Rechtbank Noord-Nederland, 01-06-2022, ECLI:NL:RBNNE:2022:1865, AWB - 21 _ 2853

Eiseres heeft op 21 augustus 2020 melding BPM gedaan voor een Dacia Duster 1.3tce gpf prestige (hierna: de auto). De melding is door verweerder op 24 augustus 2020 ontvangen. De berekende BPM bedraagt € 2.192. De datum eerste toelating van de auto is 17 december 2019.

De BPM is door eiseres berekend aan de hand van een taxatierapport van Vitexx voertuigtaxatie met datum 21 augustus 2020. In het taxatierapport staat vermeld dat de auto een ex huurauto (Avis) betreft. De kilometerstand op het moment van de taxatie bedroeg 11.465. De BPM is berekend op basis van een historische nieuwprijs van € 24.051 en een handelsinkoopwaarde van € 6.899. De handelsinkoopwaarde is als volgt berekend:

In de onder 1.1. genoemde melding is een CO2-uitstoot van 162 gr/km ingevuld die is gemeten op basis van WLTP. De RDW heeft de auto op 21 augustus 2020 gekeurd en de CO2-uitstoot vastgesteld op 139 gr/km op basis van NEDC en 162 gr/km op basis van WLTP.

Verweerder heeft eiseres uitgenodigd de auto bij Domeinen Roerende Zaken (hierna: DRZ) te tonen. DRZ heeft met dagtekening 14 september 2020 een verslag van haar bevindingen gemaakt. In het rapport van DRZ is een historische nieuwprijs van € 24.215 opgenomen en een handelsinkoopwaarde van € 10.337. De handelsinkoopwaarde is als volgt vastgesteld:

De onder 1.5. opgenomen handelsinkoopwaarde in onbeschadigde staat is bepaald met behulp van een X-ray (marge) rental koerslijst van een auto met een CO2-uitstoot van 139 gr/km. Behalve deze koerslijst zat bij het DRZ-rapport ook een X-ray (marge) koerslijst van een auto met een CO2-uitstoot van 139 gr/km zonder de status van rental. Die koerslijst laat een handelsinkoopwaarde in onbeschadigde staat zien van € 13.011.

De registratie van het kenteken van de auto heeft plaatsgevonden op 31 december 2020. Met dagtekening 29 januari 2021 heeft eiseres de maandaangifte ingediend voor alle voertuigen die in het tijdvak december 2020 te naam zijn gesteld. Eiseres heeft op aangifte een bedrag van € 2.016 aan BPM voldaan voor de onderhavige auto.

Verweerder heeft op basis van de bevindingen van DRZ aan eiseres met dagtekening 17 februari 2021 een kennisgeving naheffingsaanslag BPM gestuurd. Hierin geeft verweerder aan dat aanleiding bestaat de waardevermindering van de auto vast te stellen op € 1.894 (dus 100 % in plaats van 72 %), en de handelsinkoopwaarde op € 9.807. Verweerder heeft de verschuldigde BPM berekend op een bedrag van € 2.846. Aan eiseres is met dagtekening 2 april 2021 de onderhavige naheffingsaanslag opgelegd.

Eiseres heeft de door haar op de maandaangifte voldane BPM van € 2.016 berekend volgens de door haar voorgestane herleidingsmethode vanuit de herrekende bruto BPM. Ter zitting heeft eiseres bevestigd dat de leeftijdskorting die verweerder bij het vaststellen van de naheffingsaanslag heeft toegepast op zichzelf correct is berekend, uitgaande van de klassieke berekeningsmethode van de voor een gebruikte auto verschuldigde BPM. Eiseres bepleit echter primair een andere methode om de verschuldigde BPM te bepalen, namelijk een methode die aansluiting zoekt bij de herrekende bruto BPM van een eerder ingevoerd referentievoertuig.

Op de zitting hebben partijen bevestigd dat er een op zichzelf gelijksoortig voertuig in het kentekenregister te vinden is geweest dat volgens de officiële registratie een herrekende bruto BPM heeft van € 3.044. Kort gezegd wil eiseres deze herrekende bruto BPM ook laten gelden voor het voertuig van eiseres. De redenering van eiseres is dat volgens het Unierecht gezocht moet worden naar het referentievoertuig met de laagste daarop rustende BPM dat al in Nederland rondrijdt. Eiseres heeft ter ondersteuning van dit standpunt op de zitting een ‘BPM overzicht’ overgelegd van vergelijkbare voertuigen die op dit moment in Nederland staan ingeschreven en de herrekende bruto BPM van deze auto’s.

