Rechtbank Zeeland-West-Brabant, 24-09-2021, ECLI:NL:RBZWB:2021:4821, BRE - 18 _ 3148 -18/4131 - 18/5091 - 19/510 - 19/511 - 19/655 en 19/656

2.1.

Belanghebbende heeft ter zake van de registratie van alle voertuigen, per voertuig, een aangifte Bpm ingediend en de verschuldigde Bpm op aangifte voldaan. Alle voertuigen betreffen gebruikte kampeerauto’s (hierna: kampeerauto 1, 2, 3, 4, 5, 6 en 7).

2.2.

Belanghebbende heeft bezwaar gemaakt tegen de voldoening van Bpm op aangifte ter zake van kampeerauto’s 1 tot en met 5. Voor de methode van afschrijving heeft belanghebbende bij 4 kampeerauto’s gekozen voor de forfaitaire afschrijvingstabel en bij één kampeerauto (kampeerauto 2) een taxatierapport.

2.3.

Belanghebbende heeft bij kampeerauto’s 6 en 7 voor de methode van de afschrijving gebruik gemaakt van een koerslijst van een gesloten bestelauto zonder recreatieve voorzieningen. De inspecteur heeft ter zake van deze kampeerauto’s een naheffingsaanslag opgelegd. De hoogte van het afschrijvingspercentage heeft de inspecteur gebaseerd op de forfaitaire afschrijvingstabel. Het verschil tussen de door de inspecteur berekende verschuldigde Bpm en het Bpm-bedrag dat belanghebbende op aangifte heeft voldaan, heeft de inspecteur nageheven.

2.4.

De inspecteur heeft het kenteken van kampeerauto 6 aan belanghebbende verstrekt bij brief van 30 maart 2018 (voornemen uitspraak op bezwaar/horen). Het kenteken van kampeerauto 7 heeft de inspecteur aan belanghebbende verstrekt op 17 november 2017 (vooraankondiging naheffing en verzuimboete).

2.5.

Het geschil in beroep betreft de hierna aan de orde komende onderwerpen.

2.6.

De inspecteur heeft de gemachtigde van belanghebbende twee keer uitgenodigd voor een hoorgesprek (brief van 20 maart 2018, bijlage 5 bij het verweerschrift). Belanghebbende heeft niet op die uitnodigingen gereageerd. Volgens de inspecteur heeft hij na een zitting bij rechtbank Gelderland op 15 maart 2018 de gemachtigde benaderd en heeft hij de gemachtigde van belanghebbende drie data voor een hoorgesprek voorgesteld, waaronder 20 maart 2018. Volgens de inspecteur heeft de gemachtigde toen te kennen gegeven dat hij wellicht zou komen of niet. Gemachtigde is, zonder kennisgeving, niet verschenen. De inspecteur heeft, gelet op de gang van zaken, aangenomen dat belanghebbende van het horen heeft afgezien.

2.7.

De inspecteur heeft de gemachtigde van belanghebbende bij brief van 27 februari 2018 uitgenodigd voor een hoorgesprek op 20 maart 2018. Na een zitting bij rechtbank Gelderland op 15 maart 2018 heeft de inspecteur aan belanghebbende gevraagd of hij op de geplande hoorzitting van 20 maart 2018 aanwezig zal zijn. Volgens de inspecteur heeft de gemachtigde toen te kennen gegeven dat hij wellicht zou komen of niet. Gemachtigde is, zonder kennisgeving, niet verschenen. De inspecteur heeft, gelet op de gang van zaken, aangenomen dat belanghebbende van het horen heeft afgezien.

2.8.

De inspecteur heeft de gemachtigde van belanghebbende voor de tweede keer uitgenodigd voor een hoorgesprek op 26 juni 2018. De gemachtigde van belanghebbende heeft op 25 juni 2018 het hoorgesprek geannuleerd. Volgens de inspecteur was dit naar aanleiding van een waarschuwingsbrief inzake de weigering van de gemachtigde. De inspecteur heeft uit de omstandigheid van het eenzijdig annuleren van het hoorgesprek en dat de gemachtigde aan eerdere uitnodigingen geen gehoor heeft gegeven, de conclusie getrokken dat belanghebbende niet meer gehoord wenst te worden.

2.9.

