Hoge Raad, 17-04-1991, ZC4550, 25650

Belanghebbenden hebben tegen de uitspraak van de Inspecteur beroep ingesteld bij het Hof.

Het Hof heeft als vaststaande aangemerkt:

′Belanghebbende, die was geboren in 1925 en gehuwd was, oefende tot zijn overlijden op 24 september 1981 voor eigen rekening en risico zelfstandig het beroep uit van assurantietussenpersoon.

De Inspecteur heeft aan de erven een ten name van belanghebbende staand aangiftebiljet voor de inkomstenbelasting en de premieheffing volksverzekeringen voor het jaar 1981 gezonden dat voor 1 januari 1982 diende te worden ingeleverd. Op verzoek van de erven heeft de Inspecteur de termijn waarbinnen deze aangifte moest worden gedaan verlengd tot 1 maart 1982. Op 16 of 17 maart 1982 hebben de erven naar aanleiding van een door de Inspecteur op 15 maart 1982 verzonden en door hen op 16 maart 1982 ontvangen waarschuwing om binnen tien dagen aan de verplichting tot het inleveren van het aangiftebiljet te voldoen, aan de Inspecteur voor het doen van de onderhavige aangifte uitstel verzocht tot 1 mei 1982. De Inspecteur heeft dit verzoek ingewilligd. Op door de erven op 28 april 1982 gedaan verzoek heeft de Inspecteur vervolgens voor het doen van deze aangifte uitstel verleend tot 1 juli 1982. Het aangiftebiljet is op 28 juni 1982 ter inspectie ingekomen.

De Inspecteur stelt dat aan de erven een 31 maart 1984 gedagtekend aanslagbiljet is verzonden waaruit van de aan belanghebbende opgelegde aanslag in de inkomstenbelasting voor het jaar 1981 blijkt, dat dit biljet ten gevolge van een fout van de belastingadministratie onjuist is geadresseerd en daardoor de erven nimmer heeft bereikt en dat in verband hiermede aan de erven een nieuw, 29 juni 1985 gedagtekend aanslagbiljet is verzonden. De erven erkennen dat aan hen een 29 juni 1985 gedagtekend aanslagbiljet is verzonden, doch betwisten dat aan hen een 31 maart 1984 gedagtekend aanslagbiljet is verzonden.

Zowel de Inspecteur als de erven zijn van oordeel dat het 29 juni 1985 gedagtekende aanslagbiljet, waarvan een copie tot de stukken behoort, is aan te merken als het in artikel 5 van de Algemene wet bedoelde aanslagbiljet′.

Het Hof heeft het geschil als volgt omschreven:

′Dat het geschil uitsluitend de vraag betreft of de onderhavige aanslag is vastgesteld binnen de in artikel 11, derde en vierde lid, van de Algemene wet gestelde termijn, welke vraag naar de mening van de erven ontkennend en naar het oordeel van de Inspecteur bevestigend moet worden beantwoord;

dat in confesso is dat indien het gelijk is aan de zijde van de erven zowel de bestreden uitspraak als de aanslag moet worden vernietigd, alsmede dat indien het gelijk is aan de zijde van de Inspecteur de uitspraak moet worden vernietigd en de aanslag moet worden verminderd tot een naar een belastbaar inkomen van belanghebbende van f 185.264, waarvan f 130.869 belast naar het tarief als bedoeld in artikel 57, vierde lid, van de Wet′.

Het Hof heeft omtrent de standpunten van partijen het volgende vermeld:

′Dat de erven, voor zover thans nog van belang en zakelijk weergegeven, het volgende stellen:

Voor de periode 1 maart 1982 tot 15 maart 1982 hebben de erven niet om uitstel voor het doen van de onderhavige aangifte verzocht, terwijl de Inspecteur voor deze periode evenmin uitstel heeft verleend. Het door de Inspecteur verleende uitstel tot 1 mei 1982 heeft slechts betrekking op de periode 16 of 17 maart 1982 tot 1 mei 1982. De omstandigheid dat later om uitstel is verzocht voor de periode 1 mei 1982 tot 1 juli 1982 brengt niet met zich dat ook uitstel is verzocht en verleend voor de periode 1 maart 1982 tot 15 maart 1982.

