Rechtbank Noord-Holland, 30-07-2021, ECLI:NL:RBNHO:2021:6453, AWB - 19 _ 4232

1. Eiseres heeft aangifte gedaan van de registratie van de volgende auto’s:

2. Voor de behandeling van de beroepen zijn verder de volgende ingevulde gegevens van de auto’s van belang, waarbij DET staat voor Datum Eerste Toelating:

3. Met dagtekening 20 februari 2019, 8 maart 2019 en 14 maart 2019 zijn voornemens tot uitspraak op bezwaar gedaan, waarbij eiseres in de gelegenheid is gesteld om te worden gehoord.

4. Op 17 april 2019 heeft verweerder eiseres uitgenodigd om te worden gehoord op 21 mei 2019.

5. Bij brief met dagtekening 1 mei 2019 heeft verweerder eiseres medegedeeld dat haar gemachtigde, A.F.M.J. Verhoeven, met ingang van 1 mei 2019 voor de duur van zes maanden als gemachtigde van eiseres wordt geweigerd.

6. Het geplande hoorgesprek op 21 mei 2019 bleek geen doorgang te kunnen vinden, waarna verweerder eiseres bij brief, met dagtekening 3 juni 2019, heeft uitgenodigd om op 28 juni 2019 gehoord te worden.

7. Op 28 juni 2019 heeft het hoorgesprek plaatsgevonden. Namens eiseres waren

[d] en [a] aanwezig. Van het hoorgesprek is een verslag gemaakt.

8. Met dagtekening 20 augustus 2019 heeft verweerder uitspraak op bezwaar gedaan, waarbij de bezwaren ongegrond zijn verklaard.

- Heeft verweerder in de bezwaarfase het hoorrecht van eiseres geschonden?

- Op wie rust de bewijslast?

- Is sprake van een schending van het Unierecht, omdat het tijdstip van het voldoen van belasting bij een geïmporteerd voertuig op een vroeger tijdstip dient plaats te vinden dan bij een binnenlands voertuig? Heeft eiseres, vanwege deze door eiseres gestelde schending van het Unierecht, recht op een (extra) leeftijdskorting?

- Wat is de hoogte van de teruggaaf die volgt bij toepassing van het arrest van de Hoge Raad van 1 mei 2020, ECLI:NL:HR:2020:821 (hierna: het arrest van de Hoge Raad van 1 mei 2020)?

- Is sprake van een schending van het Unierecht, omdat zoals eiseres heeft gesteld de wijziging van de CO2 meetmethode leidt tot verschillende heffingsmodaliteiten voor binnenlandse en buitenlandse voertuigen?

- Zijn de auto’s terecht als zijnde een ex-rental aangemerkt?

- Kunnen de te verlenen teruggaven intern gecompenseerd worden?

- Zijn de auto’s terecht als zijnde een niet-ex-rental aangemerkt?

- Heeft eiseres recht op een rentevergoeding, vanwege de vooruitbetaling van de belasting?

- Heeft eiseres recht op een rentevergoeding over een teruggave van de geheven belasting?

- Is van eiseres terecht en naar het juiste bedrag griffierecht geheven?

- Heeft eiseres recht op een rentevergoeding over het geheven griffierecht?

- Heeft eiseres recht op immateriële schadevergoeding, wegens overschrijding van de redelijke termijn?

- Heeft eiseres recht op een (integrale) proceskostenvergoeding?

10. Voor het overige verwijst de rechtbank naar de gedingstukken.

11. Eiseres heeft ter onderbouwing van haar grieven veelvuldig een beroep gedaan op het Europees recht, met name op artikel 110 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (hierna: VWEU). Zij heeft daarbij het standpunt ingenomen dat het de nationale rechter niet vrijstaat een uitleg te geven aan het Unierecht zonder daaromtrent prejudiciële vragen voor te leggen aan het Hof van Justitie van de Europese Unie (hierna: HvJ EU). Dit geldt in de optiek van eiseres evenzeer indien sprake is van een zogenaamde ‘acte claire’. De rechtbank onderschrijft dit standpunt van eiseres niet. Een verplichting tot het stellen van prejudiciële vragen geldt ingevolge artikel 267 van het VWEU slechts voor het gerecht dat in hoogste instantie rechtspreekt, zoals ook blijkt uit het door eiseres genoemde arrest Cilfit (283/81). Een dergelijke verplichting geldt in beginsel niet voor de gerechtelijke instanties op lagere niveaus. De daarop geldende uitzondering, neergelegd in het arrest Foto-Frost (314/85) ziet op de situatie waarin de verwijzende rechter van oordeel is dat een handeling van een Europese instelling nietig is. Die situatie doet zich hier niet voor.

12. Het vorenstaande betekent dat de rechtbank in het hierna volgende per grief zal beoordelen of er aanleiding bestaat prejudiciële vragen te stellen aan het HvJ EU. De rechtbank zal daarbij ook meewegen of sprake is van een ‘acte claire’, dit wil zeggen een situatie waarin de betreffende Europeesrechtelijke bepaling dusdanig helder is geformuleerd dat redelijkerwijs geen twijfel kan bestaan over de uitleg of het toepassingsbereik van die bepaling. Voor de visie van eiseres dat ook in geval van een ‘acte claire’ het stellen van prejudiciële vragen geïndiceerd kan zijn ziet de rechtbank geen aanknopingspunten. Evenmin volgt de rechtbank eiseres in haar stelling dat reeds de vraag of sprake is van een rechtsvraag die zich leent voor het stellen van prejudiciële vragen aan het HvJ EU er toe dient te leiden dat deze vragen moeten worden gesteld.

