Rechtbank Noord-Holland, 27-01-2021, ECLI:NL:RBNHO:2021:1086, AWB - 19 _ 1737
Rechtbank Noord-Holland, 27-01-2021, ECLI:NL:RBNHO:2021:1086, AWB - 19 _ 1737
Gegevens
- Instantie
- Rechtbank Noord-Holland
- Datum uitspraak
- 27 januari 2021
- Datum publicatie
- 11 februari 2021
- ECLI
- ECLI:NL:RBNHO:2021:1086
- Zaaknummer
- AWB - 19 _ 1737
Inhoudsindicatie
De gemeente heeft terecht de aanslag baatbelasting aan de belastingplichtige opgelegd.
Uitspraak
Zittingsplaats Haarlem
Bestuursrecht
zaaknummer: HAA 19/1737
(gemachtigde: [G] ),
en
Procesverloop
Verweerder heeft aan eiseres voor het jaar 2017 een aanslag baatbelasting opgelegd ter zake van de onroerende zaak [A] .
Verweerder heeft bij uitspraak op bezwaar de aanslag gehandhaafd.
Eiseres heeft daartegen beroep ingesteld.
Verweerder heeft een verweerschrift ingediend.
Namens eiseres zijn vóór de zitting nadere stukken ingediend. Deze stukken zijn in afschrift verstrekt aan verweerder.
Het onderzoek ter zitting heeft plaatsgevonden op 16 december 2020 te Haarlem. Deze zaak is op de zitting gelijktijdig behandeld met de zaken met nummers HAA 19/10 en HAA 19/19. Partijen hebben afgesproken dat de uitkomst van deze zaken zal gelden voor 73 belastingplichtigen aan wie voor het jaar 2017 een aanslag baatbelasting is opgelegd.
Namens eiseres is verschenen haar gemachtigde, mr. [B] , [C] , [D] , [E] en [F] . Verweerder heeft zich laten vertegenwoordigen door mr. [H] en [I] .
Overwegingen
Feiten
1. De Beverkoog is een bedrijventerrein gelegen aan de noordzijde van Alkmaar. De Beverkoog is begin jaren ’80 ontwikkeld. In de Beverkoog zijn blijkens het Revitaliseringsplan Beverkoog van adviesbureau BRO van 9 september 2009 (Revitaliseringsplan) meer dan 400 bedrijven gevestigd in uiteenlopende bedrijfstakken en branches, van internationaal bekende bedrijven tot nationaal opererende ondernemingen, van business-to-business tot consumentgericht en van groot tot klein.
2. In geografisch opzicht vormt de Beverkoog een langgerekt terrein van ongeveer 2,4 kilometer lang en een paar honderd meter breed. Het is volledig omgeven door water. De hoofdverkeersas van de Beverkoog, de Berenkoog, loopt van noord naar zuid. Tot 2016 kon het gemotoriseerd verkeer de Beverkoog alleen verlaten via de zuidelijke ontsluiting.
3. Uit het bestemmingsplan van 30 juni 1977 blijkt dat reeds plannen bestonden om ook aan de noordelijke zijde van de Beverkoog een ontsluiting te realiseren (Noordelijke ontsluiting). In 2009 heeft de ondernemersvereniging Ondernemend Alkmaar het Revitaliseringsplan laten opstellen. Op pp. 21-22 van het rapport wordt als eerste ‘impuls’ voor de ‘kwaliteitsverbetering’ van de Beverkoog de aanleg van de Noordelijke ontsluiting gesuggereerd:
“Het noordelijk deel van het bedrijventerrein is weliswaar gunstig gelegen ten opzichte van de provinciale hoofdverkeersinfrastructuur, maar het ontbreken van een ontsluiting degradeert dit terreindeel tot de ‘achterkant’ van de Beverkoog.
Bij de eerst ontwikkeling van de Beverkoog is reeds sprake geweest van de noordelijke ontsluiting, maar door de complexiteit ervan en de verschillen van inzicht tussen de betrokken gemeenten en de provincie Noord-Holland is deze tot op heden niet gerealiseerd. Een tweede ontsluiting is onontbeerlijk om met de revitalisering van de Beverkoog in vooral het noordelijk deel tot nieuwe, duurzame en ruimte-intensieve investeringen te kunnen komen.
