Aflevering 7-8

Al sinds de invoering van het huidige erfrecht, nu ruim tien jaar geleden, worstelt het notariaat met de vraag of onterfde legitimarissen moeten worden geïnformeerd over hun rechten. Deze vraag speelt niet wanneer de erfgenamen de notaris zelf opdracht geven deze legitimarissen van hun aanspraken op de hoogte te stellen. Wanneer eerstgenoemden de notaris echter expliciet verbieden contact te zoeken met de onterfde afstammelingen, dan komt de kwestie aan bod: dwingt de notariële zorgplicht tot het uit eigen beweging verwittigen van de legitimarissen?

Bij kunstveilingen is het al een bekend fenomeen: een zaal vol met geïnteresseerden die bieden door het opsteken van handen of bordjes, terwijl medewerkers van het veilinghuis - de telefoon aan het oor gedrukt - meebieden voor kopers die zich niet fysiek in de veilingzaal bevinden. Voor ‘onroerendgoedveilingen’ was de praktijk archaïscher; slechts door fysieke aanwezigheid kon worden meegeboden op de te veilen panden. Maar die praktijk verandert in hoog tempo.

De bestrijding van handel in herinvesteringslichamen is sinds 2001 in de Invorderingswet 1990 (hierna: IW 1990) aangescherpt. Maar ook in de Wet op de vennootschapsbelasting 1969 (hierna: Wet VPB 1969) is de handel in dergelijke lichamen aangepakt. Recentelijk zijn er arresten en uitspraken gewezen over deze materie. Bovendien heeft er per 1 januari 2013 weer een aanscherping plaatsgevonden. Hoog tijd om een overzicht van de ontwikkelingen op te stellen. In dit overzicht wordt met name art. 40 IW 1990 behandeld; art. 12a Wet VPB 1969 zal slechts zijdelings aan de orde komen.

Een directeur-grootaandeelhouder (hierna: dga) kan, naast de keuze om zijn/haar pensioen extern te verzekeren, besluiten om zijn/haar pensioen in eigen beheer op te bouwen, mits de dga voldoet aan de voorwaarden bepaald in art. 19a lid 2 Wet op de loonbelasting 1964. Zo dient de dga ten minste een 10% aandelenbelang van het geplaatste aandelenkapitaal te hebben in de vennootschap van de werkgever inclusief het daarbij behorende stemrecht. De combinatie ‘pensioen in eigen beheer’ en echtscheiding geeft zeer frequent grote en zelfs desastreuze complicaties in de praktijk. Dat hoeft niet het geval te zijn als partijen het recht op pensioenverevening op grond van de Wet Verevening pensioenrechten bij scheiding (hierna: WVPS) bij huwelijkse voorwaarden of bij echtscheidingsconvenant hebben uitgesloten.

Voor de berekening van de eigen bijdrage voor de AWBZ wordt sinds 1 januari 2013 8% van het box 3-vermogen opgeteld bij het ‘bijdrageplichtig inkomen’. Hierover wordt de eigen bijdrage berekend. Afhankelijk van bepaalde personele omstandigheden is een hoge of lage eigen bijdrage verschuldigd.Zie voor de definitie hiervan de site van de Belastingdienst www.belastingdienst.nl. De afgelopen maanden is veel te doen geweest rond de mogelijkheid de grondslag voor de berekening van de eigen bijdrage van de AWBZ te verlagen, en wel door het doen van papieren schenkingen aan kinderen. Bij dergelijk schenken past echter een gedegen en veelomvattend advies. Het doen van papieren schenkingen heeft namelijk niet alleen gevolgen voor de Inkomstenbelasting, maar ook voor de schenken erfbelasting, het relatievermogensrecht en het erfrecht. De focus op de AWBZ is daarmee maar de helft (zo niet minder) van het totaalplaatje.