13. Eiseres heeft gesteld dat verweerder het hoorrecht van eiseres heeft geschonden. Verweerder heeft gesteld dat van een schending van het hoorrecht geen sprake is, omdat op 28 juni 2019 eiseres is gehoord, alvorens verweerder uitspraak op bezwaar heeft gedaan. Dat eiseres tijdens het hoorgesprek ervoor heeft gekozen om niet alle dossiers in te zien, is een keuze van eiseres, maar heeft niet tot gevolg dat het hoorrecht is geschonden.

14. De rechtbank overweegt als volgt. Verweerder heeft eiseres meerdere keren uitgenodigd voor een hoorgesprek, voor het laatst bij brief van 3 juni 2019. Op 28 juni 2019 heeft er daadwerkelijk een gesprek plaatsgevonden. Voorts heeft de gemachtigde van eiseres niet weersproken dat hij voor de periode van zijn weigering vanaf 1 mei 2019, op grond van het door hem verleende recht van substitutie, [d] heeft aangewezen als zijn vervanger. Daarnaast maakt de rechtbank uit het hoorverslag van 28 juni 2019 op dat [d] en

[a] namens eiseres zijn verschenen, één dossier hebben ingezien en vervolgens hebben aangegeven niet alle dossiers in te zien en te bespreken, omdat de kentekengegevens ontbreken en derhalve geen belang bestaat bij de inzage/hoorgesprek. Kort daarna hebben [a] en [d] besloten het gesprek te beëindigen. Dat eiseres in dat gesprek geen gebruik heeft gemaakt van de gelegenheid om te worden gehoord over de bezwaren in de onderhavige zaken, brengt dan niet mee dat verweerder niet aan zijn uit artikel 7:2 van de Algemene wet bestuursrecht (hierna: Awb) voortvloeiende verplichtingen heeft voldaan. Dat zou anders zijn als eiseres als gevolg van een omstandigheid die voor rekening van verweerder moet blijven, niet gebruik kon maken van de gelegenheid om te worden gehoord. Het feit dat eiseres zelf gekozen heeft om zich te beperken tot het bespreken en inzien van één dossier, waardoor niet over de bezwaren in de onderhavige zaken is gesproken, maakt niet dat eiseres niet in de gelegenheid is gesteld gehoord te worden. Voor zover eiseres stelt dat verweerder de hoorplicht heeft geschonden, omdat verweerder geen kentekengegevens voorafgaand aan het horen, dan wel ten tijde van het horen beschikbaar heeft gesteld aan eiseres, kan dit standpunt van eiseres niet slagen. Immers heeft eiseres niet het door verweerder ter zitting gestelde betwist dat in de door eiseres gedane aangiften is vermeld dat zij de aanvrager van het kenteken bij de RDW is en zij de tenaamstelling regelt, zodat ervan mag worden uitgegaan dat de eerste registratie op haar naam heeft plaatsgevonden. Aannemelijk is derhalve dat eiseres op de hoogte was dan wel kon zijn van de afgegeven kentekens.

15. Voor zover eiseres stelt dat het verdedigingsbeginsel neergelegd in artikel 47 van het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie is geschonden, volgt de rechtbank dit niet. Immers:

- heeft haar gemachtigde, A.F.M.J. Verhoeven de bezwaarschriften in januari en februari 2019 ingediend;

- zijn de bezwaren door verweerder beoordeeld, waarna verweerder met dagtekening

20 februari 2019, 8 maart 2019 en 14 maart 2019 voornemens van de uitspraak op bezwaar naar haar gemachtigde, A.F.M.J. Verhoeven, dan wel naar eiseres heeft verstuurd;

- is eiseres ten tijde van het hoorgesprek op 28 juni 2019 vertegenwoordigd door, onder andere, haar gemachtigde [d] ;

- is de uitspraak op bezwaar met dagtekening 20 augustus 2019 aan het kantoor van haar gemachtigde A.F.M.J. Verhoeven, Hefna B.V., verstuurd, en

- heeft haar gemachtigde, A.F.M.J. Verhoeven, daartegen tijdig beroep ingesteld.

16. Gelet op het vorenoverwogene is de rechtbank van oordeel dat de hoorplicht niet is geschonden (Hof Amsterdam, 17 december 2020, ECLI:NL:GHAMS:2020:3842). Voorts is het de rechtbank ook niet gebleken dat eiseres, door de weigering van haar gemachtigde door verweerder, in haar verdediging is geschaad.

17. Eiseres heeft gesteld dat, wanneer in geschil is of een belasting wordt geheven in strijd met de bepalingen van het Unierecht, dan op verweerder de bewijslast rust om aannemelijk te maken dat geïmporteerde voertuigen en binnenlandse voertuigen op gelijke wijze worden belast. Verweerder heeft dit weersproken en heeft gesteld dat, indien eiseres een beroep doet op een vermindering van de geheven belasting, de bewijslast bij eiseres ligt.

18. De rechtbank merkt, in algemene zin, op dat uit de arresten van de Hoge Raad van 12 mei 2017 (ECLI:NL:HR:2017:847) en 17 januari 2020 (ECLI:NL:HR:2020:296) volgt dat op de belastingplichtige die zich beroept op een vermindering van de door hem op aangifte voldane BPM, de plicht rust om feiten te stellen, en bij betwisting aannemelijk te maken, die kunnen leiden tot een vermindering van de verschuldigde belasting. Indien eiseres erin is geslaagd dergelijke feiten aannemelijk te maken is het vervolgens aan verweerder om aan te tonen dat – die feiten in aanmerking genomen - de geheven belasting niet in strijd is met de in artikel 110 VWEU. De heffing op geïmporteerde gebruikte auto’s mag, al dan niet rechtstreeks, niet tot een hogere binnenlandse belasting leiden dan welke van gelijksoortige nationale producten wordt geheven en de import van dergelijke auto’s mag niet onderworpen zijn aan een zodanige binnenlandse belasting, dat daardoor andere producties zijdelings worden beschermd. De rechtbank wijst in dit verband op het arrest van de Hoge Raad van 15 november 2019; ECLI:NL:HR:2019:1783.