Indien de beleidsuitgangspunten van de gemeenten en de provincie op kaart worden gezet, dan resteert een gebied waar verkeers- en bouwtechnisch ruimte is voor een noordelijke ontsluiting inclusief fietspad [voetnoot: Afstudeerscriptie door twee studenten bij Grontmij, 2009].
De ontsluiting zal dan bij de aansluiting van de huidige Achtergeest op de Berenkoog uit komen en langs het spoor en over de wateropvang lopen en aansluiten op de N242 bij de kruising met de Westtangent. De ontsluiting zal in hoogte langzaam oplopen tot ongeveer 5,5 meter boven maaiveld om zo over het kanaal te kunnen.
Het aanleggen van de ontsluiting kan aangehaakt worden op het aanpassen van de huidige aansluiting van de Westtangent op de N242. Deze aansluiting zal naar alle waarschijnlijkheid in de komende jaren ongelijkvloers worden gemaakt.
De ontsluiting zorgt voor een tweede en sterke voorkant voor Beverkoog, waar het terrein zich nadrukkelijk kan presenteren. Door de ontsluiting niet op een zandlichaam maar bijvoorbeeld op palen over de wateropvang te leiden wordt dubbel gebruik gemaakt van de grond en kan bovendien een markant landschap worden gecreëerd. De presentatiekwaliteit kan worden afgerond door in de direct aangrenzende percelen de ruimte te bieden voor voldoende bouwvolume en hoogte.
Het realiseren van de noordelijke ontsluiting zorgt verder voor een drukverlaging op de ontsluiting in het zuidelijk deel van het terrein.”
4. Nadat de provincie Noord-Holland inderdaad had besloten het kruispunt van de N242 met de Westtangent te reconstrueren, ontstond voor de gemeente Alkmaar een goede mogelijkheid om een Noordelijke ontsluiting voor de Beverkoog te realiseren, waarvoor de noodzaak al sinds het ontstaan van de Beverkoog werd gevoeld. De raad van de gemeente Alkmaar (de raad) heeft op 1 oktober 2009 ingestemd met het Revitaliseringsplan. In 2010 heeft de gemeente Alkmaar verkennend onderzoek uitgevoerd naar de mogelijkheden voor een Noordelijke ontsluiting van de Beverkoog.
5. Op 1 november 2010 heeft de Bedrijvenvereniging Beverkoog een vergadering belegd. De presentielijst van deze bijeenkomst bevat 112 namen. De aanwezigen zijn geïnformeerd over het voornemen van de gemeente Alkmaar om de Noordelijke ontsluiting voor een bedrag van € 2,5 miljoen te bekostigen via een baatbelasting. Op de bijeenkomst is gestemd over dit plan. Eiseres heeft foto’s overgelegd van een presentatie die tijdens de bijeenkomst is gegeven. Op de eerste slide valt te lezen:
“Rekenmodellen
Bijdragen op basis van m2
B.g.g. oppervlakte 264.146 m2
Totaal oppervlakte 330.012 m2
35 bedrijven niet gehuisvest op bgg
Bijdrage per m2 van totale oppervlakte:
2,5 miljoen 20 jr. 0,52
2,5 miljoen 25 jr. 0,45
2,0 miljoen 20 jr. 0,42”
6. Op 6 juni 2011 heeft het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Alkmaar een principebesluit genomen tot aanleg van de Noordelijke ontsluiting. Bij brief van 7 juli 2011 heeft het college van gedeputeerde staten van de provincie Noord-Holland bericht dat de Noordelijke ontsluiting van de Beverkoog zal worden meegenomen in het project N242 – Westtangent Heerhugowaard. In de raadsvergadering van 1 december 2011 is besloten een krediet beschikbaar te stellen voor een haalbaarheidsonderzoek. Het hiertoe strekkende raadsvoorstel vermeldt onder meer:
“De huidige verkeersinfrastructuur van de Beverkoog is kwetsbaar, zowel verkeerskundig als voor nood- en hulpdiensten. Een tweede ontsluiting verdeelt de verkeersdruk en ontlast de zuidelijke ontsluiting. Het geeft meer flexibiliteit in de afwikkeling van het verkeer en het zorgt voor een verbetering van de bereikbaarheid en veiligheid. De nieuwe ontsluiting stimuleert de aantrekkelijkheid van het bedrijventerrein en moet zorgdragen voor een opwaardering van het vastgoed en vermindering van de leegstand op het bedrijventerrein.
