaar bij voorraad verklaard vonnis:
Ten aanzien van NB/ZSP, UTB en de curatoren
1. voor recht verklaart dat het in het geding zijnde aluminium door de stolling in december 2011 geen bestanddeel is geworden van het elektrolysefabrieksgebouw;
2. voor recht verklaart dat Glencore’s pandrecht op het in het geding zijnde aluminium niet is vervallen ten gevolge van de stolling in december 2011;
3. voor recht verklaart dat enige overdracht of bezwaring van het in het geding zijnde aluminium door ZSP aan UTB of enige andere derde niet geldig is;
4. voor recht verklaart dat Glencore’s Pandrecht op het in het geding zijnde aluminium niet is vervallen ten gevolge van enige verkoop, overdracht of bezwaring van het aluminium door ZSP aan UTB of enige andere derde;
5. gedaagden veroordeelt om het aluminium in de feitelijke macht van Glencore te brengen, althans te gehengen en te gedogen dat het aluminium in de feitelijke macht van Glencore wordt gebracht;
Ten aanzien van ZSP:
Primair:
1. ZSP verbiedt om zonder medewerking of akkoord van Glencore het aluminium uit de ovens te halen, althans niet zonder dat voldaan is aan daaraan door de rechtbank in goede justitie te stellen voorwaarden, om te smelten, te verkopen, te leveren en/of er anderszins over te beschikken en daartoe instructies aan derden te geven, onder verbeurd verklaring van een dwangsom van EUR 150.000,00 (zegge: honderdvijftigduizend euro) per dag dat niet volledig aan deze veroordeling wordt voldaan;
2. ZSP veroordeelt om binnen 24 uur na betekening van dit vonnis te gehengen en te gedogen dat Glencore het aluminium uit de ovens laat halen, omsmelten en verkoopt, onder verbeurd verklaring van een dwangsom van EUR 150.000,00 (zegge: honderdvijftigduizend euro) per dag dat niet volledig aan deze veroordeling wordt voldaan;
3. voor recht verklaart dat ZSP onrechtmatig heeft gehandeld jegens Glencore door haar te belemmeren in de uitoefening van haar Pandrecht op het in het geding zijnde aluminium als in het lichaam van de Dagvaarding omschreven in par. 134-137 en par. 295-351 van de Conclusie van Repliek en verplicht is de schade te vergoeden die Glencore daardoor heeft geleden; en
4. ZSP, hoofdelijk met NB en UTB, veroordeelt tot vergoeding van de ten gevolge van dat onrechtmatige handelen door Glencore geleden schade, te weten betaling van een bedrag van USD 16.459.200,00 althans een door de rechtbank in goede justitie te bepalen bedrag, althans de schade nader op te maken bij staat en te vereffenen volgens de wet, te vermeerderen met wettelijke rente vanaf 19 december 2011, althans een door de Rechtbank in goede justitie te bepalen datum;
Subsidiair:
1. voor recht verklaart dat ZSP ongerechtvaardigd is verrijkt ten koste van Glencore ten gevolge van de natrekking van het aluminium als omschreven in het lichaam van de Dagvaarding in par. 143-149 en par. 368-407 van de Conclusie van Repliek en verplicht is de schade van Glencore te vergoeden;
2. ZSP veroordeelt tot vergoeding van de door Glencore ten gevolge van de ongerechtvaardigde verrijking geleden schade, te weten betaling van een bedrag van USD 16.228.350,00, althans een door de rechtbank in goede justitie te bepalen bedrag, althans de schade nader op te maken bij staat en te vereffenen volgens de wet, te vermeerderen met wettelijke rente vanaf 27 september 2012, althans een door de Rechtbank in goede justitie te bepalen datum;
Ten aanzien van NB:
Primair:
1. NB verbiedt om zonder medewerking of akkoord van Glencore het aluminium uit de ovens te halen, althans niet zonder dat voldaan is aan daaraan door de rechtbank in goede justitie te stellen voorwaarden, om te smelten, te verkopen, te leveren en/of er anderszins over te beschikken en daartoe instructies aan derden te geven, onder verbeurd verklaring van een dwangsom van EUR 150.000,00 (zegge: honderdvijftigduizend euro) per dag dat niet volledig aan deze veroordeling wordt voldaan;
2. NB veroordeelt om binnen 24 uur na betekening van dit vonnis te gehengen en te