19. Eiseres heeft gesteld dat sprake is van een relevant verschil in heffingsmodaliteiten, nu zij de verschuldigde belasting reeds bij het doen van de aangifte BPM dient te voldoen, terwijl voor een binnenlands voertuig de restantbelasting, die nog drukt op soortgelijke binnenlandse gebruikte voertuigen, eerst wordt voldaan bij de voltooiing van de registratie in het kentekenregister (de tenaamstelling). Verweerder betwist dat er een verschil in heffingsmodaliteiten bestaat.

20. Voor de beantwoording van de vraag verwijst de rechtbank naar hetgeen de rechtbank Gelderland heeft overwogen in de uitspraak van 29 mei 2019, ECLI:NL:RBGEL:2019:2376:

21. De rechtbank acht bovenstaand oordeel in lijn met de Unierechtelijke jurisprudentie, zodat het voor het doen van uitspraak niet noodzakelijk is op dit punt het HvJ EU te verzoeken prejudiciële vragen te beantwoorden met betrekking tot de door eiseres opgeworpen rechtsvraag.

22. Voorts is niet in geschil dat eiseres inzake HAA 19/4260 en HAA 19/4276 recht heeft op extra leeftijdskorting, omdat de registratie op een later tijdstip heeft plaatsgevonden dan de voldoening van de belasting. Wel is de hoogte van de leeftijdskorting in geschil.

23. Nu eiseres zich beroept op een korting, is het aan haar om aannemelijk te maken dat zij recht heeft op een hogere extra leeftijdskorting dan welk door verweerder is gesteld op € 81 respectievelijk € 1.475. De rechtbank verwerpt de stelling van eiseres dat de bewijslast hier op verweerder rust. Voor zover eiseres stelt dat zij in bewijsnood verkeert, omdat zij niet weet wanneer de desbetreffende auto’s zijn geregistreerd, is deze stelling ongeloofwaardig. Eiseres heeft in de door haar gedane aangiften vermeld dat zij de toekomstig kentekenhouder is, zodat ervan mag worden uitgegaan dat de eerste registratie op haar naam heeft plaatsgevonden. Aannemelijk is derhalve dat eiseres op de hoogte was dan wel kon zijn van de datum waarop de registratie van de auto heeft plaatsgevonden. De enkele stelling van eiseres dat de berekening van verweerder onjuist is, maar dat voorts niet kan onderbouwen dan wel heeft onderbouwd aan de hand van, bijvoorbeeld, een tegenberekening, is naar het oordeel van de rechtbank onvoldoende om het aannemelijk te achten dat eiseres recht heeft op een hogere leeftijdskorting

24. Niet in geschil is dat eiseres recht heeft op teruggaaf, gelet op het arrest van de Hoge Raad van 1 mei 2020, en mede gelet op de data eerste toelating (23 februari 2018,

4 januari 2017, 1 februari 2016, 7 februari 2018, 31 januari 2018, 2 januari 2018 respectievelijk 27 februari 2018). Wel is de hoogte van die teruggaaf in geschil.

25. Eiseres heeft aangevoerd dat, nu deze auto’s op 23 februari 2018,

4 januari 2017, 1 februari 2016, 7 februari 2018, 31 januari 2018, 2 januari 2018 respectievelijk 27 februari 2018 voor het eerst in een andere lidstaat van de Unie zijn toegelaten op de weg, het tarief voor de BPM van het jaar 2017, 2016 en 2015 van toepassing is. Dit op grond van artikel 16a van de Wet BPM en naar aanleiding van het arrest van de Hoge Raad van 1 mei 2020 (ECLI:NL:HR:2020:821).

26. Verweerder heeft ten aanzien van het beroep van eiseres op artikel 16a van de Wet BPM aangevoerd dat gelet op het arrest van de Hoge Raad van 19 oktober 2012 (ECLI:NL:HR:2012:BY0567), niet slechts de bruto BPM gecorrigeerd dient te worden, maar ook de (historische) nieuwprijs. Volgens verweerder wijzigt de nieuwprijs (dat is de netto catalogusprijs van de auto vermeerderd met BPM en btw) als gevolg van de wijziging van de bruto BPM. Als gevolg daarvan dient opnieuw het daadwerkelijke afschrijvingspercentage te worden vastgesteld. Verweerder heeft ter ondersteuning van zijn standpunt een cijfermatige uitwerking van voormeld standpunt overgelegd.

27. Het is vaste jurisprudentie van het Hof van Justitie EU dat artikel 110 VWEU zich verzet tegen de toepassing van een stelsel van belastingheffing waarbij niet wordt uitgesloten dat een ingevoerde gebruikte auto in bepaalde gevallen onderworpen is aan een hogere belasting dan de belasting die nog rust op de waarde van de gelijksoortige, reeds op het nationale grondgebied geregistreerde gebruikte auto (vgl. Hoge Raad, 10 november 2017, ECLI:NL:HR:2017:2822).

28. Artikel 16a, eerste lid, van de Wet BPM bevat een regeling voor gevallen waarin een verhoging van de in artikel 9 van de Wet BPM opgenomen tarieven in werking treedt voor een personenauto die voordien al zonder tenaamstelling in het kentekenregister was ingeschreven. Deze regeling houdt in dat de belasting op verzoek wordt berekend op de voet van artikel 9 van de Wet BPM zoals dat luidde voor de inwerkingtreding van de tariefverhoging, mits de tenaamstelling van die personenauto plaatsvindt binnen twee maanden na die inwerkingtreding.

