Gerechtshof Den Haag, 12-08-2025, ECLI:NL:GHDHA:2025:2317, BK-24/96 tot en met BK-24/99

2.6.1.

2.6.2.

Tevens beschikte [G B.V.] , volgens het uittreksel uit het Handelsregister, over de volgende handelsnamen:

2.6.3.

Op alle facturen van de vennootschap staan de volgende twee adressen:

2.6.4.

2.6.5.

2.7.1.

De Inspecteur heeft bij brief met dagtekening 11 november 2019 medegedeeld in verband met het lopende boekenonderzoek voornemens te zijn voor het jaar 2013 – gelet op de verjaring voor het opleggen van een navorderingsaanslag en ter behoud van rechten – een navorderingsaanslag Vpb op te leggen.

2.7.2.

Met dagtekening 30 november 2019 is de navorderingsaanslag Vpb 2013 opgelegd, resulterende in een te betalen bedrag van € 14.217. Daarbij is tevens belastingrente in rekening gebracht ten bedrage van € 6.282.

2.7.3.

De Inspecteur heeft naar aanleiding van het boekenonderzoek met dagtekening 4 april 2020 en 6 juni 2020 de onderhavige navorderingsaanslagen opgelegd, resulterende in te betalen bedragen van € 25.997 (2014) en € 21.086 (2015). Bij de navorderingsaanslag Vpb 2015 is tevens de vergrijpboete 2015 van € 6.626 opgelegd. De onderhavige beschikkingen belastingrente zijn naar te betalen bedragen van respectievelijk € 9.219 (2014) en € 6.608 (2015) gegeven.

2.7.4.

Met dagtekening 2 mei 2020 is de aanslag Vpb 2016 opgelegd naar een te betalen bedrag van € 38.221. Daarbij is tevens de vergrijpboete 2016 opgelegd van € 11.158 en de beschikking belastingrente 2016 ten bedrage van € 7.806 gegeven. De Inspecteur heeft bij beschikking van 14 november 2020 ambtshalve de belastbare winst verminderd in verband met verliesverrekening uit eerdere jaren en de vergrijpboete 2016 verminderd tot een bedrag van € 5.590.

3. De Rechtbank heeft, voor zover van belang in hoger beroep, geoordeeld, waarbij belanghebbende is aangeduid als eiseres en de Inspecteur als verweerder:

30. (…) .

31. Ten aanzien van de verbouwingskosten heeft eiseres aangevoerd dat de bedrijfsruimte casco werd gehuurd, zodat een verbouwing nodig was. De verbouwing heeft van 2013 tot en met 2016 plaatsgevonden. Alle afspraken ten aanzien van de verbouwing en het onderhoud hebben mondeling en op basis van vertrouwen plaatsgevonden met G. De facturen zijn op basis van een mondelinge afspraak pas later verstuurd. Dat de facturen (mogelijk) fouten bevatten, kan volgens eiseres niet aan haar worden toegerekend. Ook wijst eiseres op het verzekerd bedrag van het huurdersbelang en op door haar overgelegde foto’s van een verbouwing.

32. De rechtbank is van oordeel dat eiseres met hetgeen zij heeft aangevoerd de aftrekbaarheid van de kosten van de verbouwing en onderhoud niet aannemelijk heeft gemaakt. Uit hetgeen eiseres heeft aangevoerd en overlegd kan niet worden afgeleid of, wanneer en welke werkzaamheden er concreet hebben plaatsgevonden binnen een bedrijfsgebouw van eiseres. Ook is de relatie tussen de afgetrokken kosten en de gestelde door G. verrichte werkzaamheden niet inzichtelijk. De rechtbank gaat voorbij aan de stelling van eiseres dat verweerder ten onrechte geen derdenonderzoek heeft verricht, omdat het niet aan verweerder is om een dergelijk onderzoek uit te voeren. De bewijslast rust immers op eiseres.

33. Ten aanzien van de lening heeft eiseres aangevoerd dat de afspraken hierover mondeling zijn overeengekomen en berusten op wederzijds vertrouwen. Eiseres heeft geen stukken overgelegd waaruit de gemaakte afspraken blijken en heeft geen duidelijkheid verschaft over de inhoud en afboeking van de lening. Daarmee heeft eiseres ook niet met voor de rechtbank inzichtelijke gegevens aannemelijk gemaakt dat de lening mocht worden afgeboekt.

34. Desgevraagd heeft eiseres op zitting toegelicht dat de oninbaarheid van de debiteuren op individueel niveau heeft plaatsgevonden. Eiseres heeft aangegeven per klant te hebben vastgesteld of de factuur en de aanmaning werden betaald en, als geen betaling werd vastgesteld, wat de reden daarvan was. In veel gevallen ging het om ouders die in de knel zaten door de toeslagenaffaire of beschikte eiseres niet meer over adresgegevens van klanten. Alhoewel eiseres ter zitting meer inzicht heeft verschaft in de werkwijze omtrent de afboeking van oninbare debiteuren, heeft zij daarmee nog niet per debiteur inzichtelijk gemaakt waarom deze debiteur als oninbaar werd gekwalificeerd. Daarmee heeft eiseres de post oninbare debiteuren niet aannemelijk gemaakt.