gedogen dat Glencore het aluminium uit de ovens laat halen, omsmelten en verkoopt, onder verbeurd verklaring van een dwangsom van EUR 150.000,00 (zegge: honderdvijftigduizend euro) per dag dat niet volledig aan deze veroordeling wordt voldaan;
3. voor recht verklaart dat NB onrechtmatig heeft gehandeld jegens Glencore door haar te belemmeren in de uitoefening van haar Pandrecht op het in het geding zijnde aluminium als in het lichaam van de Dagvaarding omschreven in par. 134-142 en par. 295-351 van de Conclusie van Repliek en verplicht is de schade te vergoeden die Glencore daardoor heeft geleden; en
4. NB, hoofdelijk met ZSP en UTB, veroordeelt tot vergoeding van de ten gevolge van dat onrechtmatige handelen door Glencore geleden schade, te weten betaling van een bedrag van USD 16.459.200,00, althans een door de rechtbank in goede justitie te bepalen bedrag, althans de schade nader op te maken bij staat en vereffenen volgens de wet, te vermeerderen met wettelijke rente vanaf 19 december 2011, althans een door de Rechtbank in goede justitie te bepalen datum;
Subsidiair:
1. voor recht verklaart dat NB ten koste van Glencore ongerechtvaardigd is verrijkt als omschreven in het lichaam van de Dagvaarding in par. 138-142 en verplicht is de schade van Glencore te vergoeden; en
2. NB te veroordeelt tot vergoeding van de door Glencore ten gevolge van ongerechtvaardigde verrijking geleden schade, te weten betaling van een bedrag van EUR 3.000.000,00 althans een door de rechtbank in goede justitie te bepalen bedrag, althans de schade nader op te maken bij staat en vereffenen volgens de wet, te vermeerderen met wettelijke rente vanaf 18 november 2011, althans een door de Rechtbank in goede justitie te bepalen datum;
Meer subsidiair:
1. voor recht verklaart dat NB ten koste van Glencore ongerechtvaardigd is verrijkt ten gevolge van de natrekking van het aluminium als omschreven in het lichaam van de Dagvaarding in par. 143-149 en par. 368-407 van de Conclusie van Repliek en verplicht is de schade van Glencore te vergoeden;
2. NB veroordeelt tot vergoeding van de door Glencore ten gevolge van de ongerechtvaardigde verrijking geleden schade, te weten betaling van een bedrag van USD 16.228.350,00, althans een door de rechtbank in goede justitie te bepalen bedrag, althans de schade nader op te maken bij staat en te vereffenen volgens de wet, te vermeerderen met wettelijke rente vanaf 27 september 2012, althans een door de Rechtbank in goede justitie te bepalen datum;
Ten aanzien van UTB:
1. UTB verbiedt het aluminium uit de ovens te halen, althans niet zonder dat voldaan is aan daaraan door de rechtbank in goede justitie te stellen voorwaarden, om te smelten, te verkopen, te leveren en/of er anderszins over te beschikken, onder verbeurd verklaring van een dwangsom van EUR 150.000,00 (zegge: honderdvijftigduizend euro) per dag dat UTB niet volledig aan deze veroordeling voldoet; en
2. UTB te veroordeelt binnen 24 uur na betekening van dit vonnis te gehengen en te gedogen dat Glencore het aluminium uit de ovens laat halen, en te bevelen om alle mogelijk vereiste medewerking te verlenen aan een door Glencore of UTB Holding bij de Provincie Zeeland in te dienen melding daarvan, althans onder daaraan door de rechtbank in goede justitie te stellen voorwaarden, onder verbeurd verklaring van een dwangsom van EUR 150.000,00 (zegge: honderdvijftigduizend euro) per dag dat UTB niet volledig aan deze veroordeling voldoet;
3. voor recht verklaart dat UTB onrechtmatig heeft gehandeld jegens Glencore door haar te belemmeren in de uitoefening van haar Pandrecht op het in het geding zijnde aluminium als in het lichaam van de Dagvaarding omschreven in par. 134-137, par. 35, 36, 40-43 en 46 van de Akte Eiswijziging en par. 295-351 van de conclusie van repliek en verplicht is de schade te vergoeden die Glencore daardoor heeft geleden; en
4. UTB, hoofdelijk met NB en ZSP, te veroordeelt tot vergoeding van de ten gevolge van dat onrechtmatige handelen door Glencore geleden schade, te weten betaling van een bedrag van USD 16.459.200,00, althans een door de rechtbank in goede justitie te bepalen bedrag.