[…]
Met de ondernemers is de afspraak gemaakt dat men € 2,5 mln. zal bijdragen aan de aanlegkosten van de noordelijke ontsluiting.
[…]
Het uitgangspunt is dat er geen uitgaven voor de uitvoering van de noordelijke ontsluiting worden gedaan zolang de afgesproken bijdrage van de ondernemers niet is verzekerd. Het college van b&w wil die bijdrage binnenhalen via het instrument Baatbelasting. Aan de bereidheid om dit instrument in te zetten is de voorwaarde verbonden dat de ondernemers vooraf zeker stellen dat de bijdrage van € 2, 5 mln. beschikbaar komt. De wijze waarop dat gebeurt, zal tijdens de planvormingsfase worden uitgewerkt.”
7. Op 26 april 2012 heeft de raad ingestemd met het voorkeurstracé voor de Noordelijke ontsluiting zoals die in het haalbaarheidsonderzoek was uitgewerkt.
8. Op 22 mei 2012 heeft de raad besloten baatbelasting te gaan heffen naar een tarief van € 4,00 per vierkante meter oppervlakte van de betrokken onroerende zaken. Op 28 juni 2012 heeft de raad het bijbehorende bekostigingsbesluit genomen. Het bekostigingsbesluit luidt, voor zover van belang:
“Via de heffing van een Baatbelasting zal € 2.500.000 van de voor rekening van de gemeente blijvende lasten van de door of met medewerking van het gemeentebestuur tot stand te brengen voorzieningen worden omgeslagen over de genothebbenden krachtens eigendom, bezit of beperkt recht van de door deze voorzieningen gebate onroerende zaken;
De voor rekening van de gemeente blijvende lasten van de voorzieningen worden geraamd op € 6.900.000,--.
[…]
De voorzieningen omvatten:
Het realiseren van de weg tussen het bedrijventerrein Beverkoog en het nieuwe kruispunt de N242/Westtangent en de invoeglus tussen dit kruispunt en de N242.”
Het raadsvoorstel voor het vaststellen van het bekostigingsbesluit vermeldt onder meer:
“In de vergadering van 26 april 2012 is Uw raad unaniem akkoord gegaan met het voorstel tot realisatie van de Noordelijke ontsluiting Beverkoog. Ter mede financiering van deze ontsluitingsweg heeft u ermee ingestemd dat de financiële bijdrage van het bedrijfsleven
(€ 2,5 mln.) via Baatbelasting zal worden geïnd en heeft u opdracht gegeven om de daarvoor noodzakelijke besluitvorming door de gemeenteraad voor te bereiden (opstellen verordening en bekostigingsbesluit). De bijdrage van € 2,5 miljoen wordt conform de wens van de ondernemers middels een Baatbelasting geheven. Zo is onder andere in de vergadering van de Bedrijvenvereniging Beverkoog van 1 november 2010, door de ca. 100 aanwezige bedrijven/eigenaren vrijwel unaniem ingestemd met een bijdrage in de Noordelijke ontsluiting van € 2,5 miljoen middels een Baatbelasting.”
9. De Noordelijke ontsluiting is vervolgens aangelegd en begin 2016 in gebruik genomen. Op 15 december 2016 heeft de raad de Verordening baatbelasting Noordelijke ontsluiting Beverkoog (de Verordening) vastgesteld. Het raadsvoorstel voor de vaststelling bevat een tekst die vrijwel gelijkluidend is aan de hiervoor onder 8 aangehaalde tekst uit het raadsvoorstel voor het bekostigingsbesluit. De tekst van de Verordening zelf luidt, voor zover relevant, als volgt:
“Artikel 2 Belastbaar feit
1. Onder de naam ‘baatbelasting Noordelijke ontsluiting Beverkoog’ wordt in de vorm van een heffing ineens een directe belasting geheven ter zake van de onroerende zaken gelegen in de gemeente binnen de gestippelde omlijning en rood/roze gekleurde gebieden op de bij deze verordening behorende en als zodanig gewaarmerkte kaart die op 1 maart 2016 zijn gebaat door de in het tweede lid genoemde voorzieningen die tot stand zijn gebracht door of met medewerking van het gemeentebestuur.
2. De in het eerste lid bedoelde voorzieningen omvatten het realiseren van de weg tussen het bedrijventerrein Beverkoog en het nieuwe kruispunt de N242/Westtangent en de invoeglus tussen dit kruispunt en de N242.