Rechtbank Noord-Holland, 16-01-2023, ECLI:NL:RBNHO:2023:417, AWB - 21 _ 2555

Gegevens

Instantie: Rechtbank Noord-Holland

Datum uitspraak: 16 januari 2023

Datum publicatie: 9 februari 2023

ECLI: ECLI:NL:RBNHO:2023:417

Formele relaties

Hoger beroep: ECLI:NL:GHAMS:2023:2949, Bekrachtiging/bevestiging

Zaaknummer: AWB - 21 _ 2555

Relevante informatie: Art. 5b lid 6 AWR

Inhoudsindicatie

Naar het oordeel van de rechtbank kwalificeert eiseres niet als ANBI. Ondanks dat haar activiteiten door velen positief zullen worden gewaardeerd en kunnen worden ervaren als van toegevoegde waarde voor de samenleving, toch kan niet gezegd worden dat eiseres rechtstreeks een doel van algemeen nut beoogd.

Uitspraak

Rechtbank noord-holland

Zittingsplaats Haarlem

Bestuursrecht

zaaknummer: HAA 21/2555

uitspraak van de meervoudige kamer van 16 januari 2023 in de zaak tussen

[stichting 1] , gevestigd te [plaats 1] , de Stichting

(gemachtigden: mr. F.T.M. Deurvorst en mr. M.J. Nagel ),

de inspecteur van de Belastingdienst, kantoor Eindhoven, verweerder.

Procesverloop

De Stichting heeft op 9 september 2020 verzocht om bij beschikking aangemerkt te worden als een algemeen nut beogende instelling (ANBI). Verweerder heeft die aanvraag afgewezen bij beschikking met dagtekening 17 december 2020.

Verweerder heeft bij uitspraak op bezwaar van 23 april 2021 de beschikking gehandhaafd.

Eiseres heeft daartegen beroep ingesteld.

Verweerder heeft een verweerschrift ingediend.

De Stichting heeft een nader stuk ingediend.

Het onderzoek ter zitting heeft plaatsgevonden op 15 december 2022 te Haarlem. Namens de Stichting zijn verschenen haar bestuurders [bestuurder 1] ( [naam 1] ) en [bestuurder 2] , vergezeld door [echtgenoot] (echtgenoot van [bestuurder 1] ). Ook de gemachtigden van de Stichting zijn verschenen. Namens verweerder zijn verschenen

mr. [verweerder 1] , mr. [verweerder 2] en mr. [verweerder 3] .

Overwegingen

Feiten

1. De Stichting is op 28 januari 2020 opgericht en heeft haar zetel in de gemeente [plaats 1] . In de oprichtingsakte is in artikel 2 het volgende vermeld:

“1. De stichting heeft ten doel:

1.1. het verbeteren van maatschappelijke structuren in wijken, stadsdelen, woongemeenschappen, door het opzetten van een systeem waarbij wederkerige dienstverlening wordt gewaardeerd in tijdseenheden, alsmede het verspreiden van het concept ‘TijdSparen’, het ondersteunen van gemeenschappen bij het opzetten en onderhouden van een Tijdspaarbank met materiaal, kennis en ervaring,1.2. alsmede al hetgeen daarmee verband houdt of daartoe bevorderlijk kan zijn, alles in de ruimste zin van het woord.2. De stichting heeft geen winstoogmerk.”

2. Op 9 september 2020 vraagt de Stichting verweerder om bij beschikking als bedoeld in artikel 5b, zesde lid, van de Algemene wet inzake rijksbelastingen (Awr) te worden aangemerkt als een ANBI. In het daarbij gevoegde ‘Beleidsplan [stichting 1] 2020/2021 “Verbinding met elkaar is wat ons gelukkig maakt”, van september 2020’ (het Beleidsplan) staat (op blz. 1-2) over het concept TijdSparen:

“INLEIDING

[…]

Het concept TijdSparen is afgeleid van TimeBanking zoals dat op veel plekken in de wereld wordt ingezet ten behoeve van de samenleving.[…]

TIJDSPAREN

Hieronder zullen wij uitleggen wat TijdSparen is.

Erbij horen en er voor elkaar zijn

We willen graag mensen de kans geven ergens bij te horen door een sociaal netwerk te creëren, waarbinnen zij er voor elkaar zijn en hen motiveren binnen dit netwerk hun unieke vaardigheden in te zetten en te ontwikkelen. We richten ons hierbij ook op mensen die door de maatschappij aan de kant worden gezet. Denk aan ouderen, mensen met een beperking, vluchtelingen, eigenlijk aan ieder mens die soms zelf ook gaat geloven geen wezenlijke bijdrage meer te kunnen leveren aan deze samenvatting.

Community building en wederkerigheid

TijdSparen is community building; door een wederkerige vorm van elkaar helpen wordt iedereen bij de groep betrokken en wordt ook iedereen gevraagd een bijdrage te leveren. Community building doen we door eens per maand met elkaar te eten, met door eenieder zelfgemaakt, vaak favoriete, gerecht. Bij deze bijeenkomst, een PotLuck, leer je elkaar kennen en wordt besproken hoe je elkaar en eventueel ook anderen kan helpen.

De wederkerige vorm van elkaar helpen betekent dat we niet of hulpverlener of hulpvrager zijn, maar beide. Dit zorgt ervoor dat we niet van elkaar afhankelijk zijn, maar op basis van gelijkheid elkaars krachten benutten. We voelen ons gestrekt in wat we kunnen en in wat we voor elkaar kunnen betekenen.