Eiseres wijst ter onderbouwing van haar standpunt erop dat de bruto BPM terugkomt bij de berekening van de teruggaaf van BPM bij de export van een auto naar een andere lidstaat, bij de berekening van de verschuldigde btw bij de verkoop van een auto en bij de toekenning van extra leeftijdskorting op grond van goedkeurend beleid. Verder wijst eiseres erop dat de herrekende bruto BPM bij de melding bij de Belastingdienst wordt berekend en geregistreerd door de RDW en dat dit gegeven zeer relevant is voor een vergunninghouder als bedoeld in artikel 8 van de Wet op de belasting van personenauto’s en motorrijwielen 1992 (Wet BPM).

Partijen hebben ter zitting gewezen op de uitspraak van het Gerechtshof 's-Hertogenbosch van 22 december 2021¹, waartegen cassatie is ingesteld. In deze uitspraak heeft het Hof, in rechtsoverweging 5.3., het volgende overwogen:

De rechtbank ziet geen aanleiding om af te wijken van deze redenering van het Hof en overweegt aanvullend als volgt. De herrekende bruto BPM van de door eiseres aangevoerde referentievoertuigen is deels een forfaitaire/fictieve bepaling van wat de bruto BPM zou zijn, zodanig dat je – uitgaande van die herrekende bruto BPM – op de daadwerkelijk verschuldigde netto BPM van die auto zou uitkomen. Met andere woorden: de vastgestelde herrekende bruto BPM is een bedrag dat is herleid uit de ter zake van die auto daadwerkelijk verschuldigde BPM. Dat laatste bedrag wordt niet alleen beïnvloed door tijdsverloop, maar ook door individuele kenmerken van de auto (leeftijd, kilometrage, schade, staat van onderhoud en dergelijke). Eiseres wil dus in feite op basis van de daadwerkelijke restwaarde van een ander voertuig verder gaan rekenen om de verschuldigde BPM te bepalen van de auto die zij zelf invoert.

Verboden discriminatie zou best kunnen bestaan, maar die moet dan in die individueel vastgestelde netto BPM zitten. Om te kunnen bepalen of van dergelijke discriminatie sprake is, moet eerst duidelijk zijn of het wel gaat om een ‘gelijksoortige’ auto als bedoeld in de vaste jurisprudentie van het Hof van Justitie van de Europese Unie (HvJ EU), meer in het bijzonder ‘Zaak X’ van 19 december 2013². Het gaat bij die gelijksoortigheid onder meer om ouderdom, kilometerstand en de staat van onderhoud van een auto. Anders gezegd: de rechtbank is het niet met eiseres eens dat het al genoeg is als vast komt te staan dat er een auto van hetzelfde merk, type en uitvoering in Nederland is geregistreerd met een lager bedrag aan (herrekende) bruto BPM. Het gaat er wel degelijk om of dan ook nog komt vast te staan dat die referentie-auto echt gelijksoortig is.

Naar het oordeel van de rechtbank heeft eiseres niet aannemelijk gemaakt dat de door haar genoemde referentieauto, wat al deze aspecten betreft, inderdaad gelijksoortig is. Eiseres heeft de door haar voorgestane herleidingsmethode in het beroepschrift toegelicht met een aantal voorbeelden. Kijkend naar één van deze voorbeelden blijft de vraag hangen op basis waarvan een bedrag van € 10.000 aan BPM is geheven ter zake van de import op 1 januari 2013, terwijl de herrekende bruto BPM € 15.000 bedraagt. Zo lang niet duidelijk is gemaakt dat deze auto in de hiervoor (onder 3.6.) bedoelde opzichten inderdaad gelijksoortig is aan die van eiseres, is niet aannemelijk dat sprake is van verboden discriminatie.

Gelet op het voorgaande verwerpt de rechtbank het betoog van eiseres betreffende de door haar voorgestane berekeningsmethode om tot de verschuldigde BPM te komen.

De rechtbank stelt voorop dat het verweerder vrijstaat een deskundige van zijn keuze in te schakelen, omdat artikel 8, vierde lid, van de Uitvoeringsregeling belastingen van personenauto’s en motorrijwielen 1992, waarnaar eiseres heeft verwezen in het beroepschrift, betrekking heeft op de door de belastingplichtige in te schakelen taxateur. In het kader van de onderhavige procedure beschouwt de rechtbank de taxateurs van beide partijen als partijdeskundigen, omdat ieder van hen door één partij is verzocht om een oordeel te geven over de waarde van de auto. Bewijsrechtelijk bestaat daartegen geen bezwaar. Er bestaan ook geen rechtsregels die bijzondere eisen stellen aan de deskundige die verweerder inschakelt. Het is eenvoudigweg een kwestie van weging van bewijsmiddelen.

