Beantwoording vragen over Woo-besluit algoritmes bij Belastingdienst en Toeslagen

Staatssecretaris Van Rij en staatssecretaris De Vries beantwoorden vragen over het Woo-besluit algoritmes bij Belastingdienst en Toeslagen en toezegging inventarisatie modellen Toeslagen.

Er zijn meerdere selectiemodellen binnen de Belastingdienst en Toeslagen. Drie van deze selectiemodellen vallen onder de reikwijdte van het verzoek op grond van de Wet open overheid (Woo). Dit verzoek was specifiek gericht op “systemen bij de Belastingdienst en Toeslagen die risicoscores hanteren, algoritmes bevatten om fraude op te sporen en/of aan te pakken, en risicoprofielen met zich dragen”. Bij de brief van 21 oktober 2022 is de Kamer geïnformeerd over het eerste deelbesluit op dit verzoek. Momenteel wordt een volgend deelbesluit voorbereid. Daarbij worden aanvullende documenten over dezelfde drie modellen, die vallen onder de reikwijdte van het Woo-verzoek, openbaar gemaakt.

Onderzoek naar breder gebruik risicoscores

PricewaterhouseCoopers (PwC) heeft eind 2022 de opdracht gekregen voor het externe onderzoek naar het breder gebruik van de risicoscores. De verwachting is dat de resultaten in het tweede kwartaal kunnen worden opgeleverd en met de Kamer worden gedeeld. Het doel van het onderzoek is te achterhalen hoe breed de risicoscores zijn gebruikt en met welke partijen de scores zijn gedeeld, welke andere onderdelen van het model mogelijk ook breder zijn gebruikt en wat de mogelijke effecten daarvan zijn geweest voor de betrokken burgers. Het onderzoek beperkt zich tot de periode waarin het Risicoclassificatiemodel van Toeslagen gebruikt is (2013 tot juli 2020) en raakt daarom niet aan de inventarisatie van modellen. Voor de inventarisatie zijn de op dit moment in gebruik zijnde ruim 120 verschillende informatieproducten geanalyseerd die in meer of mindere gebruik maken van analytics. Zoals gezegd heeft deze inventarisatie geen andere in gebruik zijnde modellen opgeleverd die vergelijkbaar zijn met het risicoclassificatiemodel, naast het al eerder gemelde voorspellend model problematische terugvorderingen.

Vroegsignalering

Op dit moment wordt verkend hoe vroegsignalering vorm kan worden gegeven, zodat voorkómen wordt dat burgers in de zogenoemde multiproblematiek belanden. Dit wordt uitgewerkt binnen de grenzen van de geldende wet- en regelgeving en passend bij de wensen en behoeftes die burgers hierbij hebben. De werkwijze is nog niet vastgesteld en kan daarom ook nog niet gedeeld worden.

Beantwoording vragen over Woo-besluit algoritmes bij Belastingdienst en Toeslagen, nr. 2023-0000043047, Ministerie van Financien, 17 maart 2023