Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden, 10-10-2017, ECLI:NL:GHARL:2017:8755, 16/01351 t/m 16/01356

Belanghebbende is geboren [in] 1959 en gehuwd geweest. Zijn kinderen zijn inmiddels uitwonend. Belanghebbende bewoont samen met een huisgenote een huurwoning. Sinds 2008 zijn belanghebbende en de huisgenote medehuurders van de woning. Bij de woning behoort een garage. Belanghebbende heeft, met toestemming van de verhuurder, in de woning op zolder en, nadien, in de garage een werkruimte gerealiseerd. De werkruimte op zolder is door belanghebbende in 2009 gebruikt in verband met het verrichten van werkzaamheden. Daarna is de tot werkruimte verbouwde garage gebruikt, die een eigen ingang heeft aan de openbare weg en beschikt over een pantry en aansluitingen voor sanitaire voorzieningen. In de onderhavige jaren waren die sanitaire voorzieningen nog niet daadwerkelijk gerealiseerd.

Belanghebbende is in het verleden werkzaam geweest als zelfstandige loodgieter en aannemer. Door arbeidsongeschiktheid is belanghebbende niet meer in staat deze werkzaamheden uit te oefenen. Belanghebbende ontving in de onderhavige jaren een uitkering uit een arbeidsongeschiktheidsverzekering (hierna: de AOV) die door hem was afgesloten. De arbeidsongeschiktheid is niet het gevolg van een bedrijfsongeval maar van lichamelijke gebreken die vooral bestaan uit een ernstige vorm van artrose en artritis. Naast de uitkering uit de AOV ontvangt belanghebbende een uitkering op grond van de Wet arbeidsongeschiktheid zelfstandigen (WAZ).

Belanghebbende is sinds 24 april 1991 ingeschreven bij de Kamer van Koophandel als eenmanszaak onder de namen (na meer wijzigingen) ‘ [D] ’, ‘ [E] ’, ‘ [F] ’ en ‘ [G] ’. De inschrijving vermeldt een zeer breed scala van activiteiten waaronder – zakelijk en kort samengevat – detailhandel via postorder en internet, bemiddeling onroerend goed, adviesbureau en consultancy, groothandel verwarmings- en bouwmaterialen en lichte afbouwwerkzaamheden, telen en verkoop van rijst, im- en export van diverse handels- en consumentengoederen en ‘zelfstandig raadslid’.

Belanghebbende is sedert 2008 politiek actief en is vanaf 2008 lid van een raadscommissie van de gemeente [Z] . In 2010 is belanghebbende gekozen tot lid van de gemeenteraad van [Z] . In 2014 is hij opnieuw gekozen.

In 2009 en 2010 beperkten de activiteiten van belanghebbende zich tot de werkzaamheden als commissie- en gemeenteraadslid. Naast de opbrengst daarvan bestond het inkomen van belanghebbende in die jaren uit de hiervoor bedoelde AOV- en WAZ-uitkeringen. Belanghebbende heeft in 2011 onderzoek gedaan naar mogelijkheden om in Thailand een rijstplantage te starten. In 2012 is gezocht naar een bedrijfslocatie. In 2013 heeft hij in Thailand een agrarisch bedrijf opgezet, onder meer door het in zijn opdracht doen aanleggen en bewerken van ongeveer 1,12 hectare grond voor de rijstteelt. Hij heeft daarnaast onderzoek gedaan naar mogelijkheden voor import vanuit Thailand van onder meer PVC-artikelen en hij heeft consumentengoederen (lees- en zonnebrillen) naar Thailand geëxporteerd. Voor de verkoop van de consumentengoederen en de gang van zaken met betrekking tot de rijstplantage heeft belanghebbende een zogenoemde freelance-overeenkomst opgesteld met een plaatselijke inwoonster. Belanghebbende is afhankelijk van de financiële overzichten die zij maakt, en inmiddels verloopt, naar belanghebbende ter zitting van het Hof heeft verklaard, de financiële afrekening vrij gestructureerd. Voordat met de activiteiten in Thailand is gestart heeft belanghebbende niet een zogenoemd businessplan opgesteld maar hij had – naar zijn zeggen – wel voor ogen wat er aan investeringen in onder meer grond en vervoermiddelen nodig was. Het Hof zal de hier beschreven activiteiten in het vervolg aanduiden als de Thaise activiteiten.

In verband met de in de aangifte opgenomen verliezen heeft de Inspecteur bij belanghebbende een boekenonderzoek ingesteld. In het onderzoek zijn ook de juistheid van de kostenaftrek en de omzetbelasting betrokken. Na een aantal concepten waarop belanghebbende heeft kunnen reageren, is op 10 september 2015 het definitieve rapport uitgebracht met bevindingen van het boekenonderzoek. Die bevindingen hebben geleid tot het opleggen van de onderhavige belastingaanslagen. Daarbij zijn door de Inspecteur met name gecorrigeerd de door belanghebbende in de aangiften in aanmerking genomen kosten van een werkruimte (alle jaren), een deel van de algemene kosten in verband met het overwegende privékarakter daarvan zoals een abonnement op het AD, lidmaatschappen van FNV, Woonbond en Vogelbescherming, en sauna (2010, 2011 en 2012), en de vervoerskosten in 2011 en 2012. De nageheven omzetbelasting die verband houdt met kosten die wel in aftrek zijn toegelaten, is door de Inspecteur alsnog als kostenpost in aanmerking genomen. Bij het vaststellen van de onderhavige belastingaanslagen zijn geen zogenoemde ondernemers-faciliteiten in aanmerking genomen.

De Rechtbank heeft geoordeeld dat de vervoerskosten (autokosten) die in de aangiften zijn opgenomen onder het verlies uit onderneming, voor 2011 en 2012 (voor 2009 en 2010 heeft de Inspecteur geen correctie aangebracht op dit punt) in aftrek kunnen worden gebracht op het row. Voor het overige heeft de Rechtbank de opgelegde belastingaanslagen en rentebeschikkingen in stand gelaten.

De Inspecteur is in hoger beroep opgekomen tegen het door de Rechtbank in 2011 en 2012 in aftrek toelaten van de autokosten. Ter zitting van het Hof heeft de Inspecteur zijn hogerberoepschrift ingetrokken.