Aflevering 9

Uit onderzoek van de Europese Commissie is gebleken dat jaarlijks 450.000 grensoverschrijdende nalatenschappen openvallen in de EU. Vanaf 17 augustus 2015 zal de afwikkeling van deze grensoverschrijdende nalatenschappen naar verwachting eenvoudiger verlopen door de inwerkingtreding van de Europese Erfrechtverordeing (hierna: ErfVo). In dit nummer gaan diverse auteurs nader in op de ErfVo.

Vragen van internationaal privaatrecht (hierna: IPR) met betrekking tot grensoverschrijdende nalatenschappen zijn vanaf 17 augustus 2015 – dat wil zeggen: indien de erflater op of na deze datum is overleden – onderworpen aan de Europese Erfrechtverordening (hierna: ErfVo). Behalve regels voor de internationale bevoegdheid van de rechter, het toepasselijke erfrecht en de erkenning en tenuitvoerlegging van erfrechtelijke beslissingen, authentieke akten en gerechtelijke schikkingen, bevat de verordening ook regels waarmee een nieuw instrument wordt ingevoerd: de Europese verklaring van erfrecht (hierna: Evve). Deze bijdrage gaat in op de vraag wat er moet gebeuren als twee instanties zich tegelijkertijd bevoegd achten en de door hen afgegeven Evve’s inhoudelijk tegenstrijdige informatie bevatten.

In deze bijdrage wordt ingegaan op de vraag of het, nu de Europese Erfrechtverordening per 17 augustus 2015 in werking is getreden, wenselijk is dat een tweede woning in het buitenland in de wettelijke verdeling wordt betrokken. Is het, met andere woorden, nog altijd vanuit fiscaal oogpunt raadzaam om een afzonderlijke testamentaire bepaling voor de tweede woning in het buitenland op te nemen?

Over de gevolgen van de Europese Erfrechtverordening (hierna: ErfVo) voor de Nederlandse rechtspraktijk is de laatste maanden in de diverse juridische vakbladen al veel gepubliceerd. Ik verwijs onder andere naar de bijdrage van Maasland in FTV 2014, nr. 44. In deze publicaties wordt veelal in algemene zin op de diverse bepalingen van de ErfVo ingegaan. In deze bijdrage ga ik in op de gevolgen van de ErfVo voor de nalatenschappen die een specifiek Frans-Nederlands element hebben. Wat zijn de aandachtspunten wanneer een in Nederland wonende Fransman overlijdt? Hoe geschiedt de vererving van het vermogen van een in Frankrijk wonende Nederlander? Waar moet op gelet worden wanneer een inwoner van Nederland vermogen in Frankrijk nalaat? Of omgekeerd, wanneer zich in de nalatenschap van een inwoner van Frankrijk Nederlands vermogen bevindt? En dit alles vanuit het gezichtspunt van de Nederlandse notaris.

In deze bijdrage ga ik in op de mogelijkheden die de forumkeuzeovereenkomst erfgenamen en het Nederlandse notariaat biedt bij de afwikkeling van een nalatenschap van een Nederlander woonachtig in een andere EU-lidstaat. De Nederlandse notaris kan, mits er een testament is met een rechtskeuze voor het Nederlandse erfrecht, het voortouw nemen bij de afwikkeling van de nalatenschap in de verschillende lidstaten. De notaris kan zich door de betrokken partijen hiertoe laten aanwijzen tot de bevoegde autoriteit tot afgifte van de Europese verklaring van erfrecht.