Rechtbank Midden-Nederland, 01-09-2014, ECLI:NL:RBMNE:2014:3826, 3195923
Rechtbank Midden-Nederland, 01-09-2014, ECLI:NL:RBMNE:2014:3826, 3195923
Gegevens
- Instantie
- Rechtbank Midden-Nederland
- Datum uitspraak
- 1 september 2014
- Datum publicatie
- 3 september 2014
- ECLI
- ECLI:NL:RBMNE:2014:3826
- Zaaknummer
- 3195923
- Relevante informatie
- Burgerlijk Wetboek Boek 7 [Tekst geldig vanaf 12-02-2025 tot 01-07-2025], Burgerlijk Wetboek Boek 7 [Tekst geldig vanaf 12-02-2025 tot 01-07-2025] art. 685, Wet normering topinkomens [Tekst geldig vanaf 01-04-2025 tot 01-01-2026], Wet normering topinkomens [Tekst geldig vanaf 01-04-2025 tot 01-01-2026] art. 2.10
Inhoudsindicatie
Ontbinding arbeidsovereenkomst directeur woningbouwvereniging. Gemeenten zeggen de samenwerking met de woningbouwvereniging op vanwege de persoon van de directeur. Na de aankondiging schorsing in afwachting van een ontslagbesluit legt de directeur zijn functie als bestuurder neer. De ontstane situatie is aan beide partijen te wijten geweest. Geen toepassing van de kantonrechtersformule omdat dit zou leiden tot een bedrag dat ver uitstijgt boven de in de WNT en WWZ genoemde bedragen. Ontbindingsvergoeding: geen inkomensachteruitgang gedurende 24 maanden, waarbij rekening wordt gehouden met de naar verwachting te ontvangen WW uitkering en waarbij in mindering wordt gebracht het loon dat na het neerleggen van de functie en de ontbindingsdatum (ongeveer) is doorbetaald: € 180.000,-- bruto.
Uitspraak
Afdeling Civiel recht
kantonrechter
locatie Utrecht
zaaknummer: 3195923 UE VERZ 14-407 PK/1097
Beschikking van 1 september 2014
inzake
de stichting
[verzoekster] ,
gevestigd te [gemeente],
verder ook te noemen [verzoekster],
verzoekende partij,
gemachtigde: mr. A.J.D. Bekius,
tegen:
[verweerder] ,
wonende te [woonplaats],
verder ook te noemen [verweerder],
verwerende partij,
gemachtigde: mr.drs. S.A. Kampijon.
1 Het verloop van de procedure
Het verloop van de procedure blijkt uit:
- -
-
het verzoekschrift van [verzoekster] van 27 juni 2014
- -
-
het verweerschrift van [verweerder] van 31 juli 2014
- -
-
de nagezonden productie 12 van [verzoekster]
- -
-
de nagezonden productie 21 van [verweerder]
- -
-
de pleitaantekeningen van mr. Bekius
- -
-
de pleitaantekeningen van mr.drs. Kampijon
- -
-
de mondelinge behandeling van 7 augustus 2014.
Hierna is uitspraak bepaald.
2 De feiten
[verzoekster] is werkzaam op het terrein van de volkshuisvesting in de gemeente Ommen, Dalfsen, Hardenberg, Enschede, Zwolle, Raalte, De Wolden, Lelystad, Elburg en Terschelling. Het aantal woongelegenheden bedraagt ruim 6200. Het woningbezit bevindt zich grotendeels in het Vechtdal (Ommen, Dalfsen, Hardenberg, Zwolle en Raalte), ruim 3400 woningen. [verzoekster] heeft 3 vestigingen: Ommen, Terschelling en Enschede.
[verzoekster] heeft 48 werknemers.
[verweerder] is op 1 mei 1993 in dienst getreden bij de rechtsvoorgangster van [verzoekster]. Op 1 januari 1996 is hij benoemd als statutair directeur. Het salaris bedraagt thans € 12.072, bruto per maand, te vermeerderen met 8% vakantiebijslag en overige emolumenten.
Per 30 juni 2012 is de RvC van [verzoekster] afgetreden na een door Nyenrode uitgebracht rapport. De RvC heeft per 13 februari 2012 J. [A] als interim‐voorzitter van de RvC benoemd. [A] heeft vervolgens een nieuwe RvC samengesteld en is sindsdien daarvan de voorzitter.