De inspecteur heeft de gemachtigde van belanghebbende uitgenodigd voor een hoorgesprek op 23 april 2018, 29 mei 2018, 5 juni 2018 en 26 juni 2018. De gemachtigde van belanghebbende heeft op 25 juni 2018 het hoorgesprek geannuleerd. Volgens de inspecteur was dit naar aanleiding van een waarschuwingsbrief inzake de weigering van de gemachtigde. Volgens de inspecteur is belanghebbende voldoende in de gelegenheid gesteld om te worden gehoord. Belanghebbende heeft om de haar moverende redenen afgezien te worden gehoord, aldus de inspecteur.

2.10.

Vast staat dat belanghebbende ter zake van het bezwaar met betrekking tot kampeerauto’ s 2 tot en met 5 niet is gehoord. De rechtbank stelt vast dat er tussen partijen geen geschil bestaat over de van belang zijnde feiten ter zake van de kampeerauto en omtrent de waardering daarvan. Gelet op het voormelde en de verschillende pogingen die de inspecteur heeft ondernomen om een hoorgesprek met de gemachtigde van belanghebbende te houden, mocht de inspecteur er vanuit gaan dat belanghebbende afzag van zijn recht om gehoord te worden. Immers, de gemachtigde is zonder bericht niet verschenen of heeft zeer kort voor het hoorgesprek afgezegd terwijl de inspecteur al meerdere pogingen had gedaan om een hoorgesprek met de gemachtigde te plannen. Daarom is de rechtbank van oordeel dat geen sprake is van schending van de hoorplicht door de inspecteur. Ter zitting is namens belanghebbende nog aangevoerd dat geweigerd is deel te nemen aan het hoorgesprek omdat de kentekengegevens van de betreffende kampeerauto’s niet aanwezig zouden zijn. Naar het oordeel van de rechtbank maakt dit niet dat gesproken kan worden van de schending van het hoorrecht. Immers, namens belanghebbende had juist tijdens het hoorgesprek het al dan niet ontbreken van gegevens bespreekbaar gemaakt kunnen worden. Tevens is geen sprake van schending van Unierecht. De rechtbank zal daarom hierna de zaak inhoudelijk behandelen en deze niet naar de inspecteur terugwijzen zoals door belanghebbende is verzocht.

2.11.

Belanghebbende heeft aangevoerd dat de inspecteur op grond van artikel 8:42, eerste lid, van de Awb de kentekengegevens van de kampeerauto’s dient te overleggen. De inspecteur bestrijdt in het algemeen dat kentekengegevens op de zaak betrekking hebbende stukken zijn omdat de inspecteur geen directe toegang heeft tot deze gegevens. Daarnaast heeft de inspecteur gesteld dat hij geen kentekengegevens in het betreffende dossier heeft aangetroffen.

2.12.

Het Hof Amsterdam¹ en het Hof Arnhem-Leeuwarden² hebben over de vraag of kentekengegevens op de zaak betrekkende hebbende stukken zijn, voor zover van belang, als volgt overwogen:

2.13.

De rechtbank is, gelet op de hiervoor weergegeven overweging van zowel Hof Amsterdam als Hof Arnhem-Leeuwarden, van oordeel dat het kenteken van de betreffende kampeerauto’s geen op de zaak betrekking hebbend stuk is. De rechtbank merkt daarbij nog op dat ook al was de inspecteur op grond van artikel 8:42 Awb wel gehouden de kentekengegevens op te zoeken, aan zijn dossier toe te voegen, en over te leggen, met toepassing van artikel 8:31 van de Awb geen gevolgen zullen worden verbonden aan het niet overleggen van die gegevens. Belanghebbende, die importeur is van de kampeerauto’s en die kampeerauto’s ook ter registratie heeft aangeboden, is naar het oordeel van de rechtbank immers de meest gerede partij om de kentekengegevens van de betreffende kampeerauto te verstrekken indien zij die gegevens van belang acht.

2.14.

Belanghebbende heeft ter zake van de kampeerauto’ s waarbij voor de afschrijving de methode van de forfaitaire tabel is gehanteerd, aangevoerd dat indien de koerslijst van een gesloten bestelauto zou worden gebruikt, de op aangifte verschuldigde Bpm-bedrag fors lager is. Het arrest van de Hoge Raad van 12 mei 2017 waarbij is geoordeeld dat de bewijslast op belanghebbende rust, is volgens belanghebbende onjuist. Het initiatief om te controleren of minder Bpm is verschuldigd, ligt niet bij belanghebbende. Het is de inspecteur die moet laten zien dat belanghebbende niet te veel Bpm heeft betaald en dat is niet gebeurd, aldus nog steeds belanghebbende.

