Nietige karakter transactie leidt niet tot weigering btw-aftrek (W)

W heeft op 27 oktober 2015 een factuur ontvangen van M voor een aan btw onderworpen overdracht van merken, die door W bij de belastingdienst is aangegeven en door hem is betaald. De Poolse belastingdienst heeft W vervolgens het recht op aftrek van voorbelasting ontzegd omdat volgens het civiele recht de merkenoverdracht nietig was. De verwijzende rechter vraagt zich af of het recht op aftrek van voorbelasting in dergelijke omstandigheden aan een belastingplichtige kan worden geweigerd, zonder dat hoeft te worden aangetoond dat aan deze handeling btw-fraude of rechtsmisbruik ten grondslag ligt.

Het HvJ EU overweegt ten eerste dat van belang is of kan worden vastgesteld dat de betrokken handeling daadwerkelijk heeft plaatsgevonden. De weigering van het recht op aftrek kan namelijk worden gebaseerd op het gebrek aan bewijs dat de handeling daadwerkelijk is verricht. Als de handeling daadwerkelijk is verricht, en W heeft deze gebruikt voor zijn belaste handelingen, dan staat het recht op aftrek van voorbelasting in beginsel vast. Dit recht kan vervolgens nog aan de belastingplichtige worden ontzegd in geval van btw-fraude of rechtsmisbruik. Het enkele feit dat een transactie op grond van het civiele recht nietig is, kan de weigering van btw-aftrek daarom niet rechtvaardigen.

HvJ EU 25 mei 2023, zaak C-114/22