Aflevering 13

In de aanloop naar Tweede Kamerverkiezingen worden de nodige rapporten geproduceerd. In deze bijdrage wordt een drietal rapporten besproken nl. het concept-Macro Economische Verkenning 2026 van het CPB, rapport van de 18e Studiegroep Begrotingsruimte en het rapport Kansen voor lagere tarieven en beter beleid van juni 2025. Daarbij staat centraal de fiscaal relevante passages in deze rapporten.

In deze bijdrage wordt kort aandacht geschonken aan de korte regeerperiode van het kabinet Schoof. Centraal staan de verkiezingsprogramma’s van de zeven grootste politieke partijen volgens de peilingwijzer van eind augustus 2025. Centrale thema’s van deze verkiezingsperiode zullen zijn wonen, asiel/migratie en veiligheid/defensie. Daarna wordt aandacht geschonken aan enige niet-fiscale thema’s, zoals defensie, zorg en Europese Unie. Bij de fiscale thema’s gaat het om de eigenwoningregeling, belastingheffing box 2 en box 3, werknemer versus zelfstandigen en tarieven en heffingskortingen. Een hervorming van de inkomstenbelasting zit er voorlopig niet in, maar er is wel meer aandacht voor het toeslagenstelsel. Er vindt nog een terugkoppeling plaats naar het andere artikel Ambtelijke rapporten in verkiezingstijd in dit nummer. Opvallend is dat in de verkiezingsprogramma’s nauwelijks aandacht is voor het rapport van de 18e Studiegroep Begrotingsruimte en ook niet voor het rapport Kansen voor lagere tarieven en beter beleid van juni 2025.

De roep om een grens aan rijkdom klinkt luider dan ooit. Dat is niet verwonderlijk: het vermogen van supermiljardairs is momenteel onvoorstelbaar groot. Steeds vaker klinken daarom oproepen tot introductie van een aanvullende belasting op het vermogen van de zeer vermogenden, de miljonairsbelasting. Deze belastingbeschouwing draagt, net als vermogensbezit, meerdere gezichten. Ze dient niet alleen als samenvattend overzicht van de achtergronden van initiatieven om (extreem) vermogensbezit te belasten en de veronderstelde praktische onmogelijkheden van deze miljonairsbelastingen, maar richt zich ook op de morele gronden van eigendom en de bescherming van het ongestoord genot daarvan. Na toetsing van een mogelijk model van een miljonairsbelasting aan zowel uiteenlopende visies op eigendom als de reikwijdte van de bescherming van dit grondrecht, worden afsluitend concrete voorstellen gedaan om naleving van deze aanvullende vermogensheffing te kunnen waarborgen.