35. Eiseres heeft ten aanzien van de kosten van het personeelsfeest verwezen naar de daartoe door haar gestuurde uitnodiging. Volgens eiseres was sprake van een event. De rechtbank is van oordeel dat eiseres met de in kopie verstrekte uitnodiging de aftrekbaarheid van deze kosten niet aannemelijk heeft gemaakt. De informatie die staat vermeld op de uitnodiging komt niet overeen met de gegevens op de overgelegde offerte. Tevens is niet inzichtelijke gemaakt welke (potentiële) klanten en/of personeel naar het feest zijn gekomen.

36. De vergrijpboeten zijn opgelegd op grond van artikel 67d en 67e van de Awr in samenhang met paragraaf 25 van het Besluit Bestuurlijke Boeten Belastingdienst. Voor het opleggen van dergelijke vergrijpboeten bestaat aanleiding indien het aan opzet of grove schuld van de belastingplichtige is te wijten dat de aanslagen tot een te laag bedrag zijn vastgesteld of anderszins te weinig belasting is geheven.

37. In zijn arrest van 8 april 2022 heeft de Hoge Raad geoordeeld dat bij de beantwoording van de vraag of het bewijs met betrekking tot een bestanddeel van een beboetbaar feit is geleverd de waarborgen in acht dienen te worden genomen die de belanghebbende kan ontlenen aan artikel 6, lid 2, van het EVRM. Die waarborgen brengen onder meer mee dat de bewijslast op de inspecteur rust en dat de belanghebbende in geval van twijfel het voordeel van die twijfel moet worden gegund. Dit betekent dat de aanwezigheid van een bestanddeel van een beboetbaar feit alleen kan worden aangenomen als de daarvoor vereiste feiten en omstandigheden buiten redelijke twijfel zijn komen vast te staan. Deze maatstaf stemt overeen met de in fiscale wetgeving voorkomende formulering “doen blijken”, die inhoudt dat de desbetreffende feiten en omstandigheden overtuigend moeten worden aangetoond.

38. De rechtbank is van oordeel dat verweerder niet (met betrekking tot alle correctieposten) in zijn bewijslast is geslaagd. Zoals uit het hiervoor opgenomen arrest volgt, rust op verweerder een zwaardere bewijslast voor een boete dan voor een (navorderings)aanslag. Verweerder heeft niet overtuigend aangetoond dat eiseres de verbouwings- en advieskosten, de post oninbare debiteuren en het personeelsfeest ten onrechte in de aangifte heeft opgenomen. Dat het aannemelijk is gemaakt, is voor een vergrijpboete niet voldoende. De rechtbank zal om die reden de vergrijpboete voor het jaar 2016 vernietigen en voor het jaar 2015 (met betrekking tot voornoemde correcties) verminderen.

39. Voor wat betreft de vergrijpboete voor het jaar 2015 met betrekking tot de correctie van de reis- en verblijfkosten is door eiseres aangegeven niet langer te betwisten dat verweerder deze post terecht heeft gecorrigeerd. Hiermee zijn de feiten en omstandigheden betreffende die correctiepost komen vast te staan. Verweerder moet vervolgens aannemelijk maken dat het aan (voorwaardelijke) opzet is te wijten dat op dit punt in het jaar 2015 te weinig belasting is geheven en dat de aangifte over dit jaar onjuist is gedaan. Eiseres had zich naar het oordeel van de rechtbank op de hoogte moeten stellen van de van toepassing zijnde regelgeving omtrent de mogelijkheden van de in aftrek te brengen reis- en verblijfskosten en de daarbij in acht te nemen administratieve verplichtingen. Zij had er dan ook niet zonder meer vanuit mogen gaan dat deze kosten zakelijke kosten zouden zijn en geen privébestedingen van de aandeelhouders. De rechtbank is van oordeel dat verweerder is geslaagd in het bewijs dat aan de kant van eiseres sprake is van opzet nu door eiseres de kosten met betrekking tot de reis naar (…) (zonder controle) aan haar adviseur heeft verstrekt en de adviseur deze heeft (laten) verwerken in de aangifte als zijnde zakelijke kosten. De rechtbank is niet gebleken dat aan de aandeelhouders ten onrechte voor dezelfde feiten dubbele boeten zijn opgelegd. De onderhavige boete is opgelegd aan eiseres met betrekking tot de bij haar gecorrigeerde post reis- en verblijfskosten. De rechtbank acht de boete met betrekking tot de correctie reis- en verblijfskosten (50%), alle omstandigheden in aanmerking nemend, passend, en in het kader van norminscherping, in beginsel ook geboden.