Het door de Inspecteur in totaal verleende uitstel beloopt derhalve 165 dagen; de aanslag is echter vastgesteld drie jaar en 180 dagen na het einde van het jaar 1981, dus 15 dagen te laat;

dat de Inspecteur hiertegenover, zakelijk weergegeven, het volgende aanvoert:

Te dezen is uitsluitend beslissend de duur van het verleende uitstel. Aangezien de onderhavige aangifte aanvankelijk diende te worden gedaan voor 1 januari 1982 en voor het doen van deze aangifte uiteindelijk uitstel is verleend tot 1 juli 1982, bedraagt de duur van het verleende uitstel in totaal zes maanden.

Het verleende uitstel dient te worden gezien als een ononderbroken tijdlijn. Het door de erven na ontvangst van de waarschuwing verzochte en door de Inspecteur verleende uitstel tot 1 mei 1982 impliceert dan ook dat ook over de periode 1 maart 1982 tot 15 maart 1982 uitstel is verleend. Dit te meer nu vervolgens uitstel is verzocht en verleend tot 1 juli 1982.

Anders dan belanghebbende stelt, is door de Inspecteur geen uitstel verleend van 16 of 17 maart 1982 tot 1 mei 1982, maar tot 1 mei 1982.

De omstandigheid dat de erven niet om uitstel hebben verzocht voor de periode 1 maart 1982 tot 15 maart 1982 is irrelevant, voor deze periode is ambtshalve uitstel verleend′.

Het Hof heeft omtrent het geschil overwogen:

′1. dat het geschil de vraag betreft of de onderhavige aanslag is vastgesteld binnen de in artikel 11, derde en vierde lid, van de Algemene wet gestelde termijn;

2. dat ingevolge deze bepalingen juncto artikel 3 van de Wet de bevoegdheid van de Inspecteur tot het vaststellen van belanghebbendes aanslag in de inkomstenbelasting voor het jaar 1981 verviel door verloop van drie jaren na het einde van het jaar 1981, verlengd met de duur van het voor het doen van aangifte voor dit jaar verleende uitstel;

3. dat uit de vaststaande feiten voortvloeit dat de Inspecteur de termijn waarbinnen ingevolge artikel 9, eerste lid, van de Algemene wet de aangifte voor dit jaar moest worden gedaan, op verzoek van de erven op de voet van het tweede lid van dit artikel heeft verlengd van 1 januari 1982 tot, uiteindelijk, 1 juli 1982;

4. dat de duur van het voor het doen van deze aangifte verleende uitstel derhalve zes maanden bedraagt;

5. dat de Inspecteur mitsdien, gelet op hetgeen onder 2) is overwogen, tot 1 juli 1985 bevoegd was tot het vaststellen van belanghebbendes aanslag in de inkomstenbelasting voor het jaar 1981;

6. dat ingevolge artikel 5 juncto artikel 2, derde lid, aanhef en letter e, en eerste lid, aanhef en letter a, van de Algemene wet als dagtekening van vaststelling van een aanslag geldt de dagtekening van het aanslagbiljet waaruit van die aanslag blijkt;

7. dat partijen van oordeel zijn dat het 29 juni 1985 gedagtekende aanslagbiljet, waarvan een copie tot de stukken behoort, is aan te merken als het in artikel 5 van de Algemene wet bedoelde aanslagbiljet;

8. dat het Hof zich bij dit gemeenschappelijk oordeel van partijen aansluit, nu het Hof niet is gebleken dat aan dit oordeel een juridisch onjuist uitgangspunt ten grondslag ligt;

9. dat gelet op het vorenstaande de aan belanghebbende opgelegde aanslag in de inkomstenbelasting voor het jaar 1981 is vastgesteld binnen de in artikel 11, derde en vierde lid, van de Algemene wet gestelde termijn;

10. dat derhalve het gelijk is aan de zijde van de Inspecteur, zodat moet worden beslist als volgt'.

Op die gronden heeft het Hof de uitspraak vernietigd en de aanslag verminderd tot een aanslag naar een belastbaar inkomen van erflater van f 185.624, waarvan f 130.869 belast naar het tarief van artikel 57, lid 4, van genoemde Wet.