Aflevering 1

De overheid kan in diverse hoedanigheden optreden in het maatschappelijk verkeer en begeeft zich op meer rechtsgebieden, reden waarom voor haar bijzondere regels gelden bij dit optreden. Met name daar waar de overheid uit meer rechtsgebieden kan kiezen om haar positie te laten gelden, is het noodzakelijk dat de rechtsregels duidelijk zijn, zodat de zwakkere partij, de burger, de bescherming verdient die haar rechtens toekomt.

Aan het einde van de vorige eeuw sneuvelde haast elk jaar wel een of andere fiscale wettelijke bepaling in de rechtszaal wegens strijd met het verdragsrechtelijk gewaarborgde gelijkheidsbeginsel. Dat heeft ertoe geleid dat belastingplichtigen en hun gemachtigden in fiscale procedures vaak een beroep doen op dit beginsel en andere mensenrechten. Maar in het lopende decennium is de stroom van dergelijke beslissingen van de Hoge Raad opgedroogd en in de literatuur is dan ook gesignaleerd dat de kansen op succes voor een dergelijk beroep niet hoog mogen worden ingeschat.Zie voor meer achtergrondinformatie H. Gribnau, ‘General introduction’, in: G.T.K. Meussen (ed.), The principle of Equality in European Taxation, Kluwer Law International, The Hague-London-Boston 1999.In deze bijdrage wil ik de stand van de rechtspraak dienaangaande schetsen en onderzoeken welke ruimte de Nederlandse belastingrechter heeft voor toetsing van wetgeving in formele zin aan het verdragsrechtelijk gelijkheidsbeginsel.

Op 22 mei 2008 werd het Handboek klachtbehandeling rechtspraakWerkgroep modelbeleid klachtenregeling, Handboek klachtbehandeling rechtspraak, Raad voor de rechtspraak, afdeling Ontwikkeling, Den Haag mei 2008. gepresenteerd tijdens een themabijeenkomst klachtrecht, georganiseerd door de Werkgroep modelbeleid klachtenregeling van de Raad voor de rechtspraak. Deze werkgroep heeft voornoemd handboek samengesteld in opdracht van de Raad voor de rechtspraak. Met het handboek wordt beoogd de inzichtelijkheid van de regelgeving, alsmede een praktische werkwijze van het klachtrecht binnen de gerechten te bevorderen.

In deze kroniek zal ik ingaan op enkele majeure ontwikkelingen in het invorderingsrecht van het afgelopen jaar en tevens vooruitblikken op de nabije toekomst. Het was vooral een bijzonder jaar omdat de welbekende Leidraad Invordering 1990 na bijna twintig jaar ‘trouwe dienst’ is vervangen. Ook is de Invorderingswet 1990 aangepast en is er voorgesteld om het Uitvoeringsbesluit Invorderingswet 1990 te wijzigen. Voorts zijn er in het kader van de Commissie-Kortmann ontwikkelingen in gang gezet om het voorrecht van de fiscus te verkleinen. Tot slot zijn er nieuwe voorstellen aangekondigd over een nieuwe wijze van inning van belastingschulden waarover dit jaar al meer duidelijkheid is te verwachten.

Hét Tijdschrift voor Formeel Belastingrecht viert zijn tweede lustrum. Tien jaar geleden achtte een groep formeel fiscaal-rechtdeskundigen – waarvan de meerderheid nog steeds in de huidige redactie aanwezig is – de tijd gekomen voor een gespecialiseerd tijdschrift op het terrein van het formele belastingrecht. Voor het uitbrengen van het eerste nummer – toen nog bij Koninklijke Vermande – zijn diverse besprekingen gevoerd. De bespreking waarin het eerste nummer werd samengesteld, verliep ietwat chaotisch, aangezien vier redactieleden gedurende geruime tijd in de lift vast kwamen te zitten. Gelukkig is die gebeurtenis geen slecht voorteken gebleken!

Twee redacteuren van het Tijdschrift voor Formeel Belastingrecht hadden onlangs een interview met de Nationale ombudsman, Alex Brenninkmeijer. Het interview vond plaats op 14 augustus 2008 op het kantoor van de Nationale ombudsman te Den Haag.