Aflevering 5

Tot de meest opmerkelijke gebeurtenissen van dit jaar kan niet de val van het kabinet-Rutte worden gerekend. De mogelijkheid van een scheiding der geesten lag al besloten in de samenstelling van de Kamermeerderheid. Zeer opmerkelijk is wel het in zeer korte termijn ontstaan van een coalition of the willing, die erin slaagde in twee dagen overeenstemming te bereiken over een ingrijpend plan om het tekort in de begroting voor 2013 terug te brengen tot het volgens de Europese Monetaire Unie vereiste niveau van 3%. Het leverde ons land zelfs een compliment op van Eurocommissaris voor Monetaire Zaken Olli Rehn.

Het keurslijf van de lijfrente heeft in de praktijk al vaak aanleiding gegeven tot problemen: juridische procedures met de daaraan verbonden rechtsonzekerheid en veel begunstigend beleid om ongewenste effecten te voorkomen. Het zou daarom beter zijn als de koppeling aan de lijfrentevorm werd losgelaten.

In FTV 2011, nr. 43 heb ik aandacht besteed aan de toepasselijkheid van art. 10 Successiewet 1956 (hierna: SW 1956) bij de gesplitste aankoop. In paragraaf 3 van dat artikel besprak ik de gevolgen voor de praktijk van de intrekking van de resolutie van 30 september 1964 met ingang van 1 januari 2010. Een dag vóór het verschijnen van het artikel kondigde de staatssecretaris aan dat hij alsnog met een overgangsregeling zou komen. Uiteindelijk is op 4 april 2012 het besluit gepubliceerd. In onderhavig artikel bespreek ik dit besluit, dat ook aanvullingen/ verduidelijkingen bevat op het ingetrokken besluit van 6 januari 2011.

In deze bijdrage gaan wij in op de invloed van de wettelijke verdeling en van een vruchtgebruiktestament op de toepassing van de bedrijfsopvolgingsfaciliteit (hierna: BOF) in de Successiewet (hierna: SW 1956) en de doorschuifregeling in de Wet inkomstenbelasting 2001 (hierna: Wet IB 2001) bij de vererving van aanmerkelijkbelangaandelen. Wij behandelen de situatie dat de vennootschap waarin de aandelen worden gehouden een onderneming drijft in de zin van de BOF. In een volgende bijdrage gaan we in op de gevolgen van vererving van aandelen in een beleggingsvennootschap.

Op 9 maart 2012 wees de Hoge Raad een fiscaal arrest over de status van drijvende waterwoningen (Marina’s). Het ultrakorte arrest (het totaal bedraagt slechts twee pagina’s) maakt korte metten met de stelling van de staatssecretaris dat de drijvende waterwoning voor de overdrachtsbelasting moet gelden als onroerend. Met dit arrest is een nieuwe stap gezet in de aanzwellende stroom uitspraken die het criterium ‘duurzaam met de grond verenigd’ tot inzet hebben. Begonnen met een tot kantoor dienende keet, betreft het nu vooral drijvende objecten waarvan de status moet worden bepaald. Net nu de praktijk gewend is aan het duurzaamheidscriterium, ontleend aan het genoemde Portacabin-arrest, lijkt het alsof de Hoge Raad aan het bijdraaien is en er weer een grotere rol is weggelegd voor de fysieke toestand van het object. Helaas brengt het arrest van maart 2012 weinig nieuwe aanknopingspunten, iets waaraan wel behoefte bestaat.