Aflevering 12

Op 19 mei 2025 heeft de Staatssecretaris van Financiën het wetsvoorstel Wet werkelijk rendement box 3 ingediend bij de Tweede Kamer. Dit wetsvoorstel bevat het nieuwe box 3-regime in de inkomstenbelasting, gebaseerd op het werkelijk rendement, dat vanaf 2028 moet gelden. Eerder was dit nieuwe regime via internet geconsulteerd, wat maar liefst ruim 1100 (!) openbare reacties heeft opgeleverd. In deze bijdrage gaat de auteur in op de nieuwe box 3, zoals het huidige, inmiddels demissionaire kabinet dit voor zich ziet.

Op 20 december 2024 wees de Hoge Raad, naast de bekende Box box 3-arresten, een opvallend arrest over de toepassing van de per-elementbenadering binnen de fiscale eenheid voor de omzetbelasting. In deze zaak probeerde belanghebbende een specifiek btw-voordeel te benutten, ondanks dat het vormen van een fiscale eenheid omzetbelasting niet mogelijk was vanwege grensoverschrijdende elementen. Deze uitspraak vormt de aanleiding voor dit artikel, waarin wordt onderzocht of uit de jurisprudentie over de per-elementbenadering in de vennootschapsbelasting een kader kan worden afgeleid voor de fiscale eenheid omzetbelasting.

In het institutionele hart van de Europese rechtsorde staat het HvJ als hoeder van de uniforme interpretatie en toepassing van EU-recht. Eén van de voornaamste mechanismen waarmee het HvJ die taak uitvoert, is het prejudiciële verwijzingssysteem van art. 267 VWEU. Deze bepaling stelt nationale rechterlijke instanties in staat (en legt in bepaalde gevallen zelfs de verplichting op) vragen over de uitleg of geldigheid van EU-recht aan het HvJ voor te leggen. De toegang tot dit systeem is evenwel strikt begrensd. Uitsluitend instanties die als ‘rechterlijke instantie’ kwalificeren in de zin van art. 267 VWEU kunnen een dergelijke verwijzing doen. In deze bijdrage gaat de auteur in op de vraag onder welke voorwaarden een nationaal orgaan als een ‘rechterlijke instantie’ kwalificeert in de zin van art. 267 VWEU en hoe deze kwalificatie zich verhoudt tot het bredere EU-rechtelijke vereiste van rechterlijke onafhankelijkheid zoals voortvloeit uit art. 19 VEU en art. 47 Handvest.