40. Het door eiseres voor het eerst ter zitting gedane beroep op het vertrouwensbeginsel, maakt het voorgaande niet anders. Verweerder heeft de verklaring van eiseres ten aanzien van de vergrijpboete welke ziet op de reis- en verblijfkosten ontkend dan wel weersproken. Volgens verweerder heeft hij – zoals eiseres stelt – niet gezegd akkoord te gaan met een correctie van reis- en verblijfkosten dan wel van de daarmee samenhangende vergrijpboete. Eiseres heeft niet de indruk kunnen krijgen dat het door eiseres gedane aanbod hieromtrent door verweerder is geaccepteerd.

41. De rechtbank ziet in de duur van de procedure aanleiding om de boete voor het jaar 2015 te matigen. De rechtbank stelt vast dat de redelijke termijn wat betreft de boete is aangevangen met het controlerapport van 28 april 2020 en dat sinds die datum tot het moment waarop in deze zaken uitspraak wordt gedaan, 3 jaren en ruim 8 maanden zijn verstreken. Van bijzondere omstandigheden die een langere termijn dan 2 jaar rechtvaardigen is de rechtbank niet gebleken. De redelijke termijn is dan ook met 1 jaar en ruim 8 maanden overschreden. De rechtbank ziet in die overschrijding aanleiding de vergrijpboete, conform de door Gerechtshof Amsterdam geformuleerde uitgangspunten, te matigen met 15%.

44. Het beroep wordt mede geacht gericht te zijn tegen de belastingrente en de verliesbeschikking. Hiertegen heeft eiseres geen afzonderlijke gronden aangevoerd. De rechtbank is ook niet gebleken dat de belastingrente ten onrechte dan wel naar een te hoog bedrag in rekening is gebracht. Volgens de rechtbank is de verliesbeschikking ook naar het juiste bedrag opgelegd.

45. Gelet op wat hiervoor is overwogen, dienen de beroepen voor zover deze zien op de vergrijpboeten gegrond te worden verklaard. Voor het overige dienen de beroepen ongegrond te worden verklaard.

46. Eiseres heeft – anders dan in de uitspraak op bezwaar staat –in haar bezwaarschriften verzocht om vergoeding van de proceskosten. Primair heeft eiseres verzocht om vergoeding van de integrale proceskosten. De rechtbank stelt voorop dat een forfaitair stelsel bestaat voor de vergoeding van (proces)kosten, neergelegd in het Besluit proceskosten bestuursrecht (Bpb). Voor toekenning van een kostenvergoeding in afwijking van de forfaitaire bedragen van het Bpb is grond indien het bestuursorgaan het verwijt treft dat het een beschikking of uitspraak geeft respectievelijk doet of in rechte handhaaft, terwijl op dat moment duidelijk is dat die beschikking of uitspraak in een daartegen ingestelde procedure geen stand zal houden, dan wel indien verweerder in vergaande mate onzorgvuldig heeft gehandeld. Eiseres heeft in haar stukken en ter zitting uitvoerig uiteengezet waarom volgens haar sprake is van ernstig onzorgvuldig handelen door verweerder. De rechtbank is van oordeel dat verweerder niet kan worden verweten in ernstige mate onzorgvuldig te hebben gehandeld, zodat de rechtbank dit verzoekt afwijst.

47. De rechtbank ziet aanleiding voor een proceskostenvergoeding. De rechtbank ziet aanleiding voor een proceskostenvergoeding. De rechtbank stelt de kostenvergoeding op grond van het Besluit proceskosten bestuursrecht voor de door een derde beroepsmatig verleende rechtsbijstand in onderhavige zaken en de op dezelfde zitting behandelde zaken van Z. betreffende de aan Z. opgelegde navorderingsaanslagen vennootschapsbelasting tezamen vast op € 2.955 (1 punt voor het indienen van het bezwaarschrift met een waarde per punt van € 296, 1 punt voor het indienen van het beroepschrift, 1 punt voor het verschijnen ter zitting met een waarde per punt van € 837 en factor 1,5 omdat sprake is van 4 of meer samenhangende zaken). Daarvan wordt 50%, ofwel € 1.477,50, toegerekend aan de zaken van eiseres.”

5.2.1.

Belanghebbende heeft een bedrag ten laste van de winst gebracht onder de noemer ‘verbouwingskosten’. De Inspecteur heeft niet betwist dat belanghebbende de uitgaven heeft gedaan, maar wel dat belanghebbende in ruil voor die uitgaven een tegenprestatie heeft ontvangen.

5.2.2.

In zijn arrest van 21 september 1994, ECLI:NL:HR:1994:AA2964, BNB 1995/16, overwoog de Hoge Raad dat indien vaststaat dat een belastingplichtig lichaam een betaling heeft gedaan zonder dat blijkt van enige tegenprestatie, deze uitgave slechts dan tot de kosten van de door de belastingplichtige gedreven onderneming kan worden gerekend, indien deze aannemelijk maakt dat de uitgave ten behoeve van die onderneming is gedaan.

5.2.3.