2.15.

De rechtbank overweegt als volgt. De belasting voor de Bpm dient op aangifte te worden voldaan (artikel 6 van de Wet Bpm). Bij het doen van aangifte voor de Bpm dient belanghebbende de daartoe van belang zijnde gegevens aan te leveren voor de bepaling van de verschuldigde Bpm. Ter zake van kampeerauto’s 1 tot en met 5 is door belanghebbende Bpm op aangifte voldaan. Indien belanghebbende wil afwijken van de door haar gehanteerde afschrijving, rust op haar in beginsel de plicht om feiten te stellen en, bij betwisting, aannemelijk te maken waaruit volgt dat en in hoeverre de afschrijving te laag is.³ Artikel 110 VWEU verzet zich niet tegen deze bewijslastverdeling.⁴ Belanghebbendes betoog over de verplichtingen van de inspecteur is, in zo algemene zin gesteld, dus onjuist.

2.16.

De rechtbank is het niet met belanghebbende eens dat voor de methode van afschrijving voor kampeerauto’s, koerslijsten van gesloten bestelauto’ s, zonder recreatieve voorzieningen, moeten worden gebruikt. Een gesloten bestelauto, zonder recreatieve voorzieningen, is immers een andere type voertuig dan een kampeerauto. Voor de afschrijving van een kampeerauto dient te worden aangesloten bij de waardedaling zoals die zich bij dit type voertuig voordoet en niet bij de waardedaling van een bestelauto, aangezien beide typen voertuigen - met name gelet op het verschil in intensiteit van het gebruik - niet met elkaar vergelijkbaar zijn.⁵ Deze methode van afschrijving is niet in strijd met artikel 110 VWEU, mits bij de vermindering van het verschuldigde bedrag aan Bpm rekening wordt gehouden met een (bij benadering) reële waardevermindering van kampeerauto’s.⁶ Voor het stellen van prejudiciële vragen aan het HvJ ziet de rechtbank geen aanleiding.

2.17.

Belanghebbende is het niet eens met de naheffingsaanslag, omdat de door haar gekozen methode van afschrijving (koerslijst gesloten bestelauto zonder recreatieve voorzieningen) juist is. De rechtbank volgt belanghebbende daar niet in onder verwijzing naar overweging 2.16. Belanghebbende heeft ter zake van de hoogte van het afschrijvingspercentage, gebaseerd op de forfaitaire afschrijvingstabel, niets aangevoerd. Gelet op het voorgaande heeft de inspecteur, naar het oordeel van de rechtbank, de naheffingsaanslag terecht en tot het juiste bedrag aan belanghebbende opgelegd.

2.18.

De inspecteur is bij het opleggen van de naheffingsaanslag uitgegaan van een hogere netto catalogusprijs, omdat de kampeerauto meer opties heeft dan de gesloten bestelauto waar belanghebbende van uit is gegaan. De hogere netto catalogusprijs leidt volgens de inspecteur tot een hogere bruto Bpm. De hoogte van het afschrijvingspercentage heeft de inspecteur gebaseerd op de forfaitaire afschrijvingstabel. Het verschil tussen de door de inspecteur berekende (verschuldigde) Bpm en de Bpm die op aangifte is voldaan, heeft de inspecteur nageheven. Gelijktijdig is aan belanghebbende een verzuimboete opgelegd. De inspecteur heeft bij uitspraak op bezwaar de naheffingsaanslag gehandhaafd, de verzuimboete vernietigd en een proceskostenvergoeding toegekend van € 498.

2.19.

Belanghebbende is het niet eens met de naheffingsaanslag, omdat de door haar gekozen methode van afschrijving (koerslijst gesloten bestelauto zonder recreatieve voorzieningen) juist is. De rechtbank volgt belanghebbende daar niet in onder verwijzing naar overweging 2.16. Belanghebbende heeft ter zake van de hoogte van het afschrijvingspercentage, gebaseerd op de forfaitaire afschrijvingstabel, niets aangevoerd. Gelet op het voorgaande heeft de inspecteur, naar het oordeel van de rechtbank, de naheffingsaanslag en tot het juiste bedrag terecht aan belanghebbende opgelegd.

2.20.

2.21.

Gelet op het vorenstaande zijn de beroepen ongegrond verklaard.

2.22.

