WPNR 2020, afl. 7297 - De verduurzaming van VvE's: Hoe kunnen wij de Tragedy of the Anticommons vermijden?
Aflevering 7297, gepubliceerd op 03-10-2020 geschreven door Prof. mr. dr. B. HoopsDe verduurzaming van gebouwen in Nederland gaat te traag. De gebouwde omgeving, inclusief de bouwsector, is de bron van rond een derde van alle broeikasgassen in Nederland.Ministerie van Economische Zaken, Nederland circulair in 2050. Rijksbreed programma Circulaire Economie, 2016, te downloaden via: https://www. rijksoverheid.nl/documenten/rapporten/2016/09/14/ bijlage-1-nederland-circulair-in-2050 (laatst bezocht op 8 juli 2020), p. 60; en Urgenda, Nederland - 100% Duurzame Energie in 2030, 2014, te downloaden via: https://www.urgenda.nl/visie/rapport-2030/ (laatst bezocht op 8 juli 2020), p. 21. Rond 13% van alle broeikasgassen valt alleen toe te rekenen aan de verwarming van rond 9 miljoen bestaande gebouwen.CBS, ‘Welke sectoren stoten broeikasgassen uit?’, https://www.cbs.nl/nl-nl/dossier/dossier-broeikasgassen/ hoofdcategorieen/welke-sectoren-stoten-broeikasgassen-uit- (laatst bezocht op 8 juli 2020). Dit komt aan de ene kant door ontoereikende isolering en dus energieverspillingRijksoverheid, ‘Energielabels van woningen, 2007 - 2018’, 2019, beschikbaar via: https://www.clo.nl/ indicatoren/nl0556-energielabels-woningen (laatst bezocht op 8 juli 2020); en ministerie van Economische Zaken, Monitor Energiebesparing Gebouwde Omgeving 2015-2016, 2017, beschikbaar op: https://www.rvo.nl/sites/ default/files/2018/03/Monitor-Energiebesparing-Gebouwde-Omgeving-2016.pdf (laatst bezocht op 8 juli 2020). en aan de andere kant doordat slechts 8,6% van de verbruikte energie afkomstig is uit hernieuwbare bronnen.CBS, ‘Verbruik hernieuwbare energie met 16 procent gegroeid’, 29 mei 2020, https://www.cbs.nl/nl-nl/ nieuws/2020/22/verbruik-hernieuwbare-energie-met-16-procent-gegroeid (laatst bezocht op 8 juli 2020). Om de klimaatdoelen onder het Akkoord van Parijs te halen, moeten wij bestaande gebouwen op grote schaal voorzien van laadpalen voor e-auto’s, aansluitingen op warmtenetten, isolatiemateriaal, warmtepompen, zonnecollectoren en zonnepanelen.Het lijkt erop dat Nederland het rechterlijke bevel uit de Urgenda-zaak op grond van de Corona-crisis wél zal kunnen naleven: HR 20 december 2019, ECLI:NL:HR :2019:2006.Een deel van de ongeveer negen miljoen gebouwen in Nederland wordt beheerd door rond de 140.000 VvE’s waarin 2,1 miljoen appartementsrechten zijn verenigd.CBS, Aantallen en kenmerken van Verenigingen van Eigenaren, 2016, p. 15 e.v. De verduurzaming van appartementencomplexen is bijzonder lastig omdat een groot deel van de mede-eigenaars het eens moet worden over de verduurzaming. Zij moeten elkaar de ruimte geven voor de verduurzaming van privégedeelten en samen de verduurzaming van gemeenschappelijke ruimten vormgeven.