29. De rechtbank volgt het standpunt van verweerder, zoals weergegeven in rechtsoverweging 26. Verweerder heeft met, onder andere, het cijfermatige overzicht voldoende inzichtelijk gemaakt hoe hij tot de herrekende bruto BPM is gekomen, welke berekeningsmethode de rechtbank in lijn met wettelijke bepalingen acht. Gelet hierop en hetgeen is overwogen in rechtsoverweging 27 en 28 heeft eiseres ter zake van de onderhavige auto’s teveel BPM op aangifte voldaan. Ter zake van HAA 19/4254 en HAA 19/4260 stelt de rechtbank, onder verwijzing naar de berekening opgenomen in zaaknummer HAA 19/3551 dan ook het afschrijvingspercentage vast zoals vermeld in rechtsoverweging 40, nu de CO2-uitstoot hier (ook) in geschil is. Ter zake van HAA 19/4241, HAA 19/4263, HAA 19/4266, HAA 19/4278 en HAA 19/4298 volgt de rechtbank de berekening van verweerder, omdat de Datum Eerste Toelating is gelegen na 1 september 2017 en derhalve de CO2-uitstoot niet in geschil is.

30. Eiseres heeft betoogd dat de wijzigingen in de wijze waarop de CO2-meting van de auto wordt berekend leidt tot een te betalen bedrag aan BPM dat hoger is dan de BPM die is geheven bij gelijksoortige auto’s minus de afschrijving van de auto overeenkomstig het taxatierapport. Dit leidt volgens eiseres tot een op grond van artikel 110 VWEU verboden belastingheffing. De rechtbank begrijpt deze grief zo dat ten aanzien van de auto’s waarbij de datum eerste toelating is gelegen voor 1 september 2017 mogelijk te veel belasting is geheven en dat de betreffende uitspraak op bezwaar niet in stand kan blijven en dat de verschuldigde belasting in dat specifieke geval dient te worden verminderd.

31. De rechtbank stelt bij de beoordeling van deze grief voorop dat het aan de wetgever is belastingwetten vast te stellen en dat het hem daarbij vrij staat een tarief te bepalen dat hij geëigend acht. Dit uitgangspunt dient echter te wijken indien het gekozen tarief strijdig is met een eenieder verbindende verdragsbepaling, waaronder artikel 110 van het VWEU, waarop eiseres zich beroept. Dit artikel verbiedt de lidstaten op producten van andere lidstaten een hogere binnenlandse belasting te heffen dan wordt geheven op gelijksoortige nationale producten. Onder nationale producten moeten worden verstaan de producten die in deze lidstaat in de handel zijn gebracht en zich aldus in die lidstaat op de (handels)markt bevinden. Het artikel staat er niet aan in de weg dat een lidstaat een registratiebelasting heft voor uit een andere lidstaat afkomstige personenauto’s indien het vrije verkeer van goederen tussen de lidstaten voldoende is verzekerd, doordat die belasting volstrekt neutraal is ten aanzien van de mededinging tussen producten die zich al op de binnenlandse markt bevinden en producten die vanuit andere lidstaten worden binnengebracht. Deze volstrekte neutraliteit van de binnenlandse belastingen vereist dus dat de BPM zo wordt geheven dat deze de handel in nationale gebruikte voertuigen op de binnenlandse markt niet begunstigt, waardoor het binnenbrengen van gelijksoortige gebruikte voertuigen zou worden ontmoedigd.

32. De bewijslast dat aan deze voorwaarde is voldaan berust bij verweerder

(Hoge Raad 15 november 2019; ECLI:NL:HR:2019:1783).

33. De wijziging in de wijze waarop de CO2-uitstoot werd gemeten en de daarop van toepassing zijnde (overgangs-)bepalingen in de Wet BPM luiden als volgt:Ten behoeve van de Europese typegoedkeuring (ETG) worden vanaf 1 september 2017 alle nieuwe automodellen gemeten volgens de WLTP-testmethode. Met ingang van

1 september 2018 worden ook alle bestaande automodellen ten behoeve van de ETG gemeten volgens de WLTP-testmethode. Per 1 september 2019 geldt de zogenaamde ‘restantvoorraadregeling’ die inhoudt dat alle personenauto’s die voor 1 september 2018 zijn geproduceerd en nog volgens NEDC zijn gemeten nog op basis daarvan mogen worden geregistreerd. Voor de Nederlandse heffing van BPM gelden in deze tijdvakken de volgende regelingen: Tot 1 september 2019 wordt voor de registratie van NEDC gekeurde auto’s geheven op basis van de NEDC-waarde. Voor auto’s die reeds aan de hand van de WLTP-methode waren gekeurd, werd geheven op basis van een teruggerekende WLTP-waarde, NEDC 2.0 genoemd. Deze NEDC 2.0 waarde is voorts tot 1 juli 2020 aan alle BPM-berekeningen ten grondslag gelegd. Na 1 juli 2020 wordt uitsluitend geheven op basis van de WLTP-waarde.