Nu de Inspecteur niet betwist dat de uitgaven zijn gedaan betekent dit dat dient te worden beoordeeld of het aannemelijk is dat belanghebbende een (reële) tegenprestatie heeft ontvangen. Als het aannemelijk is dat een (reële) tegenprestatie ontbreekt, dient in de tweede plaats te worden beoordelen of het aannemelijk is dat belanghebbende de uitgaven heeft gedaan ten behoeve van haar onderneming.

5.3.1.

De Rechtbank is tot het oordeel gekomen dat belanghebbende de aftrekbaarheid van de gedane uitgaven niet aannemelijk heeft gemaakt omdat uit hetgeen belanghebbende heeft aangevoerd en overgelegd niet kan worden afgeleid of, wanneer en welke werkzaamheden concreet hebben plaatsgevonden en omdat de relatie tussen de in aftrek gebrachte kosten en de gestelde door de [G Groep] (G. Groep) verrichte werkzaamheden niet inzichtelijk is gemaakt. In hoger beroep heeft belanghebbende evenmin aannemelijk gemaakt dat zij tegenover de facturen van de G. Groep een reële tegenprestatie heeft ontvangen.

5.3.2.

In het controlerapport van het boekenonderzoek van 28 april 2020 (controlerapport) is geconcludeerd dat op basis van de in het rapport opgenomen feiten en omstandigheden niet aannemelijk is geworden dat de uitgaven met betrekking tot de facturen van de G Groep zijn gedaan ten behoeve van de onderneming van belanghebbende.

5.3.3.

Met betrekking tot de verbouwingskosten wijst belanghebbende in hoger beroep op de aan de Inspecteur gestuurde brieven van 13 juli 2020 en 2 september 2020. Belanghebbende voert dienaangaande aan dat de bedrijfsruimte van belanghebbende aan de [adres 4] (de bedrijfsruimte) casco plus werd gehuurd, zodat een verbouwing noodzakelijk was. De verbouwing heeft vóór 2014 plaatsgevonden. Na de verbouwing en inrichting werden de bedrijfsgebouwen betrokken en vonden de bedrijfsactiviteiten daarin plaats. In de periode van 2014 tot en met 2016 is er onderhoud aan het gebouw verricht. Alle afspraken over de verbouwing en het onderhoud zijn mondeling en op basis van vertrouwen gemaakt met de G Groep. De facturen zijn op grond van een mondelinge afspraak pas later verzonden. Het feit dat de facturen (mogelijk) fouten bevatten, kan volgens belanghebbende niet aan haar worden toegerekend. Tevens wijst belanghebbende op het verzekerde bedrag van het huurdersbelang en op door haar overgelegde foto's van de verbouwing.

5.3.4.

Dat een verbouwing heeft plaatsgevonden, wordt door de Inspecteur niet betwist. De Inspecteur betwist dat de verbouwing door de G Groep is uitgevoerd zodat er geen reden is de door de G Groep aan belanghebbende verzonden factuur te voldoen. De Inspecteur wijst in dat verband op onvolkomen- en onduidelijkheden aangaande de factuur van de G Groep. De Inspecteur wijst voorts op de omstandigheid dat blijkens de grootboekadministratie belanghebbende sinds 2014 reeds verbouwingskosten van afgerond € 39.282 heeft geactiveerd waarop zij gedurende de jaren 2014 tot en met 2016 heeft afgeschreven, zodat niet zonder meer valt uit te sluiten dat de geactiveerde verbouwingskosten reeds de gehele verbouwing omvat.

5.3.5.

De Rechtbank is terecht tot de conclusie gekomen dat de uitgaven voor verbouwing niet aftrekbaar zijn. Belanghebbende heeft namelijk niet aannemelijk gemaakt dat zij een reële tegensprestatie heeft ontvangen voor de uitgaven. In hoger beroep heeft belanghebbende geen feiten en omstandigheden aannemelijk gemaakt die een ander of nieuw licht op de zaak werpen.

5.3.6.

Zoals de Rechtbank terecht heeft overwogen blijkt uit de overgelegde stukken niet welke verbouwwerkzaamheden door de G Groep zijn verricht en wanneer deze zijn uitgevoerd. De door belanghebbende aangevoerde feiten en omstandigheden, waaronder de verwijzing naar de taxatie in het kader van het verzekerde bedrag van het huurdersbelang en de algemene stelling dat dergelijke kosten gebruikelijk door ondernemingen worden gedragen, zijn onvoldoende om de tegenprestatie door de G Groep voor de gemaakte kosten aannemelijk te achten. Met de enkele verwijzing naar de gewaardeerde onderdelen in het taxatierapport is immers niet aannemelijk geworden dat deze betrekking hebben op de door belanghebbende gestelde verbouwing door de G groep. De overgelegde foto’s maken evenmin voldoende duidelijk hoe de situatie voorafgaand aan en na afloop van de verbouwing was. Bovendien ontbreken een schriftelijke overeenkomst, gedetailleerde facturen met specificatie van werkzaamheden en urenregistraties. Dat binnen bepaalde culturele contexten mondelinge overeenkomsten en contante betalingen gebruikelijk zijn, ontslaat belanghebbende niet van haar verplichting om een gedegen en controleerbare financiële administratie te voeren.