Ter uitvoering van haar taken heeft [verzoekster] diverse privaatrechtelijke overeenkomsten met eerdergenoemde gemeenten gesloten.
Bij brief van 19 februari 2014 heeft de gemeente [gemeente] [verzoekster] (ter attentie van [verweerder]) bericht dat [verzoekster] heeft afgezien van de overeenkomst een aantal woningen te bouwen, dat de "Prestatie-overeenkomst wonen [gemeente] 2010-2013" is geëxpireerd, en dat gelet op de gang van zaken de gemeente geen behoefte heeft aan voortzetting van deze overeenkomst. Voor zover nodig wordt deze overeenkomst door de gemeente opgezegd tegen 1 april 2014.
Op 26 februari 2014 is er een overlegvergadering geweest tussen de RvC en onder anderen [verweerder].
Bij brief van 24 maart 2014 heeft het college van B&W van de gemeente [gemeente] aan de RvC van [verzoekster] (ter attentie van [A]) onder meer geschreven:
"Bereidheid tot samenwerking, een goede communicatie en wederzijds vertrouwen zijn belangrijke randvoorwaarden voor de invulling van een succesvol partnerschap. Helaas moeten we constateren dat we deze eigenschappen niet terug zien in het persoonlijk handelen van de bestuurder ([verweerder], kantonrechter).
We constateren dat door de bestuurder regelmatig op de persoon gespeeld wordt. Enkele voorbeelden hiervan zijn dat onze bestuurders in het openbaar geschoffeerd worden. Ook wordt de integriteit van onze ambtelijke medewerkers met enige regelmaat ter discussie gesteld.
Daarnaast worden bij zakelijke geschillen verbanden gelegd met de investeringsbereidheid van [verzoekster] in onze gemeente. Een voorbeeld hiervan is de brief van 27 september 2013 waarin de relatie wordt gelegd tussen exclusiviteitafspraken en het aanhouden van investeringsbeslissingen van [verzoekster]. In onze ogen is er sprake van een vorm van chantage waarbij ons het mes op de keel wordt gezet om te komen tot een voor [verzoekster] positief besluit. Deze manier van zaken doen strookt niet met de wijze waarop wij invulling geven aan partnerschap.
Ook constateren wij dat de bestuurder zich onvoldoende kan en wil verplaatsen in belangen en ideeën van andere partijen. De bestuurder staat niet open voor argumenten van anderen omdat hij van zijn eigen gelijk is overtuigd. Dit betekent dat bestuurders een eigen koers bepaalt en er vaak sprake is van eenzijdig handelen van de Woningstichting [verzoekster] waardoor het voor ons moeilijk is te komen tot afspraken.
Een ander voorbeeld waarbij de bestuurder geen invulling geeft aan succesvol partnerschap is de introductie van het distributiemodel. [verzoekster] onttrekt zich aan de discussie over de transitie van het sociaal domein, de voorstellen voor een nieuwe aanpak en voert haar eigen koers. Het nieuwe woning verdeelsysteem van [verzoekster] wordt vervolgens globaal aan de gemeente toegelicht waarna wij uit de krant moeten vernemen dat het model is ingevoerd en hoe het plan concreet in elkaar steekt. Vervolgens worden wij als gemeente door diverse instanties en particulieren aangesproken op dit nieuwe beleid van [verzoekster] met het verzoek hier iets aan te doen.
Van een open samenwerking, een goede communicatie en wederzijds vertrouwen in elkaar is momenteel geen sprake. Deze randvoorwaarden zijn voor ons van groot belang in ons partnerschap met Woningstichting [verzoekster] en de opmaat om te komen tot nieuwe prestatie afspraken. Wij betreuren de ontstane situatie maar zijn tot de conclusie gekomen dat met het aanblijven van de huidige bestuurder als directeur van [verzoekster] wij grote vraagtekens plaatsen of wij in staat zullen zijn om nieuwe afspraken met elkaar te maken".
