Aflevering 5

ESG is inmiddels een vast onderdeel geworden van de vastgoedpraktijk. Waar aanvankelijk vooral de vraag speelde wat ESG inhoudt, staat nu de hoe-vraag centraal: hoe geven we ESG concreet vorm in waardering, fiscaliteit, verslaggeving en juridische kwalificatie? Dit themanummer van Vastgoed Fiscaal en Civiel laat zien waar we anno 2025 staan: de stand van zaken in een dynamisch en veelkleurig veld.

ESG-aspecten hebben, zo mogen we wel aannemen, invloed op de waardeperceptie en marktprijzen van vastgoed. Maar wat is die invloed op een specifiek object? Is er een waarde- of prijskaartje te hangen aan de ESG-aspecten ervan? Een kwantificeerbare waardepremie of waardekorting? Dat is een vraag waar Nederlandse vastgoedtaxateurs nu grip op proberen te krijgen. Niet alleen taxateurs, maar ook vastgoedeigenaren en vastgoedfinanciers. Het antwoord op de vraag kan aanzienlijke invloed hebben op de getaxeerde prijzen van vastgoed. Een vastgoedeigenaar kan op subjectieve gronden waarde hechten aan een object. Die subjectieve waardebeleving wordt wel of niet beïnvloed door zijn perceptie van de ESG-aspecten van het object. Maar of men nu voor- of tegenstander is van de doelstellingen of uitgangspunten van ESG, ‘gelovige’ of ‘ongelovige’, uiteindelijk moet voor vastgoedtaxaties bewijs worden gevonden in gerealiseerde prijzen van vergelijkbare objecten. Dáár ligt de opgave voor de vastgoedtaxateur.

Bij het ESG-begrip wordt voor de btw en overdrachtsbelasting al snel gedacht aan het onderdeel Environmental. Een actuele koppeling op dat vlak kan worden gemaakt met de nieuwe herzieningsregels in de btw die per 1 januari 2026 gaan gelden voor bepaalde diensten ten aanzien van onroerend goed (hierna: ‘vastgoeddiensten’), welke regelgeving ook een impact gaat hebben op de btw-behandeling van duurzame investeringen. In dit artikel geven wij eerst aan welke wijzigingen zich voordoen per 1 januari 2026, wat dat concreet betekent voor duurzame investeringen en waar zich in de nieuwe regeling naar onze mening knelpunten voordoen.

Hoewel er in het afgelopen jaar in Nederland een aantal voorgenomen duurzaamheidsregels is geschrapt of versoepeld, heeft de Europese tak van de wetgeving niet stilgezeten. De herziening van de Europese Richtlijn Energy Performance of Building Directive IV is vastgesteld en brengt nieuwe eisen met zich mee.

Veel werk en veel impact, nu en straks

In dit artikel gaan wij in op de goederenrechtelijke kwalificatie van verduurzamingsinstallaties. Zijn deze (zelfstandig) onroerend, een bestanddeel of toch roerend? De kwalificatie is onder andere bepalend voor de beantwoording van de eigendomsvraag, de goederenrechtelijke vormgeving, de financierbaarheid en de fiscale behandeling van dergelijke installaties.

De verduurzaming van het vastgoed gaat snel. In juli 2025 geeft het CBS aan dat in 2025 de vastgoedsector geen afname van investeringen in verduurzaming te zien geeft ten opzichte van 2024,1 terwijl in bijna alle andere sectoren wel een achteruitgang te zien is in deze investeringen. De vraag is hoe men in de fiscaliteit om moet gaan met kapitaalintensieve investeringen in het verduurzamen van vastgoed. Sluiten de nieuwe normen en eisen aan bij de civielrechtelijke en maatschappelijke beelden van wat als onderhoud, verbetering of onroerend kwalificeert?

Indien een BV wordt ontbonden houdt die BV als hoofdregel ook op enig moment op te bestaan.

De Rijksoverheid maakte in haar persbericht van 26 augustus 2025 bekend dat Nederland vol inzet op haar laadinfrastructuur en hard op weg is naar uitstootvrij vervoer in 2050.

In een recente uitspraak van het Gerechtshof ’s-Hertogenbosch stond de vraag centraal of de verbouwing van een bestaand pand zo ingrijpend was dat daarmee in wezen een nieuw...

In het licht van verduurzaming, staat vanaf 21 juli 2025 de internetconsultatie open voor de voorgestelde aanpassingen van de Subsidieregeling Verduurzaming voor Verenigingen van...

Recentelijk heeft het Hof ‘Hertogenbosch zich uitgesproken over het aftrek van eigenwoningrente bij familieleningen voor onzakelijk deel.

Het afgelopen jaar stond de huursector volop in de schijnwerpers van de samenleving. Vooral de positie van huurders in de sociale -en de middenhuursector kwam regelmatig in het...