5.3.7.

Belanghebbendes stelling dat de Inspecteur haar betalingen van de facturen van de G Groep als omzet van de G Groep heeft geaccepteerd, wat daarvan ook zij, maakt niet dat deze betalingen door belanghebbende zonder meer als aftrekbare kosten kunnen worden aangemerkt. Iedere belastingplichtige dient afzonderlijk te voldoen aan de wettelijke eisen voor aftrekbaarheid van kosten.

5.3.8.

Het vorenoverwogene leidt tot het oordeel dat, wegens het ontbreken van inzicht dienaangaande, niet aannemelijk is geworden dat tegenover de in aftrek gebrachte bedragen tegenprestaties hebben gestaan.

5.4.1.

Bij de beoordeling van dit geschilpunt dient voorop te worden gesteld dat de waardering van debiteuren plaats dient te vinden op basis van de regels van goed koopmansgebruik (HR 4 mei 1955, ECLI:NL:HR:1955:AY2480, BNB 1955/220). Voor de waardering is beslissend het subjectieve oordeel dat de belastingplichtige zich omtrent de waarde daarvan heeft gevormd en redelijkerwijze heeft kunnen vormen na een nauwgezet onderzoek van de omstandigheden waardoor de waarde van de vordering op de balansdatum kan worden beïnvloed, zoals die omstandigheden hem ten tijde van het opmaken van de balans bekend zijn (HR 19 februari 1958. ECLI:NL:HR:1958:AY1112, BNB 1958/127).

5.4.2.

Belanghebbende stelt zich op het standpunt dat de vorderingen op een aantal debiteuren terecht zijn afgewaardeerd ten laste van de winst, hetgeen de Inspecteur betwist. Volgens belanghebbende is het systeem en zijn de parameters op basis waarvan de oninbaarheid van vrijwel alle bestaande client-ouders voor kinderopvang wordt beoordeeld toegelicht, inzichtelijk gemaakt en is dat in overeenstemming met goed koopmansgebruik. Belanghebbende heeft daarnaast ter zitting – onweersproken – het volgende verklaard. Belanghebbende beschikt over een toeslagenservicepunt dat de relaties tussen haar cliënten en de Belastingdienst Toeslagen onderhoudt en is betrokken bij de aanvraag van toeslagen door de cliënten. Indien de cliënten facturen niet betaalden, werd door het toeslagenservicepunt contact met de backoffice van de Belastingdienst Toeslagen opgenomen en werden pogingen gedaan om de aanvragen voor de toeslagen te bespoedigen. Op de aanvragen werd echter niet of niet snel beschikt en de beslissingen werden uitgesteld. Indien wel werd beschikt, werden de toeslagen verrekend met vorderingen van andere instanties. De kinderopvangtoeslag werd in dergelijke gevallen aldus ingehouden. Alle contacten met de Belastingdienst Toeslagen vonden via telefonische gesprekken plaats en daarnaast moest voor de desbetreffende aanvragen in de vertrouwelijke omgeving van DigiD worden ingelogd, zodat van deze werkwijze geen correspondentie is vastgelegd. Als de facturen niet werden voldaan, dan werd daarvoor – ten laste van de debiteurenvordering – een voorziening gevormd. Op een gegeven moment worden de desbetreffende cliënten uitgeschreven. Wegens afwezigheid van betalingen, zijn alle vorderingen op cliënten waarvoor een voorziening is gevormd uiteindelijk finaal afgewaardeerd.

5.4.3.

Gelet op deze geloofwaardige en aannemelijke verklaring van belanghebbende, tezamen met de cijfermatige verwerking van de voorziening dubieuze debiteuren per debiteur in de grootboekrekening, is aannemelijk geworden dat zij de oninbaarheid van de desbetreffende bedragen per debiteur heeft beoordeeld. Belanghebbende heeft, tegenover de gemotiveerde betwisting door de Inspecteur, per debiteur gespecificeerd, aannemelijk gemaakt dat zij voldoende inspanningen heeft verricht om de openstaande vorderingen te innen en dat die vorderingen daadwerkelijk oninbaar waren. Belanghebbende heeft aannemelijk gemaakt dat de afwaardering zijn grondslag vindt in een reëel risico dat de vordering door cliënten niet of voor een deel niet zal worden terugbetaald, hetgeen zich, gelet op de finale afwaardering zoals hiervoor vermeld, ook overigens daadwerkelijk heeft gemanifesteerd.

5.4.4.

De Inspecteur heeft de afwaardering van de vorderingen op cliënten ten onrechte gecorrigeerd. Het hoger beroep is in zoverre gegrond. De vergrijpboetes 2015 en 2016 zijn in zoverre ten onrechte opgelegd.

