Aflevering 12

De verwerping van een nalatenschap heeft soms meer voeten in de aarde dan men zou verwachten. Oplettende schuldeisers, denk aan de ontvanger, kunnen zand in de erfrechtelijke machine strooien, indien zij door een verwerping zijn benadeeld.

Waar het de gedachte van het vorige kabinet was dat met Werken aan winst de vennootschapsbelasting een aantrekkelijke, (betrekkelijk) eenvoudige en niet-verstorende heffing zou ontstaan, is de conclusie die reeds tijdens het wetgevingsproces in de fiscale literatuur zichtbaar werd, bewaarheid, te weten dat die operatie in essentie jammerlijk is mislukt. Van vereenvoudiging is niets gebleken; integendeel, het regime van de deelnemingsvrijstelling in samenhang met de laagbelaste beleggingsdeelneming en de daarmee samenhangende deelnemingsverrekening is een ondoorgrondelijk systeem geworden dat dan ook ingaande 2010 terecht wordt gefatsoeneerd. Van faciliëring en verbetering van het vestigingsklimaat is weinig terechtgekomen waar het de specifieke incentives betreft: de groepsrentebox is gesneuveld en ligt nu in een aangepaste maar weinig aantrekkelijke variant ten opzichte van het oorspronkelijke voorstel in concept gereed om in 2010 of (waarschijnlijker) 2011 in werking te treden, terwijl de octrooibox - naar de staatssecretaris inmiddels heeft onder- en erkend vanwege het mislukken ervan - ingaande 2010 wordt omgebouwd tot een veel beter vormgegeven innovatiebox. Het meest complexe probleem van de vennootschapsbelasting dat ongetwijfeld de meeste economische en maatschappelijke verstoringen veroorzaakt, is echter op geen enkele wijze aangepakt: de renteaftrekproblematiek of in breder verband: het verschil in fiscale behandeling van vreemd en eigen vermogen.

Afgelopen voorjaar was Staatssecretaris van Financiën De Jager te gast in het programma Buitenhof. Tijdens deze uitzending maakte hij gewag van zijn voornemen belastingfraude met buitenlands vermogen harder aan te pakken: het ‘jachtseizoen' was geopend. Zo gaf De Jager tijdens het interview aan de mogelijkheid te onderzoeken om de fiscale boete wegens het niet correct verantwoorden van (buitenlandse) vermogensbestanddelen van 100% naar 300% te verhogen. Dit bericht werd nog diezelfde dag gevolgd door een nieuwsbericht van het ministerie van Financiën, waarin werd gemeld dat de staatssecretaris de boete al had verhoogd naar 300%. Omdat daarvoor echter een wetswijziging nodig was en de behandeling hiervan over het algemeen toch enige tijd vergt, werd het bericht vervolgens genuanceerd met de mededeling dat ‘slechts’ sprake was van een voornemen. Snel na zijn uitlatingen in de pers heeft De Jager de daad bij het woord gevoegd. Middels een vijfde nota van wijziging bij het wetsvoorstel ‘Fiscaal stimuleringspakket’ dat al enige tijd bij de Tweede Kamer lag, is de boeteverhoging onderdeel van het wetsvoorstel geworden.

In de loop der jaren zijn vanuit het ministerie van Financiën de nodige beleidsbesluiten uitgevaardigd over de btw-aspecten van vastgoedtransacties (levering en verhuur). Onlangs is op het Korte Voorhout de bezem door deze Augiasstal gehaald en zijn 35 besluiten over de meest uiteenlopende btwvastgoedonderwerpen vervangen door één verzamelbesluit. Hierbij is het bestaande beleid op een aantal onderdelen aangepast. De meest in het oog springende ontwikkelingen passeren hierna de revue.