Aflevering 11

De professionele houding van belastinginspecteurs wordt in Nederland normatief ingevuld door de idee van magistratelijk optreden. In dit artikel komt de auteur, aan de hand van een typologie, tot de conclusie dat de idee van magistratelijk optreden geen werkbaar handelingsperspectief biedt aan de individuele belastinginspecteur in de praktijk. Achter het ideaalbeeld van de ‘magistratelijk optredend inspecteur’ gaan namelijk verschillende morele dilemma’s en tegenstrijdigheden schuil. De inspecteur is soms een magistraat, maar kan in een concreet geval ook hired gun, guru of letterknecht zijn. Het is niet vanzelfsprekend dat eisen van magistratelijk optreden, die aan de inspecteur worden gesteld, ondubbelzinnig zijn en onwrikbaar gelden voor het optreden van individuele belastinginspecteurs in de fiscale praktijk.

Notariële aktes van juridische splitsing gepasseerd op of na 30 juni 2025 en waarbij onder algemene titel (fictieve) onroerende zaken overgaan, vallen onder de werking van de nieuwe redactie van art. 5c Uitvoeringsbesluit belastingen van rechtsverkeer, zoals aangepast met ingang van 1 juli 2025. Sindsdien zijn een ondernemings-, voortzettings-, soortgelijkbelang-, en aanhoudingseis in de plaats gekomen van de immer tot discussie leidende Unierechtelijke ontgaanstoets. Anders dan voorheen is niet meer iedere verkrijging van onroerende zaken onder algemene titel als gevolg van splitsing vrijgesteld zodra de ontgaanstoets is doorstaan. De vrijstelling is zo vormgegeven dat over het algemeen de vrijstelling van toepassing is ‘voor zover’ voldaan is aan de voorwaarden. De regeling bevat kruisverwijzingen naar andere ondernemingsfaciliteiten in de overdrachtsbelasting en de bijbehorende jurisprudentie. Daarvan is de vraag hoe een en ander uitwerkt voor de splitsingsvrijstelling. Redenen genoeg om de vrijstelling in zijn geheel door te lichten en in te schatten waarover discussie kan ontstaan.