Belanghebbende heeft onder verwijzing naar het arrest Kantarev⁷ gesteld dat te veel griffierecht is geheven door geen rekening te houden met de hoogte van de betwiste vordering. Volgens belanghebbende is het bedrag aan griffierecht dusdanig buitensporig dat daadwerkelijke toegang tot het Unierecht in volle omgang niet is gewaarborgd. De beantwoording van deze vraag kan achterwege blijven nu in alle onderhavige zaken het betaalde griffierecht aan belanghebbende zal worden vergoed (zie hierna onder 2.26).

2.23.

Voor de beoordeling of belanghebbende recht heeft op een IMS wegens overschrijding van de redelijke termijn, gelden de uitgangspunten in de jurisprudentie van de Hoge Raad.⁸ De rechtbank overweegt dat het hier gaat om procedures inzake de Bpm van kampeerauto’s, waarin nagenoeg dezelfde geschilpunten ter discussie staan. Verder zijn alle zaken gezamenlijk behandeld op de zitting van 7 juli 2021. Gelet hierop bestaat er voor alle fasen van de procedure een zodanige samenhang dat ter vaststelling van het bedrag van de IMS voor alle zaken gezamenlijk eenmaal het tarief van € 500 per half jaar wordt gehanteerd. Het Unierecht verzet zich daar in het algemeen niet tegen.

2.24.

De rechtbank stelt vast dat het oudste bezwaarschrift op 20 september 2017 (kampeerauto 1) door de inspecteur is ontvangen. De uitspraak van de rechtbank wordt op 24 september 2021 gedaan en dus afgerond 49 maanden na indiening van het bezwaarschrift. Daarmee is de redelijke termijn van twee jaar overschreden met 24 maanden. Belanghebbende heeft daarom recht op een IMS van € 2.500. De laatste uitspraak op bezwaar is van 24 augustus 2018. De overschrijding die moet worden toegerekend aan de bezwaarfase bedraagt afgerond 6 maanden, waardoor de vergoeding over de bezwaarfase afgerond € 600 bedraagt. De vergoeding voor de beroepsfase bedraagt de resterende € 1.900. De rechtbank heeft de minister in zoverre mede aangemerkt als partij in dit geding.

2.25.

De rechtbank vindt, in verband met de toekenning van IMS, aanleiding om de inspecteur en de minister, ieder voor de helft, te veroordelen in de kosten die belanghebbende in verband met behandeling van de beroepen redelijkerwijs heeft moeten maken. De proceskostenvergoeding wordt op grond van het Besluit voor de door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand vastgesteld op (afgerond) € 801 (1 punt voor het indienen van het beroepschrift, 1 punt voor het verschijnen ter zitting, met een waarde per punt van € 534, een wegingsfactor 0,5 en factor 1,5 wegens samenhang). De rechtbank ziet geen gronden voor een veroordeling in de werkelijke proceskosten van belanghebbende, ook niet op grond van het Unierecht. De totale vergoeding van € 801 moet door de inspecteur en de minister ieder voor de helft worden vergoed. Ieder van hen zal daarom worden veroordeeld tot vergoeding van € 400,50.

2.26.

Het beroep is weliswaar ongegrond, maar in verband met toekenning van IMS, bestaat recht op vergoeding van de griffierechten (in totaal 7 maal € 338 ofwel € 2.366), waartoe de inspecteur en de minister ieder voor de helft worden veroordeeld.

2.27.

Belanghebbende heeft aanspraak gemaakt op vergoeding van rente, naar de rechtbank begrijpt niet alleen ter zake van het griffierecht, maar ook in verband met de proceskostenvergoeding voor de beroepsfase en de IMS. De rechtbank honoreert die aanspraak in zoverre dat recht bestaat op een vergoeding van wettelijke rente indien de IMS, het griffierecht en/of de proceskostenvergoeding niet aan belanghebbende wordt uitbetaald binnen vier weken na de datum van deze uitspraak.⁹ Er is geen aanleiding – ook niet met betrekking tot de vergoeding van het griffierecht – de rente op een eerder moment te laten ingaan.¹⁰ Nu er geen sprake is van teruggave van Bpm, zal de rechtbank zich niet uitlaten over de al dan niet verschuldigde rente over ten onrechte geheven Bpm zoals belanghebbende heeft bepleit.

1. bij het beroepschrift wordt een afschrift van deze uitspraak overgelegd.2 - het beroepschrift moet ondertekend zijn en ten minste het volgende vermelden: a. de naam en het adres van de indiener;