5.5.1

Voor de bepaling van de waarde van een schuldvordering op de fiscale balans is beslissend het subjectieve oordeel dat de belastingplichtige zich daaromtrent heeft gevormd en redelijkerwijs heeft kunnen vormen na een nauwgezet onderzoek van de omstandigheden waardoor de waarde van de vordering op balansdatum kan worden beïnvloed, voor zover die omstandigheden hem bekend zijn tot het moment waarop de aanslag onherroepelijk vaststaat (zie HR 21 oktober 1953, ECLI:NL:HR:1953:AY3354, BNB 1953/295, en HR 15 februari 1989, ECLI:NL:HR:1989:BH7422, BNB 1989/144).

5.5.2.

Belanghebbende heeft onvoldoende feiten en omstandigheden gesteld die aannemelijk maken dat de vordering op [D] onvolwaardig was en dat de redenen voor afwaardering zich in 2014 heeft voorgedaan. Ter zake van de totstandkoming van de vordering, de inhoud van de leningsovereenkomst en de reden tot afwaardering daarvan zijn geen stukken overgelegd. Dat de afspraken over de vordering mondeling zijn overeengekomen en berusten op wederzijds vertrouwen, ontslaat belanghebbende niet van haar verplichting om de inhoud van de leningsovereenkomst en reden(en) van de afwaardering inzichtelijk te maken. Dit laatste geldt temeer nu de lening op 31 december 2014 is verstrekt en per dezelfde datum naar nihil is afgewaardeerd. De enkele blote verklaring van [D] dat de schuld eind 2014 door hem is aangegaan en wegens het niet van de grond komen van een nieuwe kinderopvanglocatie is afgewaardeerd, is onvoldoende om te komen tot het oordeel dat de afwaardering van de vordering terecht heeft mogen plaatsvinden. De Inspecteur heeft het afwaarderingsverlies reeds daarom terecht gecorrigeerd. In het midden kan blijven of sprake is van een uitdeling dan wel kosten waartegenover geen tegenprestatie heeft gestaan.

5.6.1.

De Rechtbank heeft geoordeeld dat belanghebbende de niet-aftrekbaarheid van de reis- en verblijfkosten niet langer betwist. In hoger beroep komt belanghebbende op tegen dit oordeel en stelt de aftrekbaarheid van de reis- en verblijfkosten opnieuw ter discussie.

5.6.2.

Het staat belanghebbende vrij zich in hoger beroep alle gronden aan te voeren die zij dienstig acht, tenzij die gronden ondubbelzinnig zijn prijsgegeven, dan wel dat ze in hoger beroep worden aangevoerd onder zodanige omstandigheden dat behandeling ervan zou leiden tot een inbreuk op de goede procesorde.

5.6.3.

De in het proces-verbaal van de zitting van de Rechtbank weergegeven opmerkingen van belanghebbende over de reis- en verblijfkosten zijn, bezien in de context waarvan die opmerkingen zijn gemaakt, onvoldoende om de conclusie te rechtvaardigen dat belanghebbende haar standpunt over de aftrekbaarheid daarvan ondubbelzinnig heeft prijsgegeven.

5.6.4.

Belanghebbende heeft een bedrag van € 20.075 aan reis- en verblijfkosten ten laste van haar winst gebracht. De Inspecteur stelt zich op het standpunt dat de door belanghebbende betaalde reis- en verblijfkosten een winstuitdeling vormen en daarom niet aftrekbaar zijn.

5.6.5.

Uit de jurisprudentie kan de volgende omschrijving van winstuitdeling worden afgeleid:

5.6.6.

De reis- en verblijfkosten ad € 20.075 betrof een reis per vliegtuig naar [land] van 17 september 2015 tot en met 11 oktober 2015 met een verblijf in twee hotels voor respectievelijk twintig en vier overnachtingen door [A], [F] en [L], de indirecte aandeelhouders van belanghebbende, en [M], de zus van deze drie indirecte aandeelhouders en hun partners. Volgens belanghebbende ging het om een groepsreis ter bevordering van de samenwerking tussen de (indirecte) aandeelhouders. De partners mochten ook mee, omdat er destijds enige onenigheid tussen de partners was, om zo de teamgeest te verbeteren en de invloeden van thuis te verminderen doordat iedereen elkaar beter zou leren kennen.

5.6.7.

Uit deze feiten en omstandigheden blijkt dat het privékarakter van de reis- en verblijfkosten zodanig overheerst dat de uitgaven als winstuitdeling zijn aan te merken. De combinatie van de duur van het verblijf, het verblijf op twee locaties en het meereizen van de partners maken dat het aannemelijk is dat belanghebbende de kosten van de reis (een privéuitgave van haar indirecte aandeelhouders) voor haar rekening heeft genomen met het doel haar indirecte aandeelhouders te bevoordelen en dat belanghebbende zich van die bevoordeling bewust moet zijn geweest.

5.6.8.