34. Verweerder heeft op drie momenten een invulling gegeven aan de op hem rustende bewijslast. In zijn aanvullende verweerschrift van 27 augustus 2020 heeft hij met betrekking tot deze grief het standpunt ingenomen, dat de door eiseres aangedragen voorbeelden betrekking hebben op niet-vergelijkbare auto’s. Ook heeft verweerder betoogd dat een vergelijking van auto’s op verschillende heffingsmomenten reeds door de wijziging in de meetmethode onmogelijk is. Hij verwijst in dat verband tevens naar de reactie van de staatssecretaris op de door eiseres aangehaalde onderzoeksresultaten. De rechtbank acht deze toelichting ontoereikend, nu verweerder hiermee slechts reageert op de door eiseres voorgestane vergelijking, maar zich onvoldoende rekenschap geeft van de op haar rustende bewijslast. De rechtbank tekent daarbij aan dat de Staatssecretaris ook geen inzicht verschaft in de fiscale positie van geïmporteerde gebruikte auto’s in verhouding tot auto’s die reeds langer tot de Nederlandse markt behoren. In zijn pleitnota van 10 december 2020 heeft verweerder het volgende opgemerkt:

“Op deze plaats belicht ik dat de WLTP meetmethode geldt vanaf september 2017 voor alle autofabrikanten binnen de EU voor alle nieuw te produceren auto's waarvoor een ETG (typegoedkeuring) wordt afgegeven/aangevraagd. Gedurende de overgangsperiode moet door de fabrikant ook nog de NEDC-waarde worden vastgesteld. Die is de NEDC2 waarde. Deze waarde wordt met een zogenaamde correlatietool, de CO2MPAS berekend en is een afgeleide van de WLTP. Indien in (bijv.) Duitsland auto’s op een eerder moment met de WLTP-waarde zijn geregistreerd dan moet er van dat voertuig ook een NEDC2 waarde bekend zijn waarmee het (soortgelijke) referentievoertuig in Nederland reeds is geregistreerd. Ergo, de nieuw te registreren auto van gelijke datum eerste toelating (DET) wordt dan in Nederland tegen diezelfde CO2 waarde geregistreerd.”

35. Ook heeft verweerder verwezen naar een door de Kennisgroep Auto opgestelde standaardreactie op de door de gemachtigde in dit kader aangevoerde algemene grief. Ook hiermee geeft verweerder naar het oordeel van de rechtbank onvoldoende invulling aan de op hem rustende bewijslast. De besproken mogelijke verschillen met een in Duitsland aan een keuring onderworpen auto die verschilt van het op het moment van de keuring in Nederland aanwezig voertuig betreft immers slechts de aan de op het – in alle lidstaten gelijke - moment van de typegoedkeuring te bepalen uitstoothoeveelheid. Een mogelijk toereikende correctiemethode om de ongewenste effecten van verschillende meetmethodes bij de toelating van een bepaald type auto op de weg, weg te nemen is niet per definitie ook voldoende om de conclusie te rechtvaardigen dat daarmee ook de voor de heffing van een registratiebelasting waarbij de meting op de Datum Eerste Toelating van een auto, die bij geïmporteerde gebruikte auto’s niet gelijk is, relevant is, geen verboden onderscheid optreedt ten nadele van geïmporteerde auto’s. De stukken die afkomstig zijn van de Kennisgroep Auto bieden onvoldoende onderbouwing voor het door verweerder ingenomen standpunt.

36. Ook in zijn pleitnota bij de zitting van 19 februari 2021 heeft verweerder weersproken dat sprake is van verschillende heffingsmodaliteiten voor binnenlandse en buitenlandse voertuigen. Verweerder heeft in dit verband benadrukt dat voor alle, uit andere lidstaten afkomstige voertuigen met een zogenaamde ‘Datum Eerste Toelating’ tot 1 juli 2020, geldt, dat bij registratie in Nederland tot en met 30 juni 2020 de BPM wordt berekend naar een NEDC-waarde al dan niet herleid vanuit de WLTP waarde. Ook heeft verweerder gewezen op artikel VI van het voorstel van Wet tot wijziging van enkele belastingwetten en enige andere wetten (Overige fiscale maatregelen 2020), waar de wijzigingen in de Wet BPM zijn opgenomen en het daarbij behorende onderdeel 14 van de Memorie van Toelichting. Volgens verweerder volgt uit de uitleg bij deze wetswijziging dat er geen sprake is van heffing volgens verschillende modaliteiten. De rechtbank volgt verweerder hierin niet. In de Memorie van Toelichting is immers ook uitsluitend ingegaan op de BPM-heffing bij nieuwe auto’s, maar is geen aandacht besteed aan de heffing bij de import van gebruikte auto’s. Ook het feit dat de herleiding van de gemeten WLTP-waarde van een auto naar een voor de BPM-heffing te gebruiken NEDC-waarde berust op een in EU-verband tot stand gekomen omrekenmethode, Co2mpas, rechtvaardigt verweerders conclusie niet. Deze methode is immers overeengekomen als overgangsregeling bij de strengere uitstootvoorwaarden van nieuw toe te laten modellen en aldus evenmin vastgesteld met het oog op de handel in tweedehands voertuigen met een gelijke Datum Eerste Toelating in verschillende lidstaten. De keuze van de Nederlandse wetgever om deze overgangsregeling van overeenkomstige toepassing te verklaren bij de bepaling van de hoogte van de heffing van een registratiebelasting waarvan geen pendant bestaat in een andere lidstaat sluit een schending van artikel 110 VWEU dan ook niet uit. In dit verband wijst de rechtbank ook op de brief van de Staatsecretaris aan de Tweede Kamer van 19 oktober 2018 (kenmerk: 2018-0000177042) waarin hij aangeeft dat de omrekening aan de hand van Co2mpas zo is opgesteld dat ‘het in beginsel leidt tot dezelfde CO2-uitstoot als dit voertuig zou zijn getest overeenkomstig de NEDC’. Het gekozen wettelijk systeem leidt er dan ook toe dat de ‘historische BPM’ voor een nieuw geregistreerde auto voor 1 september 2017 ook met inachtneming van de gebruikelijke waardedaling door afschrijving een ander - en in veel gevallen lager - bedrag aan BPM laat zien dan de belasting die wordt geheven voor een identieke auto die voor 1 september 2017 in een andere lidstaat is geregistreerd en eerst in 2018 in gebruikte staat in Nederland is geïmporteerd.

