Aflevering 2

Verzuchtte ik in mijn Podium van november 2010 nog dat de evaluatie van de Wet koop onroerende zaken onderop een virtuele stapel bij het ministerie van Veiligheid en Justitie lag, nu weten we dat zij uit die stapel is gehaald. Zoals beloofd heeft de minister voor het einde van het jaar een eerste reactie gegeven op het ruim 300 pagina’s tellende rapport. Geheel in de stijl van het kabinet (alle plannen moeten passen op maximaal twee A4’tjes, de ‘two-pager’ van Rutte), geeft Opstelten een eerste reactie op één A4. De tweede reactie telt weliswaar tien pagina’s, maar het overgrote deel daarvan bestaat uit aanhalingen van teksten uit het rapport. Alhoewel Opstelten, in navolging van zijn voorganger Hirsch Ballin, moet erkennen dat het rapport zeer volledig is en met veel waardering is ontvangen, blijkt dat helaas niet voldoende om een werkelijk inhoudelijke reactie te geven. Het is zelfs zeer opmerkelijk dat Opstelten over belangrijke aanbevelingen en knelpunten heenstapt, om vervolgens kleinere opmerkingen en punten uitgebreid te omarmen en te benadrukken. Een teleurstelling, gezien de twee jaar die we op de reactie hebben moeten wachten en het grote aantal aanbevelingen.

De vermogensrendementsheffing, die doorgaans onder de naam box 3 door het leven gaat, is stellig te kwalificeren als een betrekkelijk eenvoudige belasting, zeker als de belastingplichtige die eraan onderworpen is alleen over doorsneebezittingen en -schulden beschikt. De heffing belast het gefingeerde, forfaitair bepaalde, inkomen uit sparen en beleggen tegen een vast tarief van 30% en levert de schatkist circa € 3,7 miljard op. Op de grenzen van het toepassingsbereik van deze heffing is het nodige te beleven, zo leert de rechtspraktijk. In deze bijdrage wordt een aantal grensverkenningen uitgevoerd en wel aan de hand van enkele recente ontwikkelingen.

De heffingsrente was de afgelopen jaren niet bepaald een terrein waarop de ontwikkelingen stil hebben gestaan. Integendeel, sinds september 2009 is hierover een behoorlijke hoeveelheid rechtspraak gewezen. In deze bijdrage zal ik eerst stilstaan bij twee ontwikkelingen in de rechtspraak. Verder heeft de regering ter vervanging van de heffingsrente in het Belastingplan 2012 een nieuw stelsel van belastingrente ingevoerd. De hoofdlijnen van dat stelsel komen in deze bijdrage ook aan de orde.

Per 1 januari 2010 is een regeling voor de behandeling van het afgezonderd particulier vermogen (hierna: APV) in de Wet inkomstenbelasting 2001 (hierna: Wet IB 2001) en de Successiewet 1956 (hierna: SW 1956) geïntroduceerd. Sinds de invoering van het APV-regime zijn structuren met een trust, stiftung of Antilliaanse SPF (stichting particulier fonds) ontdaan van hun, in sommige ogen, dubieuze fiscale status en zijn deze zelfs ‘en vogue' geworden in het kader van family governance om familievermogen te bundelen en voor latere generaties te behouden.

In deze bijdrage gaat de auteur in op de actualisering door de Staatssecretaris van Financiën van het besluit uit 2007 over de Natuurschoonwet 1928. De Natuurschoonwet geeft fiscale faciliteiten voor de verkrijgers van gerangschikte Natuurschoonwet-landgoederen.