Bij brief van 27 maart 2014 heeft het college van B & W van de gemeente [gemeente] onder meer aan de RvC van [verzoekster] (ter attentie van [A]) geschreven:
"Op 25 februari 2014 heeft een gesprek plaatsgevonden tussen u en onze burgemeester de heer [B]. Bij dit gesprek waren ook de burgemeesters [C] en [D] van de gemeente [gemeente] respectievelijk [gemeente] aanwezig. Tijdens dit gesprek is de relatie tussen de drie gemeenten en de directeur-bestuurder van Woningstichting [verzoekster] (...) besproken. Mede op uw verzoek lichten wij in deze brief onze relatie met de directeur-bestuurder toe alsmede onze conclusie dat de gemeente [gemeente] niet meer kan werken met de huidige directeur-bestuurder".
Verder wordt in deze brief gesignaleerd dat de samenwerking tussen de gemeente en [verzoekster] onwerkbaar is geworden omdat door de opstelling van [verweerder] overleggen alleen nog maar tussen hem en het bestuur van de gemeente konden plaatsvinden, hetgeen voor een organisatie als die van de gemeente [gemeente] op de lange duur onwerkbaar is omdat het ambtelijk apparaat de voorbereidings- en adviseringsfunctie niet kan invullen.
Voorts vermeldt deze brief:
" Behandeling van personen
Bij de totstandkoming van projecten worden personen, zowel ambtelijk als bestuurlijk, bij herhaling geschoffeerd en bestempeld als incompetent. In de communicatie richt de directeur-bestuurder zich erg op de persoon, hierbij de kennis en kunde evenals de integriteit van deze persoon in twijfel trekkend. In eerdere fases werd, om het ongenoegen van de directeur-bestuurder tegemoet te komen én de voortgang van de projecten te waarborgen, de ambtelijke vertegenwoordiging gewisseld, maar wij konden hier niet in mee blijven buigen daar mensen werden beschadigd.
De wijze waarop mensen tegemoet worden getreden, wordt als intimiderend ervaren en hiermee wordt naar onze mening tevens een angstcultuur gecreëerd.
Naar ons idee geldt dit overigens niet alleen voor onze organisatie, maar zien we dit ook terug in het gedrag van medewerkers van [verzoekster]. Voorbeelden die onze opvatting mede schragen:
- medewerkers durven geen verantwoorde tijd te nemen, voordat terugkoppeling met de directeur-bestuurder heeft plaatsgevonden (over welk onderwerp dan ook);
- het feit dat de directeur-bestuurder aanwezig was bij alle ambtelijk vooroverleg; maar ook
- het feit dat niemand binnen [verzoekster], bij afwezigheid van de directeur-bestuurder, ons het telefoonnummer van uw Raad van Commissarissen durfde te geven".
Voorts kwalificeert de gemeente de manier van onderhandelen van [verweerder] als chanteren, en zeker niet als samenwerken. Bij verschil van inzicht worden personen geschoffeerd dan wel weggehoond. [verweerder] hecht enkel waarde aan zijn eigen ideeën en staat niet open voor argumenten van anderen. Fouten worden steeds bij de gemeente neergelegd, ondanks zijn eigen betrokkenheid bij de voorbereiding. Het distributiemodel is gewijzigd zonder overleg. De conclusie van de gemeente is dat partijen uiteindelijk altijd nader tot elkaar zijn gekomen, maar vrijwel altijd met concessies van de kant van de gemeente. Er is daarom geen basis meer om uitvoering te geven aan het partnerschap met [verzoekster]. Dit wijt de gemeente vrijwel geheel aan de houding het gedrag van [verweerder]. Er is geen vertrouwen meer in herstel van deze relatie. Aan de RvC wordt verzocht het volkshuisvestingbelang te dienen en in dat kader besluiten te nemen die nodig zijn. Wat de gemeente betreft hoeft de samenwerking met [verzoekster] niet ter discussie te staan, maar samenwerking met [verweerder] is door zijn eigen opstelling en gedrag een onbegaanbare weg geworden.
Op 27 of 28 maart 2014 heeft [A] [verweerder] een schriftelijke agenda overhandigd ten behoeve van een vergadering van de RvC op 4 april 2014.
Die agenda vermeldde onder meer:
"1 SCHORSING TER VOORBEREIDING VAN HET VOORGENOMEN BESLUIT TER BEEINDIGING VAN DE ARBEIDSOVEREENKOMSTEN MET DIRECTEUR-BESTUURDER, DE HEER [verweerder]
TOELICHTING
DE RAAD VAN COMMISSARISSEN HEEFT GEEN VERTROUWEN MEER IN DE DIRECTEUR-BESTUURDER.