37. Gelet op het vorenstaande is verweerder niet in zijn bewijs geslaagd. Bij de huidige stand van de regelgeving is immers besloten om ook andere criteria (met name CO2-uitstoot) een rol te laten spelen dan alleen de historische BPM. Dat leidt in een aantal gevallen tot een hoger bedrag aan BPM voor een geïmporteerde auto dan het bedrag dat betaald is voor de auto die reeds bij eerste toelating in Nederland is geregistreerd en daarmee tot begunstiging van de handel in nationale gebruikte voertuigen op de binnenlandse markt. Strijd met het VWEU zou weliswaar kunnen worden ondervangen met toepassing van artikel 10b, eerste lid, Wet BPM, waarbij de overgang van NEDC 1.0 via NEDC 2.0 naar WLTP wordt aangemerkt als een gewijzigde maatstaf van heffing, maar dat ondervangen gebeurt in de praktijk niet. Ook is geen invulling gegeven aan de mogelijkheid van artikel 10b, tweede lid, Wet BPM om uitvoeringsregels te stellen op dit punt.

38. Dat aan het door eiseres in het geding gebrachte door KPMG opgestelde rapport niet de directe conclusie is te ontlenen dat de regeling in enige periode een verboden discriminatie van geïmporteerde gebruikte auto’s ten opzichte van als nieuw in Nederland geregistreerde auto’s heeft veroorzaakt doet daaraan, gelet op de bewijslastverdeling, niet af. Voorts blijkt wel uit het rapport dat de invoering van de WLTP als belastinggrondslag heeft geleid tot een toegenomen belastingopbrengst. Eveneens blijkt uit een in het rapport gemaakte vergelijking van 690 vergelijkbare voertuigen dat sprake is van een zogenaamd ‘WLTP-effect’, inhoudende dat gemiddeld genomen circa 28 à 29 gram per kilometer meer wordt gemeten dan bij het gebruik van de oude NEDC-waarde (NEDC 1.0), terwijl eerder een NEDC 2.0-effect zou optreden ter grootte van gemiddeld 7 tot 7,5 gram per kilometer. Ook het door partijen ter zitting genoemde rapport van TNO, opgesteld op verzoek van de minister van Financiën, laat een verschil in CO2-uitstoot zien tussen de NEDC 1.0 en NEDC 2.0 van gemiddeld 5,8 gram. Dat aldus in een aantal gevallen een verboden discriminatie optreedt acht de rechtbank dan ook zonder meer aannemelijk.

39. Het vorenstaande leidt tot de conclusie dat de op aangifte voldane belasting mogelijk te hoog is geweest met betrekking tot de auto met een Datum Eerste Toelating op een tijdstip waarop de CO2-uitstoot op een andere wijze werd gemeten dan bij de aangifte bij invoer. De door eiseres aangedragen grief slaagt daarom. Echter eiseres heeft niet aannemelijk gemaakt met hoeveel gram per kilometer aan CO2-uitstoot rekening gehouden dient te worden, dan wel wat deze verboden discriminatie tot gevolg heeft voor de verschuldigde BPM in het onderhavige geval. Gelet op de uitkomst van zowel het KPMG-rapport (verschil van 7 tot 7,5 gram per kilometer) als het rapport van TNO (verschil 5,8 gram per kilometer), bepaalt de rechtbank in goede justitie dat de CO2-uitstoot met 6 gram per kilometer verlaagd dient te worden.

40. Onder verwijzing naar de uitspraak met kenmerk HAA 19/3551 leidt dit ter zake van de volgende auto’s met onderstaand zaaknummer tot de volgende uitkomst, waarbij reeds ook rekening is gehouden met het tarief van het voorgaande jaar (zie rechtsoverweging 29):

41. Eiseres heeft gesteld dat de auto’s terecht als ex-rental zijn aangemerkt en voorts de bewijslast, om aannemelijk te maken dat geen recht bestaat op de ex-rental waardering, bij verweerder ligt. Verweerder betwist dit bij de boven vermelde nummers. Bij de overige auto’s welke als ex-rental zijn aangegeven (zie rechtsoverweging 2) gaat verweerder met de ex-rental status akkoord.

42. Een ex-rental waardering leidt tot een vermindering van de verschuldigde BPM. Gelet op hetgeen hierboven overwogen ligt de bewijslast dan ook bij eiseres. Eiseres heeft enkel in de aangifte aangegeven dat sprake is van een ex-rental. Zij heeft geen aanvullende stukken overgelegd op grond waarvan het aannemelijk kan worden geacht dat sprake is van een ex-rentals.

43. In zijn arrest van 19 december 2013 (ECLI:EU:C:2013:857) heeft het HvJ EU met betrekking tot de vraag wanneer voertuigen gelijksoortig zijn het volgende overwogen:

44. Het zijn van een ex-rental is naar het oordeel van de rechtbank een concreet aanwijsbaar onderscheidende eigenschap van een auto. Een niet ex-rental auto bevindt zich ten opzichte van ex-rental auto’s dan ook niet in een concurrentieverhouding als bedoeld in het hiervoor aangehaalde arrest van het HvJ EU. De rechtbank volgt eiseres daarom niet in haar stelling dat ook bij de waardebepaling van een niet ex-rental moet worden uitgegaan van de waarde van een in Nederland aanwezige ex-rental. Eiseres heeft niet gesteld en ook anderszins is niet gebleken dat de hier in geding zijnde auto’s een ex-rental zijn. Er is dan ook geen aanleiding desalniettemin uit te gaan van referentievoertuigen met een verhuurverleden (zie ook het arrest van de Hoge Raad van 28 februari 2020, ECLI:NL:HR:2020:331). De verwijzing door eiser naar een e-mail van de directeur van XRAY , leidt niet tot een ander oordeel nu de door de directeur vermelde gemiddelde afwaardering van 7,5% van de XRAY waarde ziet op auto’s met een aantoonbaar verhuurverleden.