Belanghebbende stelt in hoger beroep dat de reis- en verblijfkosten voor 25 percent een zakelijk karakter hebben. Zij onderbouwt het percentage echter op geen enkele manier, zodat deze stelling wordt verworpen.

5.6.9.

De reis- en verblijfkosten zijn derhalve terecht als winst uitdeling aangemerkt en niet in aftrek op de winst toegelaten

5.7.1.

De Inspecteur stelt zich op het standpunt dat de kosten van het personeelsfeest een niet-aftrekbare uitdeling zijn. Het toetsingskader voor een uitdeling is verwoord in overweging 5.6.5.

5.7.2.

Ten aanzien van de vraag of de met het personeelsfeest gemoeide kosten ten goede zijn gekomen aan de (indirecte) aandeelhouders van belanghebbende verwijst de Inspecteur naar informatie die hij heeft verkregen op basis van een renseignement van de [buitenlandse] fiscale autoriteiten. Tot dit renseignement behoort een ongedateerde offerte voor een feest op 24 december 2016. Uit deze offerte blijkt onder meer dat het gaat om een volledig gecatered feest van 19.00 uur tot 04.00 uur met mogelijkheid van uitloop. De offerte is gericht aan [E B.V.] , een van de aandeelhouders van belanghebbende. Uit het renseignement blijkt verder dat het gaat om een groot evenement met ongeveer 400 gasten. Belanghebbende heeft hiertegen ingebracht dat het gaat om een feest van 17:30 uur tot 21:30 uur voor personeel en cliënten en hun kinderen waarbij elke genodigde een introducee mee mag nemen. Belanghebbende heeft een uitnodiging overgelegd die was opgenomen in de nieuwsbrief van het derde kwartaal 2016 van [belanghebbende] .

5.7.3.

5.7.4.

De kosten van het personeelsfeest zijn derhalve terecht als winstuitdeling aangemerkt en niet in aftrek op de winst toegelaten.

6.1.1.

De Inspecteur heeft vergrijpboeten opgelegd van respectievelijk € 6.626 (2015) en € 11.158 (2016). De Inspecteur stelt onder verwijzing naar het controlerapport dat het aan voorwaardelijk opzet met betrekking tot de correctie van de kosten voor het personeelsfeest en de reis- en verblijfkosten dan wel grove schuld met betrekking tot de verbouwingskosten en de afwaardering van de debiteurenvordering wegens oninbare debiteuren, van belanghebbende te wijten is dat er (initieel) te weinig vennootschapsbelasting is geheven.

6.1.2.

De Rechtbank heeft de vergrijpboete 2015 verminderd en de vergrijpboete 2016 vernietigd omdat de Inspecteur naar haar oordeel niet is geslaagd in de op hem rustende bewijslast om overtuigend aan te tonen dat het aan voorwaardelijk opzet van belanghebbende is te wijten dat te weinig vennootschapsbelasting is geheven. Voorts is de vergrijpboete 2015 verminderd wegen overschrijding van de redelijke termijn.

6.1.3.

Belanghebbende stelt zich in het principaal hoger beroep op het standpunt dat de vergrijpboeten moeten worden vernietigd, omdat zij de in aanmerking genomen verbouwingskosten, de afwaardering van de debiteurenvordering, de reis – en verblijfkosten en de kosten voor het personeelsfeest terecht in haar aangiften Vpb in aanmerking heeft mogen nemen.

6.1.4.

De Inspecteur stelt in het incidenteel hoger beroep dat de Rechtbank de vergrijpboete 2015 en 2016 ten onrechte heeft verminderd respectievelijk vernietigd.

6.2.1.

Over sommige correcties heeft de inspecteur een boete opgelegd van 25% (grove schuld) en over andere van 50% (voorwaardelijke opzet). Een belastingplichtige valt grove schuld te verwijten als hij redelijkerwijs moet (kunnen) begrijpen dat zijn handelen (of nalaten) tot gevolg kan hebben dat er te weinig belasting wordt geheven. Het gaat om ernstige onachtzaamheid of ernstige nalatigheid. Een belastingplichtige heeft met voorwaardelijke opzet gehandeld, als hij wetenschap had van de aanmerkelijke kans dat er te weinig belasting zou worden geheven en hij die kans bewust heeft aanvaard (op de koop toe heeft genomen). In HR 3 februari 2023, nr. 22/01072, BNB 2023/48, overwoog de Hoge Raad:

4.2.2

Met betrekking tot de hiervoor weergegeven bewijsmaatstaf heeft verder het volgende te gelden. Voor de beantwoording van de vraag of (voorwaardelijk) opzet aanwezig is, is mede van belang dat bepaalde gedragingen naar hun uiterlijke verschijningsvorm kunnen worden aangemerkt als zozeer gericht op een bepaald gevolg dat het – behoudens contra-indicaties – niet anders kan zijn dan dat de betrokkene dat gevolg heeft gewild of althans de aanmerkelijke kans op het desbetreffende gevolg bewust heeft aanvaard.² De beoordeling of dit het geval is, hangt af van de omstandigheden van het geval en vergt daarom een waardering van feitelijke aard, die in cassatie alleen op begrijpelijkheid kan worden getoetst.”