REDENEN HIERVOOR ZIJN DE BRIEVEN VAN DE GEMEENTES [gemeente] EN [gemeente] EN DE MONDELINGE MEDEDELING VAN DE BURGEMEESTER VAN DE GEMEENTE [gemeente] DAT ZIJ DE SAMENWERKING MET DE WONINGCORPORATIE [verzoekster] WILLEN STOPPEN, OM REDEN DAT ZIJ NIET MEER WILLEN SAMENWERKEN MET DE DIRECTEUR-BESTUURDER, DE HEER [verweerder]. DEZE 3 GEMEENTES LIGGEN IN HET KERNGEBIED VAN [verzoekster] EN ZIJN ONONTBEERLIJK VOOR DE TOEKOMST VAN DE CORPORATIE;
EN HET PERSONEELSBELEID VAN DE DIRECTEUR-BESTUURDER IS VAN DIEN AARD DAT ER EEN GROOT AANTAL ONTSLAGEN ZIJN GEVALLEN DE LAATSTE TWEE JAAR, WAARVAN DE WERKING EEN BELASTING IS VOOR ALLE MEDEWERKERS;
DE VORIGE ONDERNEMINGSRAAD IS ZWAAR ONDER DRUK GEZET NA EEN GESPREK MET DE RAAD VAN COMMISSARISSEN VOORAL OMDAT ZIJ MEDEDELING HADDEN GEDAAN VAN HET NIET ANONIEM ZIJN VAN HET MEDEWERKERS TEVREDENHEIDSONDERZOEK, WAARVAN DEGENE DIE EEN LAAG CIJFER HAD GEGEVEN TEKST EN UITLEG MOEST KOMEN GEVEN AAN DE DIRECTEUR-BESTUURDER EN OVERGEPLAATST WERD.
DIE ONDERNEMINGSRAAD IS OPGESTAPT EN DE DIRECTEUR-BESTUURDER HEEFT EEN NIEUWE ONDERNEMINGSRAAD BENOEMD.
KORTOM DE RAAD VAN COMMISSARISSEN HEEFT GEEN VERTROUWEN MEER IN DE DIRECTEUR-BESTUURDER EN WIL HEM SCHORSEN IN AFWACHTING VAN DE UITVOERING VAN HET VOORGENOMEN BESLUIT DE ARBEIDSOVEREENKOMSTEN TE BEËINDIGEN.
MR [A]-VOORZITTER
N.B. DE HEER [verweerder] IS VOOR DEZE VERGADERING UITGENODIGD OM ZIJN MENING OVER DE VOORGENOMEN SCHORSING TE GEVEN".
Op 1 april 2014 ontving [verweerder] per e-mail afschrift van bovengenoemde brieven van de gemeenten.
Op 2 april 2014 om 8:15 uur heeft [verweerder] telefonisch aan [A] meegedeeld dat hij zijn functie als bestuurder van [verzoekster] neerlegt. Vervolgens hebben [A] en [verweerder] diezelfde dag een gesprek gehad. [A] heeft [verweerder] daarbij een vertrekaanbod gedaan. Dit aanbod is vervolgens onderwerp van nadere onderhandelingen geweest tussen de advocaten van beide partijen. Er is geen overeenstemming bereikt.
Op 4 april 2014 heeft [verweerder] een persbericht over zijn vertrek doen uitgaan. Hierover was overleg geweest met [A].
Dit persbericht luidde als volgt:
"De Raad van Commissarissen en het bestuur van woningstichting [verzoekster] in [gemeente] zijn gezamenlijk tot de conclusie gekomen dat het bedrijf toe is aan een nieuwe vorm van leiderschap. Om die reden is in goed overleg besloten dat de bestuurder zijn carrière elders zal voortzetten en is besloten een interim bestuurder aan te stellen per 7 april aanstaande. De heer [E] is bereid gevonden die taak op zich te nemen. De heer [E] heeft een ruime ervaring in de volkshuisvesting".
[verweerder] heeft sindsdien geen werkzaamheden meer voor [verzoekster] verricht. Zijn loon wordt doorbetaald.
3 Het verzoek en het verweer
[verzoekster] verzoekt de arbeidsovereenkomst met [verweerder] op de kortst mogelijke termijn te ontbinden wegens verandering in de omstandigheden, onder toekenning van een vergoeding aan [verweerder] die niet hoger is dan € 75.000,-- bruto, kosten rechtens.