45. Eiseres heeft gesteld dat verweerder niet een geslaagd beroep kan doen op interne compensatie, omdat zowel het Unierecht als de systematiek van de Wet op belasting van personenauto’s en motorwielen 1992 (hierna: Wet BPM) zich hiertegen verzet. Daarbij verwijst eiseres naar de uitspraken van het HvJ EU van 15 oktober 2014 (ECLI:EU:C:2014:2285, Nicola) en gerechtshof Arnhem-Leeuwarden van 10 januari 2017 (ECLI:NL:GHARL:2017:131). Verweerder betwist dit en stelt dat hij met succes een beroep op interne compensatie kan doen, nu eiseres niet aannemelijk heeft gemaakt dat de auto’s een verhuurverleden hebben en derhalve ten onrechte als zijnde ex-rental voertuig gewaardeerd zijn.

46. De rechtbank stelt voorop dat interne compensatie door verweerder op grond van vaste jurisprudentie is toegestaan (onder andere Hoge Raad 2 juni 2006, nr. 41392, ECLI:NL:HR:2006:AV1227).

47. Het standpunt van eiseres dat de interne compensatie in strijd is met het Unierecht, dan wel de systematiek van de Wet BPM, volgt de rechtbank niet. De rechtbank is het met verweerder eens dat geen sprake is van een vergelijkbare situatie als genoemd in de arresten van HvJ EU van 15 oktober 2014 (ECLI:EU:C:2014:2285) en gerechtshof Arnhem-Leeuwarden van 10 januari 2017 (ECLI:NL:GHARL:2017:131), nu de door verweerder bepleite interne compensatie ziet op de situatie waarbij sprake is van een teruggaaf die wordt beperkt door een onjuiste ex-rental waardering (rechtsoverweging 41 tot en met 44) met betrekking tot de auto. Naar het oordeel van de rechtbank is dan ook interne compensatie ten aanzien van deze auto’s mogelijk (zie ook gerechtshof Arnhem Leeuwarden, 16 maart 2021, ECLI:NL:GHARL:2021:2545). Na interne compensatie heeft eiseres recht op de volgende teruggaven:

48. Eiseres heeft gesteld dat recht bestaat op een ex-rental waardering van de auto’s en voorts dat de bewijslast, om aannemelijk te maken dat geen recht bestaat op de ex-rental waardering, bij verweerder ligt. Verweerder betwist dit.

49. Een ex-rental waardering leidt tot een vermindering van de verschuldigde BPM. Gelet op hetgeen hierboven is overwogen ligt dan ook de bewijslast bij eiseres. Eiseres heeft in de aangiften aangegeven dat geen sprake is van een ex-rental. Zij heeft geen aanvullende stukken overgelegd op grond waarvan het aannemelijk kan worden geacht dat wel sprake is van een ex-rental.

50. Voor zover eiseres het standpunt heeft ingenomen dat bij de waardebepaling van een niet ex-rental te allen tijde moet worden uitgegaan van de waarde van een in Nederland aanwezig ex-rental en derhalve recht heeft op een teruggave van de BPM, verwijst de rechtbank naar haar oordeel hiervoor (zie rechtsoverwegingen 41 tot en met 44). De rechtbank volgt eiseres daarom niet in haar stelling dat ook bij de waardebepaling van een niet ex-rental moet worden uitgegaan van de waarde van een in Nederland aanwezige ex-rental.

51. Eiseres heeft gesteld dat zij recht heeft op vergoeding van rente, omdat het aangifte- en registratieproces bij importvoertuigen ertoe leidt dat de BPM eerder moet worden voldaan dan het moment waarop het belastbare feit plaatsvindt hetgeen, aldus eiseres, strijd oplevert met het Unierecht. Verweerder heeft gesteld dat geen recht bestaat op een vergoeding van rente over, zoals eiseres heeft gesteld, de vooruitbetaling van de voldane belasting, omdat niet gesproken kan worden van een schending van het Unierecht. Dienaangaande overweegt de rechtbank als volgt.

52. Artikel 110, eerste alinea, VWEU beoogt te waarborgen dat de binnenlandse belastingen volstrekt neutraal zijn voor de mededinging tussen producten die zich reeds op de binnenlandse markt bevinden en producten die vanuit andere lidstaten worden binnengebracht. Bij toepassing van artikel 110 VWEU komt het erop aan vast te stellen dat ter zake van de registratie van een uit een andere lidstaat afkomstig motorvoertuig niet méér BPM wordt geheven dan ter zake van gelijksoortige motorvoertuigen die in Nederland op het tijdstip van de registratie in de handel zijn. Door enkel te wijzen op het hiervoor bedoelde tijdsverloop heeft eiseres haar stelling onvoldoende gemotiveerd dat het aangifte- en registratieproces tot gevolg heeft dat, achteraf bezien, op de in geding zijnde auto’s een hogere belastingdruk rust dan op gelijksoortige binnenlandse voertuigen (vgl. gerechtshof Arnhem-Leeuwarden, 16 februari 2021, ECLI:NL:GHARL:2021:1529). Uit dit oordeel vloeit voort dat ook ten aanzien van de door eiseres gewenste rentevergoeding het voor het doen van uitspraak niet noodzakelijk is het HvJ EU prejudiciële vragen te stellen en te laten beantwoorden.