6.2.2.

Op zichzelf moet voor elke correctie afzonderlijk worden beoordeeld of een boete gerechtvaardigd is, dus of er sprake is van grove schuld of voorwaardelijke opzet. Maar die afzonderlijke beoordeling verhindert volgens het Hof niet dat er acht moet worden geslagen op de samenhang van (of het patroon in) de correcties. Dat patroon is dat belanghebbende forse bedragen ten laste van de winst brengt als verbouwingskosten, marketingkosten en reis- en verblijfkosten, terwijl de onderbouwing volstrekt onvoldoende is dat deze bedragen ondernemingskosten vormen. Bij de verbouwingskosten is de onderbouwing onvoldoende, omdat er geen offerten en gespecificeerde facturen zijn en belanghebbende ook niet op een andere manier aannemelijk kan maken dat er werkzaamheden zijn uitgevoerd (zie hierna 6.2.3). Bij de reis- en verblijfkosten en bij het personeelsfeest gaat het om privéuitgaven (zie hierna 6.2.4 en 6.2.5). De gedragingen (het in de aangifte vennootschapsbelasting ten laste van de winst brengen van uitgaven die geen ondernemingskosten vormen) zijn naar hun uiterlijke verschijningsvorm zozeer gericht op het gevolg dat te weinig vennootschapsbelasting wordt geheven dat het niet anders kan zijn dan dat belanghebbende dat gevolg heeft gewild of althans de aanmerkelijke kans op het desbetreffende gevolg bewust heeft aanvaard (vergelijk HR 18 juli 2025, nr. 24/00735, ECLI:NL:HR:2025:1063), r.o. 5.3).

7.1.1.

Belanghebbende stelt dat hij recht heeft op vergoeding van immateriële schade wegens overschrijding van de redelijke termijn.

7.1.2.

Op grond van vaste jurisprudentie³ geldt als uitgangspunt dat, behoudens bijzondere omstandigheden, de berechting van een zaak in de bezwaar- en de beroepsfase niet binnen een redelijke termijn geschiedt, indien de rechtbank niet binnen twee jaar nadat de termijn is aangevangen, uitspraak doet. De termijn vangt in beginsel aan op het moment waarop de inspecteur het bezwaarschrift ontvangt en eindigt op het moment waarop de rechter uitspraak doet. Hierbij geldt dat de bezwaarfase onredelijk lang heeft geduurd voor zover de duur daarvan een half jaar overschrijdt en de beroepsfase voor zover zij meer dan anderhalf jaar in beslag heeft genomen. Voor de berechting van de zaak in hoger beroep heeft als uitgangspunt te gelden dat het gerechtshof uitspraak doet binnen twee jaar nadat hoger beroep is ingesteld.

7.1.3.

Aangezien het verzoek om vergoeding van immateriële schade voor het eerst in hoger beroep is gedaan, heeft te gelden dat de vraag of de redelijke termijn is overschreden, moet worden beoordeeld naar de stand van het geding ten tijde van de uitspraak op het hoger beroep, waarbij de duur van de totale procedure tot dan toe in ogenschouw wordt genomen. Een voortvarende behandeling van het hoger beroep kan in een zodanig geval dan ook ertoe leiden dat de overschrijding van de redelijke termijn door het bestuursorgaan en/of de rechtbank wordt gecompenseerd (HR 12 december 2014, ECLI:NL:HR:2014:3562, BNB 2015/43).

7.1.4.

Het eerste bezwaarschrift is door de Inspecteur ontvangen op 20 november 2019 en hij heeft op 8 juni 2022 uitspraken op bezwaar gedaan. Het beroepschrift is op 29 augustus 2022 door de Rechtbank ontvangen en de Rechtbank heeft uitspraak gedaan op 19 december 2023. Het hogerberoepschrift is op 31 januari 2024 door dit Hof ontvangen en het Hof doet uitspraak op 12 augustus 2025. Vanaf de datum van ontvangst van de bezwaarschriften door de Inspecteur tot en met de datum waarop het Hof uitspraak doet, zijn vijf jaar en afgerond negen maanden verstreken. De redelijke termijn van vier jaar is dus met afgerond een jaar en negen maanden overschreden. Belanghebbende heeft daarom recht heeft op een vergoeding van immateriële schade van vier maal € 500. Belanghebbende heeft dus recht op vergoeding van immateriële schade van € 2.000. De overschrijding dient in zijn geheel te worden toegerekend aan de bezwaarfase.

7.2.1.

Belanghebbende heeft in hoger beroep geen afzonderlijke gronden aangevoerd tegen de in rekening gebrachte belastingrente. Dat in strijd met de wet belastingrente in rekening is gebracht, is evenmin gesteld of gebleken.