Verder zijn partijen uitgegaan van een verschillende handelsinkoopwaarde in onbeschadigde staat. Het geschil op dit punt draait om de vraag of er een aftrek moet plaatsvinden vanwege de status ex-rental. Verweerder heeft in zijn verweerschrift een beroep gedaan op interne compensatie, omdat bij de berekening van de naheffingsaanslag, volgens verweerder ten onrechte, is uitgegaan van een handelsinkoopwaarde van € 11.701, namelijk de waarde die voortvloeit uit de X-ray koerslijst met status ex-rental. Volgens verweerder had moeten worden uitgegaan van een waarde van € 13.011, namelijk de X-ray koerslijstwaarde zonder de status ex-rental (zie ook 1.4. en 1.5.). Ter zitting hebben partijen verklaard dat, voor het geval eiseres de status ex-rental aannemelijk maakt, de waarde die eiseres heeft gehanteerd (€ 12.000) akkoord is. Voor het geval eiseres die status niet aannemelijk maakt, is de waarde die verweerder verdedigt (€ 13.011) volgens beide partijen correct.

De status ex-rental leidt tot een lagere waarde van de auto en een vermindering van de verschuldigde BPM. De bewijslast ligt dan ook bij eiseres. Daartoe heeft eiseres erop gewezen dat de taxateur in het rapport heeft vermeld dat sprake is van een ex-huurauto van Avis, een algemeen bekend autoverhuurbedrijf. Eiseres heeft daarnaast erop gewezen dat de auto nadien gezien is door DRZ en dat DRZ twee X-ray koerslijsten heeft uitgedraaid: een keer met en een keer zonder de status ex-rental.

Verweerder heeft weliswaar betwist dat er een afwaardering wegens de status ex-rental moet plaatsvinden, maar heeft geen aanwijzingen of bewijsmiddelen ingebracht die erop wijzen dat deze auto niet ingezet is geweest als huurauto. Tegenover deze in wezen ongemotiveerde betwisting vindt de rechtbank het aannemelijk geworden dat sprake is van een ex-rental auto. Deze status is namelijk zowel in het taxatierapport van eiseres als in het rapport van DRZ erkend. In het rapport van de waardebepaling laat DRZ duidelijk zien dat beide koerslijsten in beeld waren en kiest DRZ (onder 3b, conclusie) voor de waarde die voortvloeit uit de X-ray koerslijst met status ex-rental. Uitdrukkelijk wordt daar nog vermeld dat de laagste handelsinkoopwaarde naar aanleiding van het koerslijstonderzoek van DRZ die van de X-ray (marge) rental is. Dat is ruim voldoende om aannemelijk te achten dat de auto ook volgens DRZ een ex-rental was. Voor dat geval is dus niet in geschil dat dient te worden uitgegaan van een handelsinkoopwaarde in onbeschadigde staat van € 12.000.

Eiseres heeft in haar taxatierapport een bedrag van € 5.101 aan schade vermeld en dit volledige bedrag in aftrek gebracht, terwijl verweerder blijkens het rapport van DRZ slechts een bedrag van € 1.894 heeft geaccepteerd als meer dan normale gebruiksschade. Niet in geschil is dat, gelet op de jonge leeftijd en lage kilometerstand van de auto, 100% van het schadebedrag in mindering kan worden gebracht als waardevermindering van de auto.

Eiseres beroept zich op een vermindering van de BPM wegens schade. De rechtbank overweegt dat het aan eiseres is om de feiten te stellen en, bij betwisting daarvan door verweerder, aannemelijk te maken, die kunnen leiden tot een vermindering van de verschuldigde belasting.³

Eiseres heeft gesteld dat binnen de branche beleid is ontwikkeld op grond waarvan onderscheid kan worden gemaakt tussen gebruikssporen en ‘echte’ schade. Dit beleid vindt zijn grondslag in diverse innameprotocollen die leasemaatschappijen en verhuurbedrijven hanteren bij de inname van auto’s. Meerdere van de schadeposten in het taxatierapport zouden op grond van dat beleid hebben geleid tot een waardevermindering en verweerder had dat beleid moeten volgen, zo stelt eiseres. De rechtbank denkt daar anders over. Wat meer dan normale gebruiksschade is en hoe dat moet worden beoordeeld staat gewoon in de Wet BPM⁴ en de rechtbank gaat daar dan ook vanuit. Anders gezegd: beschadigingen waar je als huurder van een huurauto of berijder van een lease-auto problemen mee krijgt als je de auto inlevert, zijn niet om die reden per definitie ook beschadigingen die volgens de Wet BPM gelden als meer dan normale gebruiksschade.

8. Gelet op het voorgaande verloopt de berekening van de naheffingsaanslag als volgt:

9. Het beroep is ongegrond.

10. Voor een proceskostenveroordeling bestaat geen aanleiding.