53. De rechtbank stelt vast dat eiseres recht heeft op de volgende teruggaven van de betaalde BPM alsmede dat die teruggaven voortvloeien uit strijd met het Unierecht en dat eiseres recht heeft op een passende rentevergoeding.

54. Tussen partijen is niet in geschil dat op grond van artikel 30ha van de Algemene wet inzake rijksbelastingen (hierna: AWR) recht bestaat op belastingrente over de door de rechtbank verleende teruggaven. Het betoog van eiseres dat zij recht heeft op toepassing van een hoger rentepercentage faalt. Eiseres kan dit recht ook niet ontlenen aan het Unierecht.

55. De vraag of eiseres recht heeft op vergoeding van invorderingsrente op grond van artikel 28c van de Invorderingswet 1990 (hierna: IW), dan wel rechtstreeks op grond van het arrest van het HvJ EU van 18 april 2013, ECLI:EU:C:2013:250 (Irimie-arrest) kan in de onderhavige procedure niet aan de orde komen, nu het bedrag aan invorderingsrente op grond van artikel 30 van de IW bij beschikking wordt vastgesteld en tegen een dergelijke beschikking een eigen rechtsgang open staat. De rechtbank is dan ook niet bevoegd in de onderhavige procedures hierover een oordeel te geven.

56. Ten overvloede wijst de rechtbank op het arrest van de Hoge Raad van

28 september 2018 (ECLI:NL:HR:2018:1790), waarin, kort gezegd is geoordeeld dat artikel 28c IW niet in strijd is met het Unierecht.

57. Eiseres heeft gesteld dat het op voorhand heffen van griffierecht in strijd is met het Unierecht en het Europese Verdrag van de Rechten van de Mens. Verweerder heeft dit bestreden.

58. De rechtbank is van oordeel dat de stelling van eiseres geen steun vindt in het recht. Voor zover eiseres betoogt dat de hoogte van het griffierecht in strijd is met het Unierecht, volgt de rechtbank eiseres daarin ook niet (Hoge Raad, 11 oktober 2019, ECLI:NL:HR:2019:1579). De verwijzing door eiseres naar een mogelijke inbreukprocedure door de Europese Commissie geeft geen aanleiding om anders te oordelen. Ook al heeft de Europese Commissie aanleiding gezien een onderzoek te starten, betekent dat nog niet dat ervan moet worden uitgegaan dat het Nederlandse stelsel van heffing van griffierecht in strijd is met het Unierecht. De rechtbank ziet ook geen aanleiding reeds voorafgaande aan de uitkomst van dit onderzoek het HvJ EU te verzoeken prejudiciële vragen te beantwoorden met betrekking tot deze door eiseres opgeworpen rechtsvraag.

59. Gelet op het vorenoverwogene dienen de beroepen met de zaaknummers HAA 19/4232, HAA 19/4234, HAA 19/4235, HAA 19/4238, HAA 19/4242, HAA 19/4243, HAA 19/4244, HAA 19/4246, HAA 19/4247, HAA 19/4251, HAA 19/4252, HAA 19/4254, HAA 19/4255, HAA 19/ 4256 , HAA 19/4257, HAA 19/4258, HAA 19/4260, HAA 19/4261, HAA 19/4264, HAA 19/4265, HAA 19/4267, HAA 19/4268, HAA 19/4269, HAA 19/4271, HAA 19/4272, HAA 19/4273, HAA 19/4274, HAA 19/4275, HAA 19/4276, HAA 19/4277, HAA 19/4279, HAA 19/4280, HAA 19/4282, HAA 19/4284, HAA 19/4285, HAA 19/4288, HAA 19/4289, HAA 19/4293, HAA 19/4294 en HAA 19/4296 gegrond te worden verklaard en de beroepen met de zaaknummers HAA 19/4233, HAA 19/4236, HAA 19/4237, HAA 19/4239, HAA 19/4240, HAA 19/4241, HAA 19/4245, HAA 19/4248, HAA 19/4249, HAA 19/4250, HAA 19/4253, HAA 19/4259, HAA 19/4262, HAA 19/4263, HAA 19/4266, HAA 19/4270, HAA 19/4278, HAA 19/4281, HAA 19/4283, HAA 19/4286, HAA 19/4287, HAA 19/4290, HAA 19/4291, HAA 19/4292, HAA 19/4295, HAA 19/4297, HAA 19/4298 en HAA 19/ 4299 ongegrond.

60. Bij uitspraak van heden inzake het tezamen met deze zaken behandelde beroep van eiseres met kenmerk HAA 19/3551 is aan eiseres een vergoeding toegekend voor door haar met betrekking tot alle beroepen geleden immateriële schade en is haar een op alle zaken betrekking hebbende proceskostenvergoeding voor de beroepsfase toegekend. Nu de beroepen, gelet op het hierboven overwogene gegrond zijn en de bezwaren van eiseres ten onrechte ongegrond zijn verklaard, is er aanleiding voor een aanvullende proceskostenvergoeding voor de bezwaarfase. Deze vergoeding bedraagt - onder verwijzing naar de uitspraak met kenmerk HAA 19/3551 - € 2.125,50 (39 x € 54,50).

61. Gelet op hetgeen hierboven is overwogen, bepaalt de rechtbank dat verweerder aan eiseres het door haar betaalde griffierecht vergoedt. Ook de verzochte vergoeding van wettelijke rente daarover wordt toegewezen (Hoge Raad 21 december 2018, ECLI:NL:HR:2018:2358).