Samengevat voert [verzoekster] hiertoe het volgende aan.
Zij heeft het vertrouwen in [verweerder] als directeur-bestuurder verloren. De gemeenten [gemeente], [gemeente] en [gemeente] hebben onlangs de samenwerking met [verzoekster] beëindigd vanwege redenen gelegen in zijn persoon. Verder heeft [verweerder] ten onrechte de brief van 19 februari 2014 van het college van B & W van de gemeente [gemeente], waarin de samenwerking wordt opgezegd, niet uit eigen beweging aan de RvC overhandigd.
Op 25 februari 2014 heeft op verzoek van de burgemeesters van [gemeente], [gemeente] en [gemeente] een gesprek plaatsgevonden met [A]. Daarin is meegedeeld dat geen van de gemeenten nog heil ziet in samenwerking met [verzoekster], en wel op grond van het gedrag van [verweerder]. [verzoekster] verwijst daartoe naar de in het voorgaande geciteerde brieven. Het stopzetten van de samenwerking levert enorme schadeposten voor [verzoekster] op, want [verzoekster] bezit grondposities in deze gemeenten en deze kunnen nu niet meer ontwikkeld worden.
Daarnaast is gebleken dat [verweerder] een angstcultuur heeft gecreëerd onder het personeel van [verzoekster].
Er is sprake geweest van een buitenproportioneel hoog personeelsverloop (van de 48 werknemers zijn in een paar jaar 30 personeelsleden vertrokken). De opvolger van [verweerder], de interim-bestuurder [E], ontdekte dat [verweerder] in het verleden overtrokken had gereageerd in personeelsaangelegenheden: hij zou een inhouding op het salaris van een medewerker hebben gedaan in verband met een deuk in een dienstauto, hij heeft een medewerkster van fraude met reiskostendeclaraties beticht en haar vervolgens overgeplaatst, een andere medewerkster is eerst in het zonnetje gezet in verband met haar jubileum, en vervolgens wegens disfunctioneren overgeplaatst, een medewerkster die na haar zwangerschap parttime wilde gaan werken werd voor het gehele publiek voor gek gezet door middel van opmerkingen over haar "solidariteit", bij een plenair overleg moesten de medewerkers een kleurplaat inleveren: "zolang ze maar netjes binnen de lijntjes kleurden was er niets aan de hand", en een andere medewerkster moest stoppen met de opleiding waarvoor zij eerst toestemming had gekregen.
Voorts heeft een OR‐lid [A] benaderd over de manier waarop [verweerder] met hem was omgegaan. Hij werd beticht van fraude met reiskostendeclaraties, terwijl zijn leidinggevende akkoord was gegaan met zijn manier van declareren. Vervolgens heeft hij geen eindejaarsbonus ontvangen, zijn studiefaciliteiten werden stilgelegd en hij moest zich terugtrekken als voorzitter van de OR. Hij moest een e-mail sturen naar het personeel dat hij zijn functie vanwege fraude neerlegde. [verweerder] heeft hem vervolgens gedwongen te vertrekken.
Verder heeft deze medewerker verklaard dat [verweerder] een onderzoek heeft laten instellen naar een medewerker die een laag cijfer (5) had gegeven bij de invulling van een anoniem medewerkerstevredenheidsonderzoek.
Verder heeft [verweerder] het voorstel gedaan om een commissie van uittreding in te stellen. Deze commissie zou moeten beoordelen of een werknemer terecht zou worden ontslagen of niet.
Naar aanleiding van alle gebeurtenissen tussen [verweerder] en OR zijn twee andere OR‐leden opgestapt.
De dominante manier van leidinggeven door [verweerder] blijkt ook uit het visitatierapport met betrekking tot de periode 2009-2012 dat een extern bureau heeft opgesteld. Dit rapport vermeldt onder meer:
"De visitatiecommissie heeft in het gesprek met de raad van commissarissen geconstateerd dat de dominantie van de bestuurder, ook in de RvC-vergaderingen, waarneembaar is en in zekere mate, wellicht onbedoeld, intimiderende werking heeft.
(...)
De visitatiecommissie beoordeelt dit meetpunt met een 5,5".
[verweerder] voert verweer. Voor zover nodig zal de kantonrechter daarop in het navolgende ingaan.