De kracht

De kracht van dit systeem is dat iedereen die zich aanmeldt wordt gestimuleerd een bijdrage te leveren en daardoor gemotiveerd wordt om de ander iets te bieden. Bovendien worden deelnemers onderdeel van de groep, waardoor zij zich met elkaar verbonden voelen. Uniek aan TijdSparen is dat alle deelnemers gelijk zijn doordat iedereen zowel helpt als geholpen wordt. Dus wel wederkerigheid, maar geen afhankelijkheid.

De structuur: uitwisselingen bijhouden

Om een structuur onder deze verbondenheid te leggen en de kracht van het systeem te kunnen laten zien, wordt bijgehouden hoeveel uren worden uitgewisseld. Als je een uur iets voor een ander doet, dan verdien je een punt. Bijvoorbeeld door tuinieren, begeleiden bij een bezoek aan een medisch specialist, of advies bij levensvragen. Met dit punt kun je deze of een andere persoon in de groep, om hulp vragen bij iets dat jij nodig hebt. Zo wordt tijd een ruilmiddel.

Met TijdSparen zullen we mensen op basis van gelijkheid met elkaar verbinden, zowel van mens tot mens als op groepsniveau. Deelnemers zullen zich onderdeel voelen van de groep en gemotiveerd raken door er voor een ander te zijn.

3. In het Beleidsplan staat (op blz. 3-4) de volgende beschrijving van de toenmalige situatie:

“Huidige situatie

Begin 2018 is gestart met een groep die maandelijks bij elkaar komt en volgens het systeem van TijdSparen elkaar helpt. Deze groep heeft een besloten karakter; nieuwe deelnemers worden gevonden op voordracht.

De eerste 2 jaar was het zoeken naar de manier om elkaar beter te leren kennen en te vertrouwen. Op dit moment bestaat de groep uit 14 deelnemers.

In 2018 zijn 224 uren uitgewisseld, in 2019 zijn dat er 209. Hierin is meegeteld de uren die gelden voor het meedoen aan de bijeenkomst (70%).

Een paar voorbeelden van situaties dat men er voor elkaar is geweest:

 Operatie aan voeten

Een deelnemer werd geopereerd aan haar voeten. Daardoor kon zij niet lopen, fietsen of autorijden. Toen zij na een week van revalidatie thuiskwam was dat nog steeds niet mogelijk. Zij woont alleen dus dat is best ingewikkeld. De groep heeft haar in die tijd ondersteund met boodschappen doen, koken en ook gezellig samen met haar eten.

 Bollen planten

Afgelopen herfst had een deelnemer meer dan 100 bollen klaarliggen om in de tuin te planten. Dat is een pittige klus voor iemand met een versleten heup. Met de hulp van een tuinliefhebber zaten de bollen binnen een uur in de grond. Zo wordt een klus waar je tegenop ziet, een gezellige activiteit.

 Coaching bij opvoedproblemen

Een van de deelnemers had een probleem met een van haar kinderen. Deze zoon was somber en deed niet wat hij moest doen. Hierdoor heeft zij een tweetal coaching gesprekken gehad met een andere deelnemer die maatschappelijk werker is. Dit was een gesprek met een vertrouwd iemand die op een liefdevolle manier een aantal zeer bruikbare adviezen heeft gegeven.

 Samen wandelen

Er wordt ook regelmatig samen gewandeld.

Deze groep is in het voorjaar van 2020 een project gestart rond [persoon] . De doelstelling van het project is primair verbinding te bevorderen tussen jongeren (middelbare scholieren) en ouderen in de samenleving. De scholieren zullen de ouderen interviewen over hun persoonlijke ervaring of ontmoeting met [persoon] . Door de ontmoeting tussen generaties ontstaat een tweeledig positief effect. Achterliggend doel is om ouderen actief te betrekken bij dit project, uitgaand van wederkerigheid, vanuit waardigheid en met respect voor hun senioriteit. Met hun kennis leveren ze daadwerkelijk een bijdrage aan de samenleving, in interactie met jongeren. Deze opzet reikt ons inziens verder dan een (eenzijdige) doelstelling die zich beperkt tot het tegengaan van eenzaamheid. Integendeel, we willen ouderen met hun bijzonder waardevolle herinneringen in het licht zetten en activeren.

Begin 2020 zijn we met de oprichting van [stichting 1] van het experimentele stadium naar de volgende fase gegaan.

In Nederland is ook een groep mensen afkomstig uit Japan actief met een groep volgens het Japanse systeem, Fureai Kippu. Zij noemen zich [bedrijf 1] ( [website] ) en zijn verbonden aan [bedrijf 2] , zie. Met hen zijn goede contacten opgebouwd, omdat het interessant is om van elkaar te leren. Toen zij startten heeft [bestuurder 1] hen verteld over het TijdSparen systeem en hebben zij met name het community building aspect overgenomen. Begin 2020 is wederom uitgebreid contact geweest om te kijken of tot een formele samenwerking kan worden overgegaan.”

4. In het Beleidsplan staat (op blz. 4-6) de volgende beschrijving van de doelstelling en strategie:

“Doelstelling

De missie en visie brengen ons tot de volgende doelstelling:

1. De reeds bestaande [stichting 1] laten groeien en de deelnemers aanmoedigen tot meer concrete onderlinge steun voor elkaar en de directe omgeving.

2. De reeds bestaande samenwerking met [bedrijf 1] formaliseren.

3. Eind 2021 zijn 3 groepen TijdSparen actief. Daartoe gaan we naast [stichting 1] 2 TijdSparen groepen opzetten elders in Nederland. Deze groepen zullen eind 2021 in ieder geval een start hebben gemaakt.