Aflevering 6

Het huwelijk is in beweging. Recente wetswijzigingen hebben opvallende veranderingen aangebracht in het eeuwenoude instituut. Een aantal wetsvoorstellen doet daar nog een schepje bovenop. Ik laat er in deze bijdrage enkele de revue passeren, voorzien van een kort commentaar.

Sinds 1 januari 2010 is in artikel 21 Successiewet 1956 (hierna: SW 1956) het nieuwe lid 5 opgenomen. Op grond van deze bepaling moet bij een verkrijging van een woning krachtens erfrecht of schenking voor de waardering worden uitgegaan van de WOZ-waarde. De (eventueel afwijkende) waarde in het economische verkeer is niet relevant voor de berekening van de omvang van de verschuldigde erf- of schenkbelasting over de verkregen woning.

In enkele recente arresten over het fiscale begrip negatief loon verlegt de Hoge Raad zijn koers niet, maar onderstreept hij wel de grenzen van deze rechtsfiguur.

“Die den man of vrouw trouwt, trouwt ook den schulden. ”Deze stelling van Martini uit 1840 gaat heden ten dagen toch niet helemaal op. Indien iemand is gehuwd, betekent dit niet automatisch dat deze persoon aansprakelijk kan worden gesteld voor alle belastingschulden van de huwelijkspartner. Het huwen in gemeenschap van goederen brengt hierin geen verandering. Op grond van artikel 44 lid 2 Invorderingswet 1990 (hierna: IW 1990) kan een ‘derde’ aansprakelijk worden gesteld voor inkomensbestanddelen van een belastingschuldige. Deze aansprakelijkheid strekt zich echter slechts uit tot een gedeelte van de verschuldigde inkomstenbelasting. Onder de ‘derden’ vallen niet alleen huwelijkspartners, maar ook andere partners, zoals samenwonenden of ex-partners.

Onlangs besliste de Hoge Raad dat gevolmachtigden aan een curator van een ontbonden vennootschap rekening en verantwoording dienden af te leggen. De Hoge Raad sloot in dit arrest aan bij de bepalingen over rekening en verantwoording bij opdracht, gemeenschap en zaakwaarneming. Hierna komt de vraag aan bod of dit een breuk is met de jurisprudentie van de Hoge Raad uit het verleden.

De toekomst van het notariaat hangt in hoge mate af van de vraag in hoeverre men in staat is om te blijven voorzien in een maatschappelijke behoefte. Ik houd mijzelf altijd voor ogen dat het vroeg of laat gedaan is met een beroepsgroep die zijn toegevoegde waarde in de maatschappij verliest.