althans de schade nader op te maken bij staat en te vereffenen volgens de wet, te vermeerderen met wettelijke rente vanaf 19 december 2011, althans een door de Rechtbank in goede justitie te bepalen datum;
Ten aanzien van Curatoren:
Primair:
1. Curatoren verbiedt om binnen drie maanden na een in dit geding te wijzen in kracht van gewijsde gegaan vonnis krachtens art. 58 Faillissementswet (Fw.) over te gaan tot opeising en verkoop van het aan Glencore verpande aluminium;
2. voor recht verklaart dat indien Curatoren krachtens art. 58 Fw. overgaan tot opeising en verkoop van het verpande aluminium, Glencore onverminderd het recht behoudt op de volledige opbrengst van dit aluminium, slechts onder aftrek van directe executiekosten, waarbij Curatoren geen bedrag mogen inhouden ter voldoening van algemene faillissementskosten;
3. voor recht verklaart dat de boedel van Zalco onrechtmatig heeft gehandeld jegens Glencore als omschreven in het lichaam van de Dagvaarding in par. 154-156 en par. 88-132 van de Akte Eiswijziging en par. 295-362 van de Conclusie van Repliek en verplicht is de daardoor door Glencore geleden schade te vergoeden; en/of
4. de boedel van Zalco veroordeelt tot vergoeding van de door Glencore ten gevolge van de onrechtmatige daad geleden schade, te weten betaling van een bedrag van USD 16.459.200,00 althans een door de rechtbank in goede justitie te bepalen bedrag, althans de schade nader op te maken bij staat en te vereffenen volgens de wet, te verminderen met het bedrag waartoe andere gedaagden veroordeeld zijn om aan Glencore te betalen, te vermeerderen met wettelijke rente vanaf 26 april 2012, althans een door de Rechtbank in goede justitie te bepalen datum;
Subsidiair:
1. voor recht verklaart dat de boedel van Zalco ten koste van Glencore ongerechtvaardigd is verrijkt ten gevolge van de natrekking van het aluminium als omschreven in het lichaam van de Dagvaarding in par. 157-162 en par. 408-422 van de conclusie van repliek en verplicht is de schade van Glencore te vergoeden;
2. de boedel van Zalco veroordeelt tot vergoeding van de door Glencore ten gevolge van de ongerechtvaardigde verrijking geleden schade, te weten betaling van een bedrag van USD 16.228.350,00. althans een door de rechtbank in goede justitie te bepalen bedrag, althans de schade nader op te maken bij staat en te vereffenen volgens de wet, te verminderen met het bedrag waartoe andere gedaagden veroordeeld zijn om aan Glencore te betalen, te vermeerderen met wettelijke rente vanaf 27 juli 2012, althans een door de Rechtbank in goede justitie te bepalen datum;
Ten aanzien van NB/ZSP, UTB en de curatoren
Primair, subsidiair, meer subsidiair en meest subsidiair:
1. alle gedaagden hoofdelijk, althans ieder voor zich, te veroordelen in de kosten van dit geding (inclusief kosten die voortvloeien uit het horen van getuigen en/of getuigendeskundigen), alsmede op grond van artikel 706 Rv te veroordelen in de kosten van de ten laste van hen gelegde beslagen, zoals opgenomen in het over te leggen overzicht beslagkosten, productie 117, p. 1, 2 en 3 en productie 148, te vermeerderen met nakosten, één en ander te voldoen binnen 7 dagen na betekening van het te dezen te wijzen vonnis, en -voor het geval voldoening van de (na)kosten niet binnen de gestelde termijn plaatsvindt- te vermeerderen met de wettelijke rente over de (na)kosten te rekenen vanaf bedoelde termijn voor voldoening.
Ten aanzien van UTB Holding B.V. en Curatoren:
Primair, subsidiair, meer subsidiair en meest subsidiair:
allen hoofdelijk, althans ieder voor zich, op grond van artikel 706 Rv te veroordelen in de kosten van de ten laste van hen gelegde beslagen, zoals opgenomen in het overzicht beslagkosten, productie 117, p. 4 en 5 en productie 148, te vermeerderen met nakosten, één en ander te voldoen binnen 7 dagen na betekening van het te dezen te wijzen vonnis, en
- voor het geval voldoening van de (na)kosten niet binnen de gestelde termijn plaatsvindt- te vermeerderen met de wettelijke rente over de (na)kosten te rekenen vanaf bedoelde termijn voor voldoening.
De stellingen van Glencore en de weren van NB/ZSP, UTB en de curatoren zullen hierna voor zover van belang en zakelijk weergegeven in de